Vierdaagse werkweek

Met dank overgenomen van M.I. (Mariëtte) Hamer i, gepubliceerd op donderdag 28 mei 2009.

Afgelopen zondag werd mij in het programma ’30 hoog’ de vraag gesteld welke maatregel ik, als ik het voor het zeggen zou hebben, zou willen nemen om Nederland vrouwvriendelijker te maken. Mijn antwoord: de vierdaagse werkweek. De reacties waren niet van de lucht.

Het gaat mij natuurlijk voor alles om de verdeling van arbeid en zorg. Er zijn veel gezinnen waarbinnen dit nog steeds een probleem is. Heel veel mannen willen graag een dagje minder werken om bij de kinderen te zijn. Zij lopen helaas nog steeds tegen belemmeringen aan: het zou ten koste gaan van hun loopbaan, of ze worden niet meer voor vol aangezien. Veel vrouwen werken nog steeds in een kleine deeltijdbaan. Vaak is dat te weinig om alles uit je loopbaan te halen en al je talenten te ontwikkelen. Daarom pleit ik voor een cultuuromslag: van het anderhalfverdieners-model naar de vierdaagse werkweek. Een oude droom van de vrouwenbeweging.

De huidige crisis biedt een uitstekende kans om deze droom dichterbij te brengen. In de bouw en de industrie praten we over deeltijd WW, werktijdverkorting en mogelijke ontslagen. Daar werken vooral mannen. In sectoren waar veel vrouwen werken, zoals de zorg en het onderwijs komen we ook nu in de crisis nog mensen tekort.

De crisis biedt dus ook hier een kans voor meer mensen om allebei vier dagen te gaan werken. Natuurlijk kunnen we de vierdaagse werkweek niet verplichten. Dat wil ik ook niet. Uiteindelijk blijft het een keuze van mensen zelf. Maar nu al zijn er veel initiatieven waarbij we kunnen aansluiten. Bijvoorbeeld het manifest ‘PapaPlus’ van de FNV. Daarin staat: "Als we moeten kiezen, dan kiezen we voor twee keer vier. Twee partners die allebei vier dagen werken. Dan doe je recht aan de wensen en verlangens van beide ouders."

De reactie op de vierdaagse werkweek waren niet onverdeeld positief. Wat mij het meeste heeft verbaast die van Agnes Kant. Zij noemde het voorstel zelfs ‘lachwekkend’. Haar eigen fractiegenote en woordvoerder emancipatie Karabulut zei echter onlangs in een debat: "Ik ben er voor dat mensen 32 uur gaan werken. Dan wordt het mogelijk dat vrouwen met een kleine deeltijdbaan meer uren werken als zij dat willen en mannen meer voor hun kinderen gaan zorgen." Een beetje vreemd dus die reactie van Agnes. Het zal de verkiezingstijd zijn.

Maar jammer is het wel. Juist op dit soort punten zou het goed zijn als we elkaar steunen. Gelukkig heeft het kabinet inmiddels aangegeven in het verantwoordingsdebat de suggestie op te pakken en te onderzoeken hoe belemmeringen weggenomen kunnen worden. Terecht stelde de Minister President daarbij dat dit ook nog steeds een kwestie van een cultuurverandering is.