Wouter Bos moet etnische segregatie actief gaan bestrijden - Hoofdinhoud
Terwijl de PvdA nu de kans zou moeten grijpen om oplossingen te bieden tegen de hardnekkige segregatie, schrijft Wouter Bos op zijn weblog dat etnische segregatie bepaald niet het grootste probleem is in het onderwijs. Uit angst voor impopulariteit maakt hij de geesten rijp om vooral niets te doen aan gettovorming en groeiende segregatie in Nederland.
Agnes Kant is fractievoorzitter van de Tweede Kamerfractie van de SP, Sadet Karabulut is integratiewoordvoerder van de SP in de Tweede Kamer
Terwijl Wilders de integratieproblemen misbruikt om een godsdienstoorlog te ontketenen, is Wouter Bos vooral bezig met een woorden- en imagostrijd over de liberale of radicale islam, wel of geen handen schudden of een harde of zachte lijn. Hiermee mist hij net zoals Wilders de kern van wat integratie is: samen leven. Zowel Bos als Wilders voeren schijndiscussies die bijdragen aan apartheid in plaats van samen leven. Politici die segregatie goedpraten accepteren dat kinderen en mensen in Nederland apart van elkaar naar school gaan en wonen.
Oosterwei in Gouda, Kanaleneiland in Utrecht, en de Schilderswijk in Den Haag zijn van die wijken waar grote groepen mensen langs etnische, sociale en economische lijnen zijn gescheiden van rest van de samenleving. Meer dan vier van de tien bewoners heeft een laag inkomen, één op de vier is afhankelijk van een uitkering. Negen van de tien jongeren haalt geen diploma in het hoger onderwijs. Het zijn bovendien ook nog eens ‘zwarte’ wijken waar meer dan de helft van de bewoners van niet-westerse afkomst is. De schooluitval is er hoog, bewoners hebben gemiddeld een slechtere gezondheid en er is een grotere kans op psychische stoornissen. Jongeren in deze wijken zijn eerder vatbaar voor criminele verleidingen, voor pooiers en de invloed van fundamentalisten. Een weinig uitdagende omgeving met veel sociale, economische en culturele problemen, in combinatie met falend integratie- en onderwijsbeleid, zorgt ervoor dat ook nieuwe generaties weinig uitzicht hebben op beterschap. Ouderen die toch al in een isolement verkeerden hebben geen grip op de situatie en kunnen de vicieuze cirkel niet doorbreken. Met alleen straffen en opvoedingsondersteuning lukt dat ook niet. Alle ingrediënten voor het ontstaan van getto’s zijn aanwezig: etnische segregatie, hoge werkeloosheid, armoede, criminaliteit, overlast en verloedering.
Volgens het ‘Jaarrapport integratie 2008’ van het CBS stijgt het aantal probleemwijken in Nederland. De tweedeling tussen kansarm en kansrijk groeit op steeds meer terreinen. Hoe groter de concentratie van migranten in de wijk, hoe zwarter de school, de werkvloer en de voetbalclub. Er is in deze buurten sprake van een toenemende economische en culturele apartheid langs etnische lijnen en een concentratie van problemen. Niets wijst erop dat de problemen vanzelf zullen verdwijnen. Het wordt voor beter gesitueerden en autochtonen steeds minder aantrekkelijk om in deze wijken te gaan wonen of ondernemen. Zij kunnen kiezen voor betere, aantrekkelijkere en kansrijke wijken en voor goede ‘niet-zwarte’ scholen. Ouders willen hun kinderen niet op een school doen waar per definitie veel kansarme kinderen zijn geconcentreerd.
Ook Pieter Winsemius luidde in het rapport van de WRR afgelopen week de noodklok over groeiende segregatie in het onderwijs. Winsemius wil dat scholen onderling afspraken maken over de verdeling van kansarme leerlingen. Desnoods moeten zij daartoe gedwongen worden door de minister. Deze kan in het uiterste geval een sanctie opleggen. Scholen die erin slagen om gemengd te worden, verdienen een bonus. Maatregelen die zo door Bos en co overgenomen kunnen worden.
Net zoals de voorstellen die wij in december hebben gedaan tegen segregatie en gettovorming. Het kabinet moet af van de vrijblijvendheid door gemengd onderwijs tot wettelijke taak te maken. Alleen op die manier kan je weigerachtige gemeenten en scholen verplichten om samen tot gemengde scholen te komen. Een belangrijk instrument hierbij is het gebruiken van twee wachtlijsten voor leerlingen met en zonder leerachterstand in het basisonderwijs, zodat nergens een overconcentratie van problemen ontstaat. Zwarte wijken kunnen worden aangepakt door gemeenten via een verordening voor de woonruimteverdeling die gemengd wonen bevordert, met behoud van de keuzevrijheid van mensen. Breek witte wijken open door sociale woningen te bouwen tussen de duurdere woningen, en zadel zwarte wijken niet op met nog meer migranten.
Segregatie is een gevaar voor samen leven en de samenleving. Dit is bepaald wél een van de grootste problemen die integratie belemmert. Wouter Bos, stop met lippendienst, wensdenken en pappen en nathouden. Dat is allemaal gebakken lucht. In plaats van etnische segregatie te promoten moet je nu eindelijk beginnen met actieve bestrijding daarvan.
Dit artikel verscheen op 3 februari 2009 in De Volkskrant