Student is niet meer van het type Rutte - Hoofdinhoud

Volgens het kabinet wordt de universiteit louter door langstudeerders bevolkt. Een fataal misverstand, zeggen Emile Roemer en Jasper van Dijk.

Emile Roemer is fractievoorzitter van de SP, Jasper van Dijk is woordvoerder onderwijs

De kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland is onvoldoende. Dat zegt ook minister-president Rutte. Een waar woord vinden wij ,en je zou verwachten dat deze regering dan ook flink gaat investeren in het onderwijs. In plaats daarvan bezuinigen VVD, CDA en PVV echter fors op studenten. Deze partijen ontnemen daarmee tienduizenden jongeren de mogelijkheid op een goede opleiding. Dat treft niet alleen deze jongeren, maar ondermijnt bovendien de concurrentiepositie van ons land.

Nederland concurreert niet met andere landen omdat we zoveel grondstoffen hebben, zoals Rusland, of zulke goedkope arbeidskrachten, zoals India. Wij hebben onze welvaart te danken aan internationale handel en technologische vernieuwing. Dat vraagt veel intelligentie en creativiteit. Nu flink investeren in hoger onderwijs is een voorwaarde om in de toekomst onze concurrentiepositie te behouden.

Premier Rutte doet echter precies het tegenovergestelde. Hij tast het hoger onderwijs op twee manieren aan. Door te bezuinigen op docenten en onderzoek zal het niveau van het onderwijs dalen. Door het collegegeld te verhogen en de studiefinanciering te korten zullen minder jongeren gaan studeren.

Als we deze regering haar gang laten gaan, zal het hoger onderwijs 370 miljoen euro moeten bezuinigen. In het hoger beroepsonderwijs verwacht men dat 2.000 docenten hun baan zullen verliezen. Studenten zullen daardoor nog minder onderwijs krijgen. De universiteiten moeten daar bovenop nog circa 500 miljoen euro bezuinigen op onderzoek. Eén op de zes universitair medewerkers dreigt hierdoor op straat te belanden. Minder onderwijs en minder onderzoek, minder kennis en minder creativiteit zijn het gevolg.

Tienduizenden jongeren zullen stoppen met hun opleiding, of besluiten om toch maar niet aan een studie te beginnen. Bijvoorbeeld door de maatregel dat studenten die langer dan één jaar uitlopen op hun studie bijna 5.000 euro collegegeld moeten gaan betalen. Ook de huidige studenten zijn de pineut: als zij meer dan één jaar uitlopen, gaat hun collegegeld direct met 3.000 euro omhoog. Zeker voor studenten die niet kunnen rekenen op financiële steun van rijke ouders is dat onbetaalbaar.

CDA, VVD en PVV praten de verhoging van het collegegeld goed door te stellen dat de zogenaamde 'langstudeerders' te duur zijn. Dit is echter onjuist. Een student die langer studeert, kost nauwelijks extra geld. Een universiteit of hogeschool krijgt per student betaald, voor het aantal jaren dat een opleiding duurt. De enige die nadeel ondervindt, is de student zelf. Want zijn studiefinanciering houdt op en hij betaalt langer collegegeld. De hogere collegegelden vormen daarnaast een rem op de mogelijkheden die studenten hebben om hun studie te verbreden of een extra studie te volgen. Of om in verenigingen bestuurlijke en organisatorische vaardigheden op te doen.

Ook de studiefinanciering voor de masteropleiding - het vervolg op de voorbereidende bachelorfase - wordt afgeschaft. Dat is vooral vervelend voor bètastudenten, voor wie de masteropleiding twee jaar duurt. Laten we er daar juist te weinig van hebben. Door het collegegeld te verhogen en de studiefinanciering in te korten, worden studenten bovendien opgejaagd. Universiteiten en hogescholen verworden tot leerfabrieken, waar studenten vooral bezig zijn met het halen van studiepunten en steeds minder tijd hebben voor verbreding en verdieping.

De blinde vlek van deze regering voor het hoger onderwijs is moeilijk te verklaren. Een gemakkelijke suggestie is dat veel ministers een achterhaald beeld van de student hebben. Immers, zelf hebben zij lang gestudeerd, premier Rutte zelfs zeven jaar, en volop genoten van een ruime studiefinanciering. Voor hen gold misschien dat studenten die lang studeren luie studenten zijn. Dat beeld doet al die studenten te kort die nu hard werken en het beste uit hun studie proberen te halen. Zij kunnen van hun studiefinanciering vaak niet eens een kamer huren en moeten flink wat bijbaantjes nemen om rond te kunnen komen. Elke euro die we besteden aan hoger onderwijs is een investering in de toekomst van ons land. Die toekomst mogen we niet overlaten aan dit kortzichtige kabinet. Maar haast is geboden, de verhoging van het collegegeld moet al in augustus van dit jaar ingaan.

Vandaag gaan wij demonstreren op het Malieveld. Samen met docenten en onderzoekers, studenten en scholieren nemen wij de verantwoordelijkheid voor de toekomst van Nederland.