Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Justitie (VI) voor het jaar 2010 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota) - Hoofdinhoud

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 32395 VI - Wijziging begroting Justitie 2010 (Voorjaarsnota).

Officiële titel	Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Justitie (VI) voor het jaar 2010 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota); Memorie van toelichting; Memorie van toelichting
Document­datum	01-06-2010
Publicatie­datum	02-06-2010
Nummer	KST32395VI2
Kenmerk	32395 VI, nr. 2
Externe link	originele PDF
Originele document in PDF

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2009–2010

32 395 VI

Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Justitie (VI) voor het jaar 2010 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 2

MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2010 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het ministerie van Justitie.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De minister van Justitie, E. M. H. Hirsch Ballin

B. BEGROTINGSTOELICHTING Eerste suppletoire begroting 2010

• 1. 

  Inleiding

Dit is de 1ste suppletoire begroting 2010 van het ministerie van Justitie. Deze suppletoire begroting hangt samen met de Voorjaarsnota 2010.

In hoofdstuk 2 zijn allereerst de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties per beleidsartikel opgenomen (paragraaf 2.1). Deze mutaties zijn groter dan € 10 mln. Indien politiek relevant, worden ook kleinere mutaties toegelicht.

In paragraaf 2.2 is per beleidsartikel de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» opgenomen. In paragraaf 2.3 gebeurt dit voor de niet-beleidsartikelen. In de tabel budgettaire gevolgen van beleid staat per beleidsartikel kolomsgewijs de stand ontwerpbegroting 2010, de mutaties betreffende de nota van wijziging en amendementen op de ontwerpbegroting 2010, de mutaties 1^ste suppletoire begroting 2010, de stand 1^ste suppletoire begroting 2010 en de mutaties bij de 1^ste suppletoire begroting 2010 voor de jaren 2011 tot en met 2014, inclusief nota’s van wijzigingen en amendementen op de ontwerpbegroting 2010. Bij het (niet) beleidsartikel worden alle uitgaven- en ontvangstenmutaties groter dan € 5,0 mln. toegelicht.

• 2. 

  Het beleid

In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties (2.1), de mutaties op de beleidsartikelen (2.2) en de mutaties op de niet-beleidsartikelen (2.3) aan de orde.

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Overzicht belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2010 (Voorjaarsnota)

x € 1 000

artikel            Uitgaven

Stand vastgestelde begroting 2010                                                                                         5 968 347

Belangrijkste suppletoire mutaties:

1         Toename civiele toevoegingen rechtsbijstand                                             12                 22 000

2         Inzet personeel ten behoeve van brandveiligheid Justitiële inrichtingen                                                                                                     13                 15 000

Toelichtingen op de belangrijkste mutaties: Uitgaven

1. Toename civiele toevoegingen rechtsbijstand

De verwachting is dat het aantal civiele toevoegingen de komende jaren sterk gaat stijgen. Deze stijging wordt veroorzaakt door een toename van het aantal faillissementen en arbeidsconflicten als gevolg van de economische crisis. Ook wordt een forse stijging op het gebied van familiezaken, in het bijzonder jeugdzaken, verwacht.

2. Inzet personeel ten behoeve van brandveiligheid Justitiële inrichtingen In 2007 is binnen de Justitiële inrichtingen gestart met het project (brand)-veiligheid. Het extra benodigde personeel dat in de avond en nacht aanwezig moet zijn, conform de voorschriften van de plaatselijke brandweer, leidt tot meerkosten. Dit leidt tot een noodzakelijke uitbreiding van circa 500 fte’s.

3. Toename autonome groei forensische zorg in het strafrechtelijk kader Inmiddels is de financiering van de forensische zorg overgeheveld vanuit de AWBZ naar het ministerie van Justitie. De uitgavenraming voor forensische zorg is gebaseerd op de autonome groei die zich op dit terrein jaarlijks voordoet (8%). Derhalve wordt in 2010 € 10 mln. extra beschikbaar gesteld.

4. Tijdelijke overheveling exploitatiebijdrage Het Anker en Overberg (naar Jeugd & Gezin)

In verband met de behoefte aan plaatsen voor gesloten jeugdzorg en de onderbezetting van strafrechtelijke capaciteit worden de locaties Overberg van justitiële jeugdinrichting (JJI) de Heuvelrug en de locatie Het Anker van JJI Harreveld tijdelijk ingezet als een gesloten jeugdzorginstelling. Als gevolg hiervan wordt de exploitatiebijdrage overgeheveld naar Jeugd & Gezin.

5. Reguliere capaciteit COA

Door de hogere asielinstroom in 2009 (resulterend in een grotere bezetting bij aanvang 2010) wordt de gemiddelde reguliere COA-bezetting voor 2010 hoger geraamd (20 840 plaatsen) dan waarvan eerder in de begroting 2010 is uitgegaan (18 802 plaatsen). Hierdoor neemt de benodigde capaciteit van het COA met 2 038 plaatsen toe. Gelet op de kostprijs betekent deze toename dat de raming verhoogd dient te worden met € 41,9 mln. in 2010.

6. Capaciteit COA kleine wooneenheden en kleine woongroepen De verwachting (gebaseerd op bezetting in 2009 en verloopverwachtingen) is dat de benodigde capaciteit voor Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (AMV’s) in kinderwoongroepen (KWG, tot 15 jaar) en kleine wooneenheden (KWE, van 15 tot 18 jaar) en voor 2010 ongeveer 585 plaatsen zal bedragen. De structurele capaciteit voor 2010 en verder bedraagt echter 335 plaatsen. Tevens is de kostprijs gewijzigd als gevolg van een nieuwe aanbesteding.

7. Implementatie P-Direkt

De invoering van het systeem P-Direkt is vertraagd. Hierdoor blijven oude systemen langer in de lucht dan de oorsponkelijke planning. Als gevolg hiervan vallen de gebruikers- en de exploitatiekosten hoger uit dan geraamd.

8. Taakstelling Boeten & Transacties 2009

Om het tekort in 2010 op de geraamde ontvangsten uit Boeten & Transacties op te vangen is bij Ontwerpbegroting 2010 een taakstelling ingeboekt van € 15,3 mln. Dit bedrag is naar rato verdeeld over de verschillende Justitieonderdelen.

Ontvangsten:

Overzicht belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2010 (Voorjaarsnota)

x € 1 000

artikel Ontvangsten

Stand vastgestelde begroting 2010                                                                                         1 335 218

Belangrijkste suppletoire mutaties:

1         Pluk-Ze                                                                                                             13                 10 600

2         Correctie ODA ontvangsten n.a.v. nieuwe systematiek                               15            – 253 893

1. Pluk-Ze

In 2010 doen zich een aantal specifieke zaken voor die naar alle waarschijnlijkheid de geraamde ontvangsten uit Pluk-Ze met € 10,6 mln. zal verhogen.

2. Correctie ontvangsten ODA als gevolg van nieuwe systematiek Conform de geldende OESO/DAC-criteria voor Official Development Assistance (ODA) worden de kosten voor eerstejaarsopvang van asielzoekers in Nederland toegerekend aan het ODA-budget. Volgens de huidige methodiek wordt dit deel van de asieluitgaven op de Justitiebegroting ook verantwoord op de begroting van Buitenlandse Zaken (een zogenaamde bijdrageconstructie). Op verzoek van de departementale accountantsdienst (DAD) van Buitenlandse Zaken is besloten de huidige methodiek te wijzigen. De bijdrageconstructie komt hier mee te vervallen. Deze mutatie betreft een begrotingstechnische aanpassing, zonder beleidsmatige gevolgen.

2.2 De beleidsartikelen 11 Nederlandse rechtsorde

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

12 Rechtspleging en rechtsbijstand

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd voor bestuurlijk gebonden uitgaven via diverse subsidiebeschikkingen, onder meer voor de Stichting Geschillencommissie Consumentenzaken (SGC), de Nederlandse Orde van Advocaten en het Bureau Financieel Toezicht. Daarnaast zijn er middelen gereserveerd voor de gesubsidieerde rechtsbijstand in de vorm van toevoegingen en piketten. Ook zijn er middelen bestemd voor toezicht en onderzoek, bijvoorbeeld op het terrein van rechtspraak, schuldsanering en rechtsbijstand.

Toelichting op beleidsartikel 12

Mutaties uitgaven

Toename productie Raad voor de rechtspraak

Op operationele doelstelling 12.3 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» wordt € 5 mln. aan het budgettair kader toegevoegd. Mede als gevolg van de economische teruggang en de toenemende werkloosheid, wordt een stijging van het aantal civiele zaken verwacht. In de kantonsector is de verwachte stijging vooral het gevolg van een toename van incassozaken, kantonfamiliezaken en de competentiewijziging. Ook de bestuursrechtspraak krijgt als gevolg van de toegenomen werkloosheid te maken met fors stijgende capaciteitsbehoeften. Met name het verwachte toenemend aantal bijstandzaken en sociale verzekeringszaken veroorzaken de stijgingen in de bestuursrechtspraak.

Mutaties ontvangsten

Hogere ontvangsten griffierechten

Op operationele doelstelling 12.3 «Slagvaardige en kwalitatief goede rechtspleging» worden de geraamde ontvangsten verhoogd met € 5 mln. in 2010. Op grond van de hogere instroomverwachting wordt een hogere opbrengst van de griffierechten verwacht.

Zie paragraaf 2.1 voor de overige relevante mutaties

13 Rechtshandhaving, criminaliteits- en terrorismebestrijding

Het niet-juridisch verplichte deel op dit beleidsartikel is bestuurlijk gereserveerd voor onder meer strafrechtelijke handhaving door het Openbaar Ministerie, terrorismebestrijding en systeemvernieuwing van het CJIB. Daarnaast is een gedeelte complementair noodzakelijk of anderszins bestuurlijk gebonden. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om projecten als Meld Misdaad Anoniem, bestrijding vrouwenhandel en illegale prostitutie, Progis, veiligheidshuizen, Regionale Arrondisse-mentale Justitiële Beraden en bestrijding voetbalvandalisme. Indien de middelen niet besteedbaar zijn, heeft dit consequenties voor de capaciteit bij het OM en het CJIB.

Toelichting op beleidsartikel 13

Mutaties uitgaven

Toename straf gevangeniswezen

Aan operationele doelstelling 13.4 «Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties» wordt € 9,6 mln. in 2010 aan het budgettair kader toegevoegd. Het Prognose Model Justitiële ketens (PMJ) raamt een structurele daling van de capaciteitsbehoefte voor het gevangeniswezen. Daarmee wordt de dalende trend van vorig jaar voortgezet. Langs de lijnen van het vorig jaar vastgestelde Masterplan Gevangeniswezen wordt invulling gegeven aan deze lagere capaciteitsbehoefte. Voor de korte termijn betekent dit echter dat extra kosten moeten worden gemaakt om personeel versneld te laten afvloeien (doorbetalen salariskosten, kosten sociaal plan etc.). Daarnaast wordt ook rekening gehouden met de kosten aan boekwaardevergoeding, die ten laste van DJI worden gebracht voor het vroegtijdig beëindigen van huurcontracten voor de gebouwen die worden afgestoten.

Mutaties ontvangsten

Verbeurd verklaringen

Op operationele doelstelling 13.3 «Handhaving en vervolging» worden de geraamde ontvangsten verhoogd met een bedrag van € 7,5 mln. vanaf

2010. De huidige raming van verbeurdverklaringen blijkt op basis van de realisaties in de afgelopen jaren te behoedzaam. Derhalve wordt de raming vanaf 2010 met € 7,5 mln. opgehoogd, oplopend naar € 10 mln. in

2014.

Zie paragraaf 2.1 voor de overige relevante mutaties.

14 Jeugd

Het niet-juridische verplichte deel van het budget op dit beleidsartikel is gereserveerd voor onder andere de aanpak van de jeugdcriminaliteit en de verbetering van de kwaliteit van de JJI’s.

Toelichting op beleidsartikel 14

Mutaties uitgaven

Zie paragraaf 2.1 voor de relevante mutaties

15 Vreemdelingen

Het niet-juridisch verplichte deel van het budget op dit beleidsartikel is bestuurlijk gereserveerd voor onder andere de kosten voor tolken, vertalers en vliegtickets.

Toelichting op beleidsartikel 15

Mutaties uitgaven

Biometrie en keteninformatisering

Op operationele doelstelling 15.2 «Verblijfsrechten vreemdelingen» wordt € 9,3 mln. aan het budgettair kader toegevoegd. Op grond van de verordening (EG) nr. 380/2008 van de Raad van de Europese Unie van 18 april 2008 (de Verordening) worden de lidstaten (o.a. Nederland) verplicht om het uniform model van verblijfstitels voor onderdanen van derde landen te voorzien van een opslagmedium met biometrische gegevens van de houder van het document. De opname van biometrische identificatiemiddelen is bedoeld om een betrouwbaarder verband te leggen tussen de houder en de verblijfstitel. Tevens wordt de verblijfstitel hiermee beveiligd tegen frauduleus gebruik. Er is een wetsvoorstel in voorbereiding waarin toepassing van biometrie in de vreemdelingenketen wordt uitgebreid. De kosten van dit wetsvoorstel (inclusief die van keteninformatisering) zijn € 9,3 mln. in 2010, € 6,7 mln. in 2011 en € 2,0 mln. in 2012.

Asiel switch COA-VBL

Op operationele doelstelling 15.2 «Verblijfsrechten vreemdelingen» wordt € 9,3 mln. aan het budgettair kader toegevoegd. Met de nieuwe asielprocedure (waarmee de activiteiten ten aanzien van terugkeer worden geïntensiveerd) en de hogere asielinstroom zijn er meer plekken in een vrijheidsbeperkende locatie (VBL) nodig. Op basis van de huidige verwachting ten aanzien van de instroom en de COA-bezetting, zijn 400 extra VBL-plaatsen nodig.

Aanpassing kostprijzen COA

Op operationele doelstelling 15.2 «Verblijfsrechten vreemdelingen» wordt

€ 6,8 mln. aan het budgettair kader toegevoegd. In 2008 zijn middelen aan de Justitiebegroting toegevoegd voor de structureel hogere bezetting van het COA (12 275 personen in 2010). Hierbij is destijds gerekend met een bepaalde kostprijs, terwijl de werkelijke kostprijs op dat moment hoger lag.

Aanpassing kostprijzen IND

Op operationele doelstelling 15.2 «Verblijfsrechten vreemdelingen» wordt € 9 mln. aan het budgettair kader toegevoegd. In 2009 is bij de IND een kostprijsonderzoek uitgevoerd. Op grond van dit onderzoek is vastgesteld welke aanvullende financiering nodig is. Deze reeks geeft de benodigde aanvullende financiering weer.

Mutaties Ontvangsten

Zie paragraaf 2.1 voor de overige relevante mutaties.

17 Internationale rechtsorde

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

2.3 De niet-beleidsartikelen

91 Algemeen

Centralisatie P-Direkt

Op operationele doelstelling 91.1 «Effectieve besturing van het Justitie apparaat» wordt het kader met een bedrag van € 8,5 mln. verhoogd. Tot en met 2009 werkten er bij alle onderdelen van Justitie nog 140 fte’s t.b.v. allerlei taken die nu door BZK/P-Direkt zijn overgenomen. De personele uitgaven bij verschillende onderdelen van Justitie worden gecentraliseerd op artikel 91 omdat de betaling aan BZK via de centrale dienst Personeel & Organisatie verloopt.

Zie paragraaf 2.1 voor de overige relevante mutaties.

92 Nominaal en onvoorzien

Zie paragraaf 2.1 voor de relevante mutaties.

93 Geheim

Budgettaire gevolgen van beleid

x € 1 000

Verplichtingen

Programma-uitgaven

93.1 Geheim

93.1.1 Geheime uitgaven

Ontvangsten

Op dit beleidsterrein hebben zich geen wijzigingen voorgedaan die een toelichting behoeven.

0

0

0

0

0

0

0

0