Voorbij 2010 - Hoofdinhoud
Aan het begin van een nieuw decennium kan ik de neiging om vooruit te kijken niet onderdrukken. Daarbij is een interessante vraag hoe historici over vele jaren zullen terugkijken op deze periode.
In principe kun je stellen dat de 20e eeuw in 1989 eindigde bij de Val van de Muur. Het was het einde van een eeuw waarin veel vooruitgang werd geboekt, maar waar toch vooral ook de romantische kijk op het leven van begin 20e eeuw een stevige knauw kreeg met twee wereldoorlogen en vele levensberovende regimes. Het einde van die 20e eeuw luidde dan ook een periode van hoop en hernieuwd vooruitgangsgeloof in. Sommige gingen zelfs zo ver om het einde van de geschiedenis te claimen.
Die optimistische periode kwam in 2001 ruw ten einde op 11 september. Hoe toevallig ook kun je die periodes aan Amerikaanse presidenten koppelen. Van Clinton naar George W. Bush was daadwerkelijk een schok in de geschiedenis.
In Nederland zijn politici duidelijk minder uitgesproken. Van Kok naar Balkenende voelt minder als een schok. Maar een vergelijkbare tendens in de Nederlandse politiek van hoop naar rauwe realiteit is zeker te zien en te voelen. In Nederland werd die tendens uitvergroot door Fortuyn met zijn ‘Puinhopen van 8 jaar Paars’. Wat in de Nederlandse politiek zeker een decennium van verwarring inluidde, verergerd door de moorden op Fortuyn en Van Gogh.
De grootste vraag is nu: wordt de periode 2001-2009 gecontinueerd of blijkt het een kort intermezzo te zijn van een nieuwe eeuw die in 1989 begon? In Amerika is in ieder geval een nieuwe president opgestaan die lijkt te willen kiezen voor die nieuwe eeuw en afsluiting van een verwarrend decennium. Helaas zie ik in Nederland een dergelijk politicus nog niet…
Desalniettemin heb ik het vertrouwen dat ook in Nederland een einde gaat komen aan de verwarring; aan de navelstaarderij; aan het gevoel dat de buitenwereld geweerd moet worden als grote bedreiging van de Nederlandse cultuur. Als 2012 dan een jaar van eind der tijden zou worden, laat het dan een eind van deze verwarde tijden zijn. Noem me naïef. Maar liever een naïeve idealist die gelooft in betere tijden dan een cynicus die niet verder wil. Laat dat dan maar mijn goed voornemen voor 2010 zijn. En meteen mijn beste wensen voor dit nieuwe decennium.