MI-onderzoekers leveren bijdrage aan congres over de Europese Raad in Brussel - Hoofdinhoud

DEN HAAG (PDC i) - Op 10 en 11 maart 2011 namen MI-onderzoeker Petya Alexandrova i en MI-onderzoeksdirecteur Arco Timmermans i deel aan een onderzoekscongres over de Europese Raad i genaamd 'The Commanding Heights of the European Union. The European Council: Institution, Actors and Recources', die plaatsvond aan de Vrije Universiteit van Brussel.

Zij presenteerden daar in samenwerking met Marcello Carammia van de Universiteit van Catania (Sicilië, Italië) het onderzoek 'EU High Politics: The Policy Agenda of the European Council, 1975-2010'. Hierin wordt een systematische analyse gegeven van de rapporten die in deze periode naar aanleiding van ieder voorzitterschap i van de Europese Unie  iwerden gepubliceerd.

Het onderzoek laat op een overzichtelijke manier zien hoe de Europese Raad in deze 36 jaar functioneerde, hoe informatie hier op langere termijn werd verwerkt en op welke manier de Raad zijn aandacht over een breed scala van beleidsonderwerpen verdeelde. Dit brede perspectief op het functioneren van dit belangrijke orgaan van de EU onderscheidde zich van de andere bijdragen aan het congres. Deze richte zich op meer specifieke onderzoeksonderwerpen, zoals bijvoorbeeld afzonderlijk voorzitterschappen, bepaalde beleidsterreinen en algemene kwesties van vertegenwoordiging.

Een van de belangrijkste conclusies van het onderzoek is dat de Europese Raad zich, net zoals nationale overheden, primair richt op kwesties die vallen onder buitenlands beleid, economie en bestuur. Tegelijkertijd blijkt echter dat de aandacht voor bepaalde beleidskwesties steeds verschuift en dat bovenstaande primaire beleidsterreinen niet altijd zijn vertegenwoordigd op de agenda. Deze ontwikkelingen komen overeen met het model van het 'doorbroken evenwicht' (punctuated equilibrium), dat is ontwikkeld om de bestuurlijke situatie in de Verenigde Staten in kaart te brengen. Bovendien blijkt dat de agenda van de Raad over de gehele onderzoeksperiode meer divers is geworden: steeds meer kwesties kregen relatief gezien een gelijke hoeveelheid aandacht. Toch zijn er ook een aantal momenten aan te wijzen dat men zich vooral toespitste op de primaire beleidsterreinen en andere kwesties zo van de agenda verdwenen.

Het onderzoek is de eerste analyse van de zogenaamde 'European Council Conclusions dataset', die is opgezet door het Montesquieu Instituut en zijn collega's van de Universiteit van Catania. De resultaten van deze eerste algemene analyse stelde de auteurs in staat om een nieuwe onderzoeksagenda op te stellen, die in de komende periode verder zal worden verkend. De belangrijkste vragen die hierbij worden gesteld zijn: Hoe wordt de agenda van de EU beïnvloed door institutionele veranderingen en verdragswijzigingen? Op welke manier beïnvloed het roulerende voorzitterschap de agenda van de EU op lange termijn? Wat is de rol van de Europese Raad in het proces van het opstellen van de agenda van verschillende EU-instituties en van de EU-lidstaten?