Nieuwsbrief nummer 23 - Hoofdinhoud
Beste mensen,
Het heeft weer even geduurd, maar hier is dan de volgende Nieuwsbrief. Zo kort na de algemeen politieke beschouwingen leek het mij gepast om de draad weer op te pakken, waar we die voor het reces hadden laten liggen.
Waar staan we nu? Deze vraag kan op verschillende manieren beantwoord worden. In de eerste plaats moeten we kijken naar de sociaal-economische situatie. Ofschoon de beurskoersen weer fors zijn gestegen sinds februari 2009, de economische krimp lijkt af te nemen, moeten de echte klappen op de arbeidsmarkt nog vallen. Sterker nog, zelfs de koopkracht van de Nederlanders is dit jaar en voor het komend jaar nog positief. Mensen die werken gaan er niet op achteruit. Veel mensen hebben daarom het gevoel dat het met de crisis allemaal wel mee zal vallen. Onder grote delen van de Nederlandse bevolking bestaat ook nog steeds geen crisisgevoel.
Is dat beeld reëel of moeten we ons toch gaan voorbereiden op economische magere jaren? Zitten we in een economische recessie met een de vorm van een V - scherpe krimp, gevolgd door een sterke groei - of moeten we met een W-crisis rekening houden? Een scherpe afname van de economische groei, gevolgd door een korte periode van economische groei, waarna weer een scherpe krimp volgt en pas dan weer duurzaam economisch herstel wordt aangeduid met een W-crisis. Niemand weet waar we nu zitten, waardoor we ons nu niet te rijk moeten rekenen. We kunnen niet zeggen, dat het allemaal wel mee zal vallen. We weten wel dat we als Nederlandse samenleving in het afgelopen collectief fors armer zijn geworden. De economische krimp heeft ons een welvaartsverlies van ongeveer 35 miljard opgeleverd. Dat niveau krijgen we niet zomaar terug. Maar dan kom ik weer terug op mijn eerdere opmerking: lang niet iedereen heeft het gevoel dat we zoveel armer zijn geworden en ziet daarom de noodzaak tot ingrepen nog niet. In dat proces kunnen de door het kabinet voorgestelde 20 werkgroepen helpen om er voor te zorgen dat er meer draagvlak gaat ontstaan voor een heroverweging
In de tweede plaats moeten we kijken naar het politieke landschap. In dat landschap zijn wel interessante ontwikkelingen gaande. Aan de ene kant lijkt de steun voor populistische partijen af te nemen. De SP scoort in de peilingen al gedurende lange tijd een forse achteruitgang. Ze zitten nu op tweederde van hun score van november 2006. De PVV staat nog steeds op forse winst, maar lijkt het steeds minder te doen bij de kiezer. In de zomer dachten we nog dat het lag aan het gebrek aan aandacht voor de politiek in het algemeen, nu lijkt de toonhoogte van Wilders voor sommige kiezers toch te ver te gaan. Laten we ons er voor hoeden dat we met deze ene zwaluw de zomer voelen aankomen, maar het is een teken aan de wand. Daar staat tegenover dat D66 het zeer goed doet. De persoon van Pechtold draagt in grote mate bij aan dat succes. Opvallend is dat deze opkomst op het gedrag van één persoon terecht komt en eigenlijk ook op één agendapunt, namelijk het bestrijden van Wilders. Want een echte visie over hoe de samenleving er uit moet komen te zien, heb ik ze nog niet kunnen betrappen. Meer geld voor onderwijs, maar niet een visie op waar ze met onderwijs naar toe willen. Ze eisen meer daadkracht van het kabinet, maar in hun eigen tegenbegroting komen ze niet met concrete voorstellen voor terugdringing van het financieringstekort. Ze roepen mooi en veel, hebben een mooi imago en stralen de redelijkheid, maar hun concrete inhoud is nogal dun.
De coalitie laat een gemêleerd beeld zien. Christen Unie en CDA zijn redelijk constant, de PvdA staat op fors verlies. Het is mooi dat het CDA dus redelijk constant is, maar voor de coalitie is het goed als er stabiliteit heerst bij alle partijen. Redelijke uitslagen bij verkiezingen helpen daarbij. En dan de VVD. Die partij heeft een motie van wantrouwen ingediend bij de laatste APB. Wat moeten we daar nu van vinden? Is het een poging om de PVV de wind uit de zeilen te nemen? Is het een poging om de eenheid binnen de fractie en de partij te bewerkstelligen? In die orde van grootte zal het toch min of meer gezocht moeten worden, omdat hun tegenbegroting ook onvoldoende perspectief op duurzaam herstel bood. Het leverde ook niet een dekking voor het begrote tekort op. Via bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking, uitkeringen en studiefinanciering zou het begrotingstekort nog steeds op 28 miljard uitkomen. De gevolgen voor de economische groei en werkgelegenheid waren ook nog eens onhelder en vragen hierover werden onbeantwoord gelaten. Buiten dat bleek de kop van de persberichten meer te beloven dan de tegenbegroting werkelijk in hield.
Kortom: het politieke landschap lijkt stevig in beweging te zijn, waarbij het CDA een oase van rust lijkt te zijn. Houden zo!
Onderwijs
In de afgelopen weken is een debat gevoerd over de kwaliteit van scholen. Er lag een wetsvoorstel op tafel, waarin het makkelijker zou worden om scholen met een ondermaatse kwaliteit aan te pakken. Net voor de Kamer zou gaan praten over dat wetsontwerp, besloot de staatssecretaris om een Islamitische school in Amsterdam een financiële sanctie op te leggen, als ze de kwaliteit van hun onderwijs op het terrein van burgerschap en integratie niet zouden verbeteren. Daarover werd een spoeddebat gehouden, waarin de Kamer het beleid van de staatssecretaris ondersteunde. Van de zijde van het CDA werden vragen gesteld over de gevolgde procedure, om daarmee duidelijk te maken dat een mogelijk verwijt van willekeur onterecht zou zijn. Die vragen werden keurig beantwoord door de staatssecretaris. Aan het einde van het debat had ze nog een verrassing in petto: ook De Nieuwe School in Culemborg werd een sanctie opgelegd. Om andere redenen dan bij de Islamitische school in Amsterdam, maar het signaal was helder. Niemand was verrast over het rapport van de onderwijsinspectie, want de kwaliteit van deze school werd al langer betwijfeld.
Daarna volgde nog de wetsbehandeling. Het was goed dat kort daarvoor het debat was geweest over Amsterdam. Dat maakte voor velen nog eens helder wat de noodzaak was voor deze wet, maar ook dat het wetsvoorstel op enkele terreinen nog enige aanpassing behoefde. Vooral de rol van de onderwijsinspectie moest verduidelijkt worden. In een amendement werd geregeld dat de minister alleen maar sancties zou kunnen treffen op aanbeveling van de onderwijsinspectie. Daarmee zou politieke willekeur worden voorkomen. Dat amendement werd Kamerbreed aangenomen. De wet in zijn geheel werd met alleen de tegenstemmen van de SGP aangenomen.
In de komende weken zal de aandacht vooral uitgaan naar de fusietoets. Over dat onderwerp is een wetsvoorstel ingediend door minister Plasterk. Voor het herfstreces zal hier een schriftelijk verslag ingebracht moeten worden. Mochten mensen daar nog een opvatting over hebben, dan nodig ik ze bij deze uit om die kenbaar te maken.
Onderwijsmanifest
Tijdens de onderwijsdag in mei 2008 hebben we aangekondigd dat de CDA-fractie aan het werk zou gaan met een onderwijsmanifest. Die belofte komen we na. Op 30 januari 2010 zullen we de tekst aan de CDA-leden voorleggen tijdens een Onderwijsdag die in Amersfoort zal plaats vinden. Verdere uitnodigingen zullen we nog verzenden. Maar reserveer alvast deze datum in uw agenda!
Ter voorbereiding op het definitief vormgeven van dat Onderwijsmanifest willen we op dinsdag 30 november nog een discussie met de leden aangaan. ’s Avonds, vanaf 19.00 uur, willen we met u van gedachten wisselen over het vraagstuk van kwaliteit. Wat bedoelen we precies met kwaliteit van het onderwijs? Hoe moeten we het borgen? Hoe staat het met de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs? Dergelijke vragen willen we tijdens die discussiebijeenkomst aan de orde stellen. We nodigen u hierbij al uit om zich bij ons op te geven. Binnen enkele dagen ontvangt u hierover per mail nog meer informatie.
Agenda
In de afgelopen weken heb ik al veel ontmoetingen met leden gehad. Gisteravond was ik nog bij de CDA-afdeling Wageningen. Morgen mag ik in een forum zitten over de functie van leerlingenraden in Eindhoven. Op maandag 5 oktober organiseert de Kamer van koophandel Midden Nederland in Gorinchem een groot debat over de Miljoenennota. Daar zal ik in het forum zitten. Daarvoor zullen nog studenten van de USBO uit Utrecht hun opwachting maken in de Kamer. Ik zal dan iets over het functioneren van de Kamer vertellen.
CDA tv heeft mij een weekje gevolgd. Via bijgaande link kunt u het filmpje bekijken.
http://cdavandaag.nl/2009/09/de-week-van-jan-jacob-van-dijk/
Een goede periode toegewenst.
Jan Jacob