Filmen in het verpleeghuis

Met dank overgenomen van A.G. (Agnes) Wolbert i, gepubliceerd op donderdag 15 juli 2010.

De zorg voor ouderen met dementie wordt steeds beter. Die conclusie trok ik na een werkbezoek aan St Carolus van Hilverzorg te Hilversum. Daar was ik in het kader van de aanpak in het zorgvernieuwingsprogramma ”In voor zorg’’.

Ik werd helemaal verrast door het enthousiasme en het doorzettingsvermogen dat men aan de dag legde in deze organisatie.

St. Carolus is denk ik te omschrijven als een klassiek verpleeghuis, dat meegaat met de tijd door de zorg langzaam maar zeker om te vormen naar kleinschalige zorgeenheden, meer bij de beleving van cliënten aan te sluiten en door bijvoorbeeld de wereld van buiten naar binnen te halen. Medewerkers krijgen dan vaak ook meer armslag om het werk op maat in te richten. Tot zo ver niets nieuws, er zijn misschien wel honderden instellingen in Nederland met dezelfde beweging bezig.

Maar bij Hilverzorg krijgen de teams tijdelijk hulp van Vilans met de bedoeling dat medewerkers gaan werken vanuit het contact dat er is met de cliënten. Dus tijdens het verzorgen, tijdens de maaltijden, tijdens de activiteiten wordt erop gelet dat het contact tussen de medewerker en de bewoner liefdevol en aandachtsrijk is. Het is namelijk niet gemakkelijk om te communiceren met mensen met een vergevorderde dementie. Daar moet je extra moeite voor doen en vraaggericht werken krijgt daarmee een lastige dimensie. Want wat is dat eigenlijk precies, dat vraaggerichte werken? Daarom gaat men bij Hilverzorg regelmatig met een videocameraatje in de hand aan het werk. Collega’s onderling en de coach van Vilans zetten dan alledaagse contactmomenten tussen medewerkers en bewoners op film. Dat geeft gespreksstof voor het hele team. Als je je bewust bent van je eigen gedrag en de reactie van een bewoner daarop, is het veranderen van je eigen interventies niet meer zo moeilijk, dat gaat dan haast vanzelf. Dat is precies de verandering die men in Hilverzorg wil bereiken. Minder wisselingen van medewerkers, goed opletten wat de bewoners aangeven en op een liefdevolle manier je werk doen. Vilans ondersteunt op deze manier tientallen instellingen, die op hun beurt ook weer de inspiratiebron zullen zijn van hopelijk honderden instellingen. Stukje bij beetje zal het op deze manier voor de bewoners van verpleeginstellingen prettiger zijn om er de laatste levensjaren door te brengen. Dat het beter kan in de verpleeghuiszorg is een feit, maar langzamerhand hoort daar een andere constatering op te volgen. Namelijk dat er steeds meer instellingen zijn zoals St. Carolus, die op inspirerende en aanstekelijke wijze de zorg aan hun bewoners optimaliseren.