Vanuit USA: Een JSF, of geen JSF? Dat is de vraag. - Hoofdinhoud
De afgelopen weken heb ik mijn weblog niet frequent bijgehouden. In die weken werd er in de Kamer gesproken over de kredietcrisis, over de weigering van Engeland om Geert Wilders binnen te laten en nog vele andere onderwerpen. Deze week houdt de Tweede Kamer reces. Deze recesweek wordt door de commissie Defensie gebruikt om zich te laten informeren over de mogelijke aankoop van nieuwe straaljagers. Twee weken geleden ging een delegatie naar Zweden, om daar naar en type vliegtuig te kijken en geinformeerd te worden. Vanaf maandag zitten we in Amerika. Een boordevol programma met allerhande lobbyisten voor de JSF, tegenstanders en kritikasters van het vliegtuig, we zijn op Capitol Hill geweest, enmet de onderminister van Defensie gesproken in het Pentagon. De komende twee dagen gaan we dan het vliegtuig ook daarwerkelijk zien. Vandaag in Virginia, en morgen in Texas.
Hoeveel gaat het ons kosten, en hoe werkt het ding?
Als het over aankoop van straaljagers gaat, dan hebben we het over grote sommen geld. De belangen zijn dus groot. Overal waar we als commissie komen worden we dus uitermate gastvrij ontvangen, staan wapperende Nederlandse vlaggetjes voor ons te wapperen, en zijn de sprekers goed geinformeerd over de Nederlandse situatie. Als een commissielid vraagt wat de geluidsoverlast zal zijn in Friesland, dan weten de deskundigen waar het ligt. De discussies met de mensen van JSF zijn soms scherp. Een van de springende punten is de vraag hoeveel de vliegtuigen nu precies gaan kosten. Vertrouwelijk hebben we al wat bedragen gehoord. Ook is er de vraag om Nederland nu al twee testtoestellen moet kopen. De Nederlandse luchtmacht is daar voorstander van. Een van de Nederlandse piloten vertelde dat het grote voordelen oplevert als Nederland tijdig meedoet. Hij vloog midden jaren negentig mee bij de luchtaanvallen op Seviers en omdat er nauwelijks was getraind en getest met samenwerking met andere landen verliepen die missies niet goed. Later, in Kosovo, had Nederland wel de tijd genomen om af te stemmen met andere de vloot van andere landen, waardoor de Nederlandse luchtmacht beter werk kon leveren. Door nu al mee te draaien in het testprogramma kan Nederland een grote voorsprong nemen in het effectief maken van onze luchtmacht.
Wat tijdens dit werkbezoek ook opvalt is hoe zakelijk er over de tekortkomingen van het toestel wordt gesproken. Staatssecretaris De Vries (CDA) doet soms geloven dat dat door de Stealth-technologie het vliegtuig 'onzichtbaar' zou zijn voor de radar. De bouwers van de JSF stellen dat dit overdreven is. Elk vliegtuig is uiteindelijk zichtbaar op radar, ook de JSF. De Vries is blijkbaar zo jongensachtig voorstander van de JSF, dat hij wat op wolken loopt.
Ook opvallend wat hier in de delegatie gebeurt. SP-kamerlid Krista van Velzen is voortdurend met journalisten aan het bellen als we iemand hebben gesproken die iets negatiefs over de JSF heeft gezegd. In Nederland wordt er dan meteen een ANP-persbericht geschreven. En CDA Kamerlid Knops belt vervolgens met de journalisten als er juist iets positiefs te melden valt. PvdA en ChristenUnie proberen zich ondertussen, via smsjes naar journalisten, als twijfelaars te profileren. Een mediaoorlogje niet met de JSF, maar met de GSM.
Later meer..