Tijd voor ambitie - Hoofdinhoud
Terwijl afgelopen vrijdag heel Nederland oranje kleurde vond in Bonn een klimaatconferentie plaats georganiseerd door de Europese Groenen. Eregast was Yvo de Boer, VN klimaatchef, die de Europese Unie opriep om vóór de volgende klimaattop in Cancun (Mexico) haar CO2 reductiedoel te verhogen van 20% naar 30%. Een boodschap die eerder deze week al verwoord werd door Connie Hedegaard (Eurocommissaris klimaat). Maar zelfs dit hogere reductiedoel is ‘meer van hetzelfde’ volgens VN klimaatchef De Boer. Pas bij het langere termijn doel van 80% CO2 reductie tot 2050 gaan er klappen vallen, omdat dan ‘de economie fundamenteel moet veranderen’. Ondertussen bleek dit weekend uit een gelekt rapport van Europese Commissie dat ook zij inziet dat de huidige manier van werken aanpassing behoeft.
GroenLinks Europarlementariër Bas Eickhout: “Onze CO2 uitstoot met 20% verminderen tot 2020 is een eitje en door de crisis een derde goedkoper dan we twee jaar geleden dachten. Ambitieus klimaatbeleid is méér doen dan we eigenlijk al zouden doen en dus moeten we de CO2 uitstoot met minstens 30% verminderen.”
De druk op de Europese leiders om tijdens hun volgende vergadering in juni akkoord te gaan met een 30% reductiedoel wordt opgevoerd. In een gelekte communicatie schrijft de Europese Commissie dat de huidige CO2 prijs te laag is om innovatie te bevorderen en de temperatuurstijging tot 2 graden Celsius te beperken. Om de stap naar 30% te kunnen maken, moet de hoeveelheid CO2 rechten omlaag. De Commissie stelt daarom voor om 1,4 miljard CO2 rechten, die eigenlijk geveild zouden worden, te annuleren. Dat betekent dus een vermindering van de tot nu toe geplande toegestane CO2-uitstoot.
Recessie leidt tot minder uitstoot
Een 30% reductiedoel zal niet leiden tot meer ‘carbon leakage’ volgens de Commissie. Carbon leakage treedt op als bedrijven zich (deels) buiten Europa vestigen om het Europese klimaatbeleid te ontvluchten. Door de huidige recessie houdt de industrie echter ook relatief veel rechten op uitstoot over. De crisis leidt namelijk tot minder productie en dus minder uitstoot. De truc om Europese CO2 afspraken te omzeilen door een gedeelte van je productie en daarmee uitstoot naar buiten Europa te verplaatsen is daarom niet nodig. Op dit moment wordt het risico op carbon leakage verminderd door CO2 rechten gratis weg te geven aan industrieën.
Eickhout: “Vorige maand riep Frankrijk dat producten van buiten Europa een CO2 belasting opgelegd moeten krijgen om zo carbon leakage tegen te gaan. De Commissie geeft terecht aan dat zulke grensmaatregelen alleen legaal zijn als we in Europa emissierechten gaan veilen in plaats van ze gratis weg te geven. Eigen industrieën gratis CO2 rechten geven en buitenlandse industrieën opschepen met een CO2 belasting is verkapte staatssteun. Wat ons betreft zal gratis CO2-uitstoot in de toekomst niet meer plaatsvinden.”
Zonder leiderschap geen duurzame groei
Terwijl sommige landen, zoals Duitsland en Engeland, voorkeur hebben voor een 30% reductiedoel, blijven andere Europese landen, zoals Italië en Polen, dwarsliggen. Steun van alle EU landen is nodig om het doel van 20% naar 30% te verhogen.
Eickhout: “De Europese leiders zouden zichzelf geen leiders mogen noemen, totdat ze écht gaan leiden en doen waar de burgers om vragen: vooruit lopen en inzetten op duurzame groei.”
Het verhogen van het CO2 reductiedoel helpt ook om het vertrouwen van ontwikkelingslanden terug te winnen, die tijdens de vorige klimaattop in Kopenhagen het gevoel hadden buitenspel gezet te zijn door de VS en Europa. De volgende klimaattop vindt eind dit jaar plaats in Cancun, Mexico, maar men verwacht pas een klimaatakkoord in Johannesburg volgend jaar.