Stem strategisch, NU SP - Hoofdinhoud
Verkiezingen 1989. De PvdA had een periode in de oppositie achter de rug en wilde dolgraag met Lubbers gaan regeren. Die wilde ook wel, want hij had net gebroken met de VVD. Ik weet nog dat ik op de avond van de verkiezingen in de studio was om commentaar te geven op de uitslag: “Het is jammer dat we het niet gehaald hebben, maar we gaan door met de verdere op- en uitbouw van de partij. We staan voor een goede zaak. Ik denk dat het de volgende keer wél zal lukken. We zullen zien hoe de PvdA het in de regering gaat doen.”
En inderdaad: de PvdA gíng regeren met het CDA van Ruud Lubbers. In de vijf jaar die volgden, hebben we hard oppositie gevoerd tegen de afbraak van de WAO en tegen de steun aan de Golfoorlog. De kiezers waardeerden onze inzet en bij de daarop volgende verkiezingen in 1994 kwamen we met twee man in de Kamer, Remi en ik. Veel mensen hadden genoeg van de PvdA, die maar liefst 12 zetels verloor.
Wim Kok kwam aan de macht en de PvdA ging voor de verandering in zee met VVD en D66. Acht jaar lang zette Kok het beleid van Lubbers voort; de afbraak van de sociale zekerheid ging verder en de inkomensverschillen werden nog groter. De verloedering van onderwijs en zorg is in die jaren begonnen. In 2002 werd de PvdA opnieuw afgestraft door de kiezer en kwam de partij in de oppositie terecht. De SP groeide door naar negen zetels in de Kamer.
Nu hebben we vier jaar Balkenende achter de rug. Bos en Balkenende willen er deze verkiezingen een tweestrijd van maken, omdat ze denken dat ze daar allebei zetels door zullen winnen. Maar iedereen weet dat ze er ondertussen alles aan doen om na 22 november samen een regering te vormen. Bos wil immers niet zijn voorkeur uitspreken voor een sociale alliantie met de SP. Hij wil zelfs geen lijstverbinding. En hij sluit zelfs een nieuwe Paarse samenwerking met de VVD niet uit.
Of het nou een PvdA/CDA- of PvdA/VVD-kabinet wordt, we hebben het al een keer meegemaakt en velen met mij bewaren daaraan geen beste herinneringen. Lubbers, Kok, Balkenende - drie premiers op een rij die het Amerikaanse neoliberalisme met z’n ieder-voor-zich-mentaliteit hebben gestimuleerd. Voor mensen die dit keer écht verandering willen, geldt dan ook: strategisch stemmen is NU SP stemmen. Daarmee maak je de SP groot, hou je de PvdA links, stuur je de VVD naar huis en komt Balkenende IV er niet.
Deze column verscheen oktober 2006 in de Tribune