AO kredietverstrekking en microfinanciering: versterken eigen vermogen bedrijven noodzakelijk - Hoofdinhoud

Om het nieuwe decennium aan te kunnen moet het eigen vermogen van bedrijven worden versterkt. Vandaag heeft Pauline dit als belangrijkste punt naar voren gebracht in het Algemeen Overleg over kredietverstrekking en microfinanciering.

Het overleg, waarbij de staatssecretaris en de minister van EZ, aanwezig waren, had als onderwerp de kredietverlening aan (MKB-)bedrijven en de diverse regelingen om de verstrekking van kleine kredieten te verbeteren. Pauline is blij dat haar motie, ingediend bij de behandeling van de begroting EZ vorig najaar, zo snel is uitgevoerd. De Taskforce Kredietverstrekking is onlangs onder leiding van MKB-voorman Loek Hermans, van start gegaan.

Lees hieronder de volledige spreektekst:

Spreektekst AO Kredietverstrekking en microfinanciering 11 februari 2010

PvdA - Pauline Smeets

• - 

  GESPROKEN WOORD GELDT -

Voorzitter,

In dit Algemeen Overleg spreken we in feite over één van de belangrijkste levensaders van een bedrijf: de financiën. Vandaag spreken we met elkaar over de kredietverstrekkingen, groot en klein.

En ik mag wel stellen dat de PvdA-fractie blij is met de snelle invulling van de motie Smeets cs, waarin gevraagd werd om het aanstellen van een boegbeeld voor de Taske Force Kredietverstrekking. Het door ons gevraagde boegbeeld is Loek Hermans geworden. Als MKB-voorman is hij een goede trekker en ‘uithangbord’ om knelpunten rondom kredietverstrekking te analyseren en te zoeken naar oplossingen. Het gaat ons om de MKB’er door de recessie te loodsen. Want voorzitter, MKB weg - banen weg!

De PvdA-fractie schrikt dan ook bij de opmerking van de minister dat bij een herstel van de economie de mogelijkheid bestaat dat banken de aantrekkende vraag naar kredieten niet volledig kunnen accommoderen. Maar ook het risicokapitaal slinkt, de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen waarschuwde daar nog vorige week voor.

Graag horen wij van de minister of de Task Force Hermans hier ook naar kijkt?

Intussen zijn we nog steeds in afwachting van de uitvoering van de motie Hamer cs om het gebrek aan kapitaal aan te pakken door afspraken te maken met pensioenfondsen. Wat is de stand van zaken?

Voorzitter, het eigen vermogen van bedrijven moet versterkt worden om dit nieuwe decennium aan te kunnen. Ik heb daarom een aantal specifieke opmerkingen over de SEED-faciliteit.

Uit de rapportage van 26 januari over de benutting van het financieringsinstrumentarium blijkt dat in het 2^e en 3^e kwartaal de SEED-faciliteit slecht benut is. Kan de minister aangeven wat de achtergrond hiervan is?

Uit het veld bereiken ons een aantal knelpunten in de uitvoering. Kan de minister, eventueel schriftelijk, reageren op de volgende - budgettair neutrale - verbeterpunten?

• - 

  verruimen van het maximum van 2.5 miljoen euro dat een SEED fonds in een bedrijf mag investeren, tot bijvoorbeeld 5 miljoen euro.
• - 

  verruimen van het maximale gemiddelde van 0.8 miljoen euro per bedrijf dat een SEED fonds mag investeren, tot bijvoorbeeld 1.6 miljoen euro.
• - 

  de maximale fondsgrootte zou verruimd moeten worden van 8 naar 16 miljoen euro.

Voorzitter, graag maak ik de overstap naar de pilots ter ondersteuning van de kredietaanvragen.

De minister heeft twee nieuwe pilots aangekondigd om ondernemers bij kredietaanvragen beter te ondersteunen.

Het is voor ons niet duidelijk op welke manier de keuze van de twee pilots tot stand is gekomen.

Waren er meer voorstellen?

Hoe is de selectie gegaan? Waarom zijn juist deze twee voorstellen opgepakt?

Er is €250.000 beschikbaar gesteld voor de pilot m.b.t. de kredietintermediair.

Kan iedere branche hiervoor een verzoek indienen? Wat gebeurt er als het bedrag is ‘voltekend’?

De naam van één van de pilots is ‘CCQ Ondernemersdesk’ . Is dit niet verwarrend met de naam Ondernemerskredietdesk? En schept het wellicht onduidelijkheid voor de betrokken partijen. Is er überhaupt een overeenkomst of samenwerking met de Ondernemerskredietdesk? Graag een toelichting van de minister.

Voorzitter en voordat ik overstap naar het onderwerp Microfinanciering, zou ik graag nog aan de minister willen vragen hoe de rapportage van de Taskforce Kredietverstrekking van Loek Hermans eruit gaat zien. Wij hebben daar hoge verwachtingen van en willen graag goed op de hoogte worden gehouden van de gang van zaken. Kan de minister dat toezeggen?

En een laatste vraag aan de minister over de Ondernemerskredietdesk. In de eerste twee maanden zijn ruim 300 klachten geregistreerd, waarbij in 10-15% van de gevallen alsnog financiering is gevonden. De banken vinden dit een acceptabele uitkomst. Is dat voor de minister ook een acceptabele uitkomst?

Voorzitter, de PvdA is blij met de vliegende start van de microfinanciering in Nederland. Ook hier hebben we te maken met 2 pilots:

Stichting Microkrediet Nederland is op 1 november 2008 van start gegaan en parallel loopt een pilot van SZW, waarin de SZW-borgstellingsregeling voor uitkeringsgerechtigden is uitgebreid met niet-uitkeringsgerechtigden.

Beide pilots lopen tot eind 2010. Wat zijn de voornemens voor de periode daarna? De staatssecretaris zegt dat ‘duurzaamheid niet is gegarandeerd’. Dat doet het ergste vrezen. In het vorige overleg met de Kamer gaf de staatssecretaris aan de evaluatiecriteria ‘effectiviteit en efficiency’ te gaan hanteren om een beslissing te nemen. Daarbij zegde hij toe in de Voortgangsrapportage de criteria specifieker uit te schrijven. Dat hebben we niet gezien. Welke criteria worden nu daadwerkelijk gehanteerd om de regelingen te evalueren én - niet onbelangrijk - t.o.v. elkaar te evalueren?

En een andere belangrijke vraag aan de staatssecretaris is de grote discrepantie tussen de pilots. Het aantal kredieten dat via Qredits is verstrekt - 500 - staat in geen verhouding tot het aantal dat via de SZW- borgstellingsregeling is verstrekt - 50-. Hoe kan dit?

Voorzitter, graag herinner ik de staatssecretaris er nog aan dat de SZW- borgstellingsregeling in plaats kwam van het oorspronkelijke plan om de BBMKB-regeling te versimpelen. Gezien de onderuitputting van deze regeling blijft de vraag of versimpeling van de BBMKB-regeling niet hoe dan ook nodig is?

Voorzitter, mikrokredieten gaan tot € 35.000. Blijft die grens staan? Het hoge aantal verstrekte kredieten bij Qredits verheugt ons. De ondernemers, zeker degenen die bij banken moeilijk aan krediet komen, moeten zekerheid houden over de mogelijkheid om elders wel financiële middelen te vinden voor hun bedrijf. Het gaat om de betrouwbaarheid van de overheid. Is de staatssecretaris het met ons eens?

Voorzitter, dan kom ik op de laatste 2 vragen voor de staatssecretaris.

In de rapportage wordt een aantal kenmerken van de ondernemers die een microkrediet hebben ontvangen opgesomd. Wij missen de gegevens over starters versus stoppers. Dat is cruciale informatie voor de effectiviteit van de regeling. Kan een cohortonderzoek worden gestart?

Moet er bij de monitoring niet onderscheid worden gemaakt naar ‘gezonde’ bedrijven inclusief starters, en bedrijven die door de recessie in de problemen zijn gekomen?