Het akkoord van Berlijn

Met dank overgenomen van B. (Bas) Eickhout i, gepubliceerd op donderdag 17 december 2009.

Het is vaak genoeg gezegd: de sfeer is slecht in Kopenhagen. De verwachtingen voor een akkoord in Kopenhagen zijn laag. Maar tegelijkertijd weten we ook dat morgen alle regeringsleiders naar Kopenhagen komen en zich natuurlijk niet kunnen veroorloven om geen akkoord te hebben.

Dus hoe is dit te rijmen met elkaar? Dan kom je toch bij de verhalen vanachter de schermen. En dan blijkt de stadsnaam Berlijn ineens vaak genoemd te worden. Op 9 november kwamen daar namelijk Brown, Sarkozy, Merkel, Clinton en Medvedev tijdens de herdenking van de val van de Berlijnse Muur bij elkaar om over het klimaat te praten. We hebben er weinig van gehoord toen; maar er blijkt daar toch meer gebeurd te zijn dan we tot nu toe dachten.

Wat we ook weten is dat tussen 9 november en nu Sarkozy in Brazilië is geweest. Obama in China. Clinton in India. Allemaal gesprekken om iedereen aan boord te krijgen.

Dat verklaart ook de gok van Rasmussen vorige week om een document te laten lekken met een overkoepelende deal. Waarschijnlijk was dat zeer dicht tegen het Berlijn-akkoord en wilde Rasmussen de show stelen met die deal. Helaas ontplofte die truc in zijn gezicht; met name door verzet van Afrika en uiteindelijk gesteund door de hele G77.

Dus is men bezig om concessies te doen aan de G77 om hun steun te krijgen. Dat betekent toch een continuering van het Kyoto Protocol waar Europa in moet gaan zitten als toezegging naar Afrika. En toch wat meer geld dan Europa vorige week dacht te kunnen verkopen. De Verenigde Staten moeten China aan boord krijgen: daar gaat het debat over de meetbaarheid van de reductiedoelen. Dat wordt nog spannend of China en de VS hier uit komen.

Een klassieke EU-VS combi dus die de rest van de wereld onder druk zet om te slikken. Daarmee creeer je geen draagvlak voor een akkoord dat nog veel open einden heeft en dus nog veel uitwerking behoeft.

En de inhoud? Om morgen het feestje te kunnen vieren met alle mooie fotomomenten, moeten de rijke landen hun reductiedoelen halen binnen de befaamde range van 25 tot 40%. Oftewel: hoe te komen tot de heilige graal van -25%? Daar wordt dan de trucendoos voor getrokken. Met name rond de ‘hot air’ van Rusland en Oekraine kun je heel veel schuiven met percentages. De druk is maximaal om -25% te presenteren morgen. Maar ons klimaat reageert helaas nog steeds op echte emissies; niet op papieren emissies.

We zullen zien morgen hoe het feest doorgedrukt gaat worden en of inderdaad iedereen meedoet. Maar voor de wereld en ons klimaat denk ik toch dat het feestje morgen heel bescheiden moet zijn. Laten we het voortaan maar het akkoord van Berlijn noemen. Kopenhagen gaat via Hopenhagen naar Foppenhagen.