Kan iedereen het nog volgen? - Hoofdinhoud
Vandaag (zaterdag 13 maart) was ik uitgenodigd voor het radioprogramma Tros Kamerbreed. Ik zat daar met demissionair staatssecretaris Ank Bijleveld (CDA) en oud-minister voor WWI, Eberhard van der Laan (WWI). Net voordat de uitzending begint zegt Eberhard tegen mij: 'Arie, wist je dat nog maar drie weken geleden is dat het kabinet is gevallen?'. Ik geloofde hem niet, maar moest na enige rekenwerk concluderen dat hij gelijk had. Onvoorstelbaar wat er na die nacht allemaal niet gebeurd is. Met deze week als 'hoogtepunten' het vasthouden van het CDA aan Balkenende als lijsttrekker, het aangekondigde vertrek uit de politiek van CDA-kroonprins Camiel Eurlings, het terugtreden van Wouter Bos als politiek leider van de PvdA en het naar voren treden van Job Cohen als zijn opvolger. In een duizelingwekkende vaart volgen de ontwikkelingen elkaar op. Kan iedereen het nog volgen? Het kost mij in ieder geval enige moeite.
Als ChristenUnie hadden we aan het begin van deze week juist een poging gedaan de focus weer op de inhoud van de politiek te richten. Maandag werd op de site van de ChristenUnie (www.christenunie.nl) door onze programmacommissie alvast een tip van de sluier van het nieuwe programma opgetild. Naar mijn overtuiging financieel-economisch een eerlijk verhaal. We gaan een zware tijd tegemoet. Er zal fors bezuinigd moeten worden, maar gerichte lastenverzwaringen kan niet uitgesloten worden. Voor de ChristenUnie staat daarbij het principe van 'de sterkste schouders zullen de zwaarste lasten moeten dragen' centraal.
In het radioprogramma Dit is de dag (dinsdagmorgen) werd ik geconfronteerd met de opmerking dat dit toch wel erg links was. Met zulk soort opmerkingen heb ik dus helemaal niets. Hoezo links? Als ik mijn Bijbel open (en dat doe ik iedere dag) zie ik dat principe op meerdere plaatsen van de Bijbel terugkomen. Waarom gaan we dat nu opeens links noemen. Het is voluit christelijk-sociaal. Ik vind overigens de tegenstelling die gemaakt wordt tussen bezuinigen en lastenverzwaren een valse. Waar je ook voor kiest, de burgers zullen het gaan merken. Of doordat er allerlei (financiële) voorzieningen wegvallen of doordat de lasten wat omhoog gaan.
Als ChristenUnie zetten we ook in op een samenleving waar mensen zich op elkaar betrokken weten en verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en hun leefomgeving. Burgerschapsvorming is in dat opzicht de rode draad in onze bijdrage in het integratiedebat. Er wordt momenteel nog hard verder gewerkt aan het programma. Tijdens ons congres (24 april) zal het programma definitief worden vastgesteld. Via internet is in vier dagen tijd al door ca. 1500 mensen gereageerd. Een ongekend hoog aantal. Fijn om te zien dat zoveel mensen betrokken zijn. Daar blijkt volgens mij ook een honger naar inhoudelijke discussie uit.
De discussie over de inhoud werd in de media al weer snel weggedrukt door de politieke ontwikkelingen. Begin van de week werd bijvoorbeeld duidelijk dat het CDA verder gaat met Jan Peter Balkenende als lijsttrekker. 'Ik ga voor goud', gaf Balkenende na afloop van het bestuursberaad aan. Ik laat de gekozen bewoordingen maar even voor zijn rekening. Ik hoop wel dat onze lijsttrekker André Rouvoet zich nooit zo zal uitlaten. Als lijsttrekker vertegenwoordig je allereerst je partij. Dan is het altijd nog: wij gaan voor goud.
Maar ook dat vind ik nog behoorlijk plat. Je zoekt als partij - en als politicus die zijn partij mag representeren- het goede voor de samenleving. Daar ga je dan voor. Voor een christen-politicus geldt dan ook nog eens de woorden van Micha 6, vers 8: 'Je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God'. Een dergelijke attitude in de politiek is pas echt goud waard! Ik wens het iedereen toe.
Het aangekondigde vertrek van Camiel Eurlings (CDA) kwam voor mij niet helemaal als een verrassing. Enkele maanden geleden begreep ik al van hem dat hij erg met zijn toekomst bezig was. Het was in ieder geval niet vanzelfsprekend dat hij beschikbaar zou zijn voor een nieuwe periode. In de kring van partijgenoten heb ik donderdag aangegeven zijn keuze ontroerend te vinden. Er waren er die dachten dat ik een grapje maakte, maar dat was niet het geval. Ik vind het klasse als iemand als Camiel zo gericht kiest voor het stichten van een gezin. Jammer dat er mensen zijn die direct er weer allerlei andere bedoelingen achter zien schuil gaan. Laten we iemand nu eens gewoon op zijn woord geloven.
Dat geldt ook voor de keuze die Wouter Bos heeft gemaakt. Hij kiest voor zijn vrouw en drie jonge opgroeiende kinderen. Van nabij heb ik gezien hoe zwaar zijn werk is. Dat geldt ook voor de andere vice-premier, André Rouvoet. Het is van tijd tot tijd haast onmenselijk geweest wat van hen gevraagd werd. Zeker nadat ons land in een financiële en economische crisis terecht kwam. Als je twijfels hebt of je dat nog een aantal jaren vol kan houden, moet je het aloude verkeersprincipe 'bij twijfel niet inhalen' toepassen. Bos heeft dat gedaan en ook gezorgd voor een goede opvolger. Ik beschouw Job Cohen, met alle politieke verschillen die er zijn tussen de ChristenUnie en de PvdA, als een man van statuur en met samenbindende kwaliteiten. Dat zijn in deze volledig gepolariseerde tijd eigenschappen die goed van pas komen.
Ik denk dat vooral D66, GroenLinks en de SP niet blij zijn met deze machtswisseling bij de PvdA. Dit zal bij hen, zo denk ik, kiezers doen wegtrekken. Op internet kwam ik al dergelijke berichten tegen. Het politieke landschap kan de komende tijd nog wel eens behoorlijk gaan veranderen. De ChristenUnie kan daarin ook een rol vervullen. Laat men ons niet te snel afschrijven. We hebben de afgelopen jaren laten zien verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Doen dat tot op dit moment nog steeds in het demissionaire kabinet. We zijn zoeken het als ChristenUnie in verbindend leiderschap. Dat heeft ons land op dit moment keihard nodig. En we streven als ChristenUnie naar een duurzame en sociale economie en naar een stabele en betrokken samenleving. De noodzaak daarvan kan de komende weken niet voldoende onderstreept worden.
Deze week kwam ook het bericht door van het overlijden van Hans van Mierlo (D66). Met zijn politieke achtergrond heb ik niet zoveel, maar als politicus heb ik hem altijd uitermate interessant gevonden. Als tiener ben ik om die reden wel eens naar een politieke avond van D66 geweest waar Hans van Mierlo als spreker optrad. Hij wist de aanwezigen en ook mij goed te boeien. Van Mierlo was een begaafd spreker. Zijn politieke inhoud heb ik echter minder kunnen waarderen. Hij was wel de man achter het ontstaan van paars (1994-2002). En die periode heeft ons land naar mijn mening niet veel goeds gebracht. Een nieuwe paarse periode (of paars-plus met GroenLinks erbij) is wat mij betreft geen aantrekkelijk perspectief voor ons land. Nog een reden te meer om de komende weken en maanden vol voor de ChristenUnie te gaan. Het gaat 9 juni a.s. echt ergens om.