Eenheid van het kabinetsbeleid?

Met dank overgenomen van M.L. (Mei Li) Vos i, gepubliceerd op maandag 22 februari 2010, 3:02.

Maxime Verhagen of Wouter Bos zouden hun staatsrechtelijke boekje te buiten zijn gegaan door een afwijkend standpunt uit de ministerraad naar buiten te brengen. Maar wie ging nu zijn boekje te buiten? Verhagen of Bos? Volgens het staatsrecht Verhagen. Hij krabbelde immers aan het besluit van twee jaar geleden om de missie in Uruzgan eind 2010 te beëindigen. Er was geen ander besluit en Bos verkondigde simpelweg het standpunt van het kabinet. Dat dat toevallig ook het standpunt van de PvdA is en het standpunt van een meerderheid in de kamer en de samenleving doet daar niets aan af.

Waarom dan toch die aantijgingen dat Bos de eenheid van het kabinet aantastte? Omdat in de ministerraad de discussie was heropend over de missie. De grondwet is daar kort over. In artikel 45 lid drie staat dat de ministerraad beraadslaagt en besluit over het algemeen regeringsbeleid en de eenheid van dat beleid bevordert. Maar dat betekent vooral dat over genomen besluiten het kabinet eendrachtig naar buiten dient te treden. Over een verlenging van de missie was nog debat, weten wij maar al te goed, en het staat een lid van het kabinet vrij om over een kwestie waar nog niet over is besloten een mening te hebben.

Als een minister het niet eens is met een besluit van het kabinet kan hij of zij vragen dat besluit te heroverwegen of zijn of haar portefeuille in te leveren. Ook kan onenigheid over een genomen besluit er toe leiden dat het hele kabinet op stapt. Wat dus nu gebeurd is, maar Maxime Verhagen had inderdaad zijn portefeuille kunnen inleveren, toen hij zag dat alleen hij terug wilde komen op het eerdere besluit.

Wat je ook vindt van het besluit van het PvdA smaldeel om niet akkoord te gaan met het voorstel van de premier om weer alle opties open te leggen, en zo de stekker uit het vierde kabinet Balkenende te trekken, staatsrechterlijk gezien lijkt Verhagen een scheve schaats gereden te hebben. En dat terwijl we bij de Olympische Spelen nu al drie keer het goede voorbeeld hebben gegeven bij het schaatsen.