Maar…

Met dank overgenomen van B. (Bas) Eickhout i, gepubliceerd op vrijdag 18 december 2009.

Obama is geland. De hele morgen al live op TV: de aankomst van Obama. De landing van het vliegtuig, de mensen op het vliegveld, de politieauto´s en helicopters. Zal hij het klimaatakkoord vlot kunnen trekken?

Het is tamelijk ingewikkeld deze laatste dag, ik zal in het kort uitleggen welk wedstrijdje touwtrekken plaatsvindt en hoe dat leidt tot een een greenwashingmachine met extra grote capaciteit.

Het begint positief: China is bereid haar nationale doelstellingen internationaal verplicht te maken. Dat is een lang gekoesterde wens in de wereld. De Verenigde Staten, die constant met China in onderhandeling zijn is daar ook verheugd mee, maar (maar is de hashtag van de dag, ben ik bang) dan moet dat wel goed meetbaar zijn. Dat heet hier MRV: Measurable, Reportable & Verifiable. China zegt dan op haar beurt: “Da´s prima, maar dan moeten de doelstellingen wel legally binding zijn.” Juridisch bindend, dus. En dan komt Obama in de problemen, want die heeft een senaat die over die juridische binding gaat. En dus gooit die er weer een Maar uit: namelijk, maar dan moet eerst de Senaat het goedkeuren. En dus heeft Obama in zijn vliegtuig flink moeten studeren op zinsconstructies voor zijn speech van vandaag. Mijn vermoeden is dat hij zal zeggen dat zij wel mee willen gaan, maar dat dan een voorlopig akkoord wordt gesloten: over zes maanden wordt het juridisch bindend wanneer de Senaat haar akkoord heeft gegeven.

Dat is op zich mooi, maar….. China zal op haar beurt dan natuurlijk ook weer een maar eruit moeten gooien. En hun maar zal zijn dat ook zij dan voorlopig die meetbaarheid willen uitstellen tot over 6 maanden om hun volkscongres erover te laten stemmen. Nu snappen wij ook wel dat dat Volkscongres niet de moeilijkste hobbel is, maar toch is het alle reden voor Europa om zich in de strijd te mengen. Europa wil namelijk scoren, terwijl China en de VS lekker aan het overtikken zijn.

Europa wil vanavond trots kunnen melden dat zij naar de 30% CO2-reductie gaan. Een aantal landen binnen de Unie (lees Oostblok, met name Polen en een beetje Italië die meelift) zijn daar niet zo blij mee. En dus zit de EU in een moeilijk parket en stelt zich de vraag: “Hoe kunnen we 30% reductie beloven, zonder dat de Polen in opstand komen en Nee zegt?” Het punt is namelijk dat de reductiedoelstelling uit twee delen bestaat. De ene helft moet komen uit emissiehandel, de andere helft uit nationale doelen. Die emissiehandel heeft te maken met de uitstoot van het bedrijfsleven en daardoor dus vooral met kolencentrales. En wie kolencentrale zegt, zegt Polen, in dit geval. En die Polen moeten we meekrijgen in de reductiedoelstelling. Volgen jullie het nog?

De EU moet dus iets verzinnen om uit de nationale doelstellingen de reductie te halen omdat men niet aan de emissiehandel mag komen om te voorkomen dat de Polen Nee zeggen. De EU heeft totnutoe op 20% ingezet: 10% nationaal te behalen, 10%uit emissiehandel. Wanneer de EU dus vanavond tot 30% reductie wil komen zonder problemen te krijgen rond de emissiehandel, dan zullen de nationale doelen met 10% moeten worden verhoogd. Die doelen met 10% verhogen is bijna niet te doen, maar (daar is die weer!) er is een truc! Die truc is greenwashing XL. De EU kan namelijk gaan toestaan om de nationale doelen buiten je eigen land te gaan bewerkstelligen: in feite door lage uitstoot in te kopen bij andere landen. Een andere truc is om bijvoorbeeld reeds bestaande bossen toe te mogen toevoegen. Bossen zetten immers CO2 om in zuurstof en dat mag je dan meerekenen in je reductiedoelstelling. Als dat allemaal geregeld is, kan men rustig 30%-reductie bieden. In feite hoeft men namelijk geen stap verder te zetten dan al voor 20% gold.

En zo zullen we hoogstwaarschijnlijk vanavond allemaal blije regeringsleiders zien: de VS en China krijgen hun uitstel voor meetbare doelen en juridische binding, terwijl Europa zich naar de 30%-reductie greenwasht. Tegelijkertijd: er is politieke overeenstemming en dat biedt hoop voor de toekomst.