Hoedt u voor de Maarzeggers! - Hoofdinhoud
De vraag die mij al een tijdje bezig houdt is waarom een relatief kleine groep van jihadistische extremisten zo'n grote impact heeft op onze samenleving. De Hofstadgroep, Mohammed B,. de bedreigers van Wilders, Hirsi Ali, Ellian en Aboutaleb zijn allemaal levensgevaarlijk. Maar niettemin slechts een kleine groep gekken die daadwerkelijk bereid is al vechtend en aanslagen plegend de weg voor de ware Islam te bereiden. In het aantal zit het hem dus niet. Bovendien is de kans dat iemand slachtoffer wordt van een "gewoon" misdrijf vele malen groter dan van een jihadistische aanslag. En toch is de maatschappelijke impact van de jihadistische dreiging vele malen groter. Zonder twijfel zijn hiervoor meerdere verklaringen te vinden. Eentje die mij aanspreekt is deze: dat komt door de "Maarzeggers". De Maarzeggers zijn de grotere groep mensen die het gepleegde geweld weliswaar afkeuren, "maar" die er om wat voor reden dan ook wel begrip voor kunnen opbrengen. "De aanslagen op het WTC keuren wij af, maar Amerika en Israel...", of "de moord op Van Gogh is niet goed te praten, maar Van Gogh heeft het er zelf naar gemaakt...", of "de bedreigingen van Ayaan zijn afschuwelijk, maar..." etc. Dergelijke redeneringen leiden steevast tot de conclusie dat de bedreigde of vermoorde zelf de oorzaak is van het hem of haar getroffen lot. Met een positief moreel oordeel over de achterliggende politieke en/of ideologische motieven wordt het geweld de facto gerechtvaardigd. De "maarzeggers" vullen - meestal gesteld in besmuikte termen - het politieke en ideologische vacuüm waardoor een draagvlak voor dergelijke misdrijven ontstaat. Levensgevaarlijk. Voor bedreiging of geweld is geen enkel excuus. Er is maar 1 antwoord mogelijk: dat van onvoorwaardelijke afkeuring - en veroordeling van de daders. Die zijn schuldig, en niemand anders.
Terecht maken mensen in Nederland zich zorgen over de dreiging vanuit onverdraagzame, radicaal-islamitische hoek. Die dreiging moet niet worden overdreven, maar zorgen daarover wegzetten als "xenofoob" is naïef. In Engeland was de steun voor de WTC-aanslagen onder Engelse moslims verontrustend groot. Hetzelfde gold voor de steun van Deense moslims voor de boycot tegen hun eigen land naar aanleiding van de cartoonrellen. Het is die brede steun die de samenleving kan splijten en de onrust veroorzaakt. De terroristen van de Rote Armee Fraction (RAF) en de Rode Brigades zorgden, hoewel zeer klein in aantal, voor grote maatschappelijke onrust in jaren '70 en '80 in resp. West-Duitsland en Italië. Gedreven door anti-kapitalistische motieven pleegden zij aanslagen op symbolen daarvan. Met de moord op werkgeversvoorzitter Hans Dietrich Schleyer als dieptepunt. Maar met de ineenstorting van de Sowiet-Unie verdween zowel de RAF als de Rode Brigades definitief van het toneel. Waarom? Omdat met de Sowiet-Unie de "maarzeggers" met hun sympathie voor dit onderdrukkende, dictatoriale en anti-kapitalistische regime verdwenen. In een politiek-ideologisch vacuüm gedijen terroristen kennelijk niet.
Het is daarom cruciaal dat net zoals in Duitsland ook in Nederland de "maarzeggers" de politiek/ideologische wind uit de zeilen wordt genomen. Hun motieven moeten fel worden ontkracht en bestreden. Het zijn bij uitstek moslims zelf die dat kunnen en moeten doen. Afzijdig blijven is geen optie. Om hen daartoe in staat te stellen is het van groot belang steeds zorgvuldig onderscheid te maken tussen moslims die uit politiek/ideologische motieven streven naar het - al dan niet gewelddadig - naar islamitische inzichten veranderen van onze samenleving (salafisme), en de veel grotere groep (gematigde) moslims die hun geloof slechts op een mystieke wijze beleeft, of praktiseert uit gewoonte. Juist zij kunnen bewerkstelligen dat de weerbaarheid van Nederlandse moslims tegen jihadistische/salafistische opvattingen verder groeit. Nu al durven gematigde moslims zich op lokaal en nationaal niveau steeds vaker uit te spreken tegen de anti-integratieve en onverdraagzaam isolationistische boodschap van salafitische predikers, zoals de AIVD constateert in een rapport uit december 2009. Deze gematigde, of liberale, moslims moeten daarom niet worden uitgesloten, maar erkend en aangemoedigd.
Van een totaal andere orde dan het goedpraten van geweld, maar toch: het zou enorm helpen als ook politici zelf ophouden inbreuken op onze liberale rechtsstaat en onze kernwaarden te rechtvaardigen met een "ja, maar". "Gescheiden zwemmen is niet wenselijk, maar anders komen ze niet". Waarbij en passant de gelijkwaardigheid tussen man en vrouw overboord wordt gegooid en de deur naar uitoefening van groepsdruk vanuit orthodox-islamitische kring wagenwijd wordt opengezet. "Iedereen moet opstaan voor de rechter, maar als iemand vanuit geloofsovertuiging niet wil hoeft dat niet". Waarmee het principe dat "iedereen gelijk is voor de wet, maar de wet ook voor iedereen" op de vuilnishoop belandde. "De sharia bevat onwenselijke elementen, maar moslims hebben toch ook recht op hun eigen islamitische regels?" Maarzeggers die deze praktijken verdedigen spelen de onverdraagzame orthodoxe/radicale islam in de kaart, bewijzen gematigde/liberale moslims bepaald geen dienst en dus de weerbaarheid van de samenleving ook niet. Kortom: hoedt u voor de - vaak als sympathieke, goedbedoelende idealisten verschijnende - "Maarzeggers"!
Deze column is tevens verschenen op de Dagelijkse Standaard