Biodiversiteit: Dagboek Nagoya (deel III) - Hoofdinhoud

De dinsdag stond in het teken van oplopende spanningen in de onderhandelingen: de klok tikt en de belangrijkste twistpunten zullen nu echt aangepakt moeten worden. Als Europarlementariër zit ik niet in de kleinste (en dus belangrijkste) zaaltjes, maar via alle geluiden die je opvangt in de wandelgangen zet je wel overal druk, waar je kan.

Even in het kort waar we staan op de drie onderwerpen. Het Strategisch Plan met alle doelstellingen lijkt heel goed te gaan. Eigenlijk staan er nog drie doelstellingen open, terwijl er overeenkomst is over de rest. De onderwerpen die nog open staan, zijn: bescherming van de zee (hoeveel procent natuurreservaat op zee gaan we nastreven?), concrete doelen tegen ontbossing (of blijven we hangen in algemene doelen?) en de overkoepelende doelstelling voor het behoud van biodiversiteit. Inderdaad belangrijke onderwerpen, maar de vooruitgang in de onderhandelingen daar stemt positief. Positiever dan ik begin deze week had verwacht.

Op het befaamde Protocol voor Acces en Benefit Sharing (ABS; verdeling toegang en opbrengsten van genetica) is het minder positief. Met name de reikwijdte van het Protocol staat nog fors ter discussie. Bijvoorbeeld Afrika wil ook met terugwerkende kracht een Protocol (oftewel: nog terugverdienen aan winsten die rijke landen hebben gemaakt met natuurprodukten uit Afrika in het verleden). Europa zit hier totaal niet op te wachten.

Scheiding der geesten

Zo lopen er meer discussies; bijna allemaal terug te brengen tot een scheiding der geesten tussen ontwikkelingslanden (die vooral de Benefit Sharing goed willen regelen) en ontwikkelde landen (die de Access goed willen hebben geregeld). Omdat de EU het grootste ontwikkelde land is hier (de Verenigde Staten zijn slechts observer bij deze besprekingen), speelt de EU een cruciale rol bij het slagen van ABS.

Druk uitoefenen

En dan het derde gedeelte: financiering. Hier dreigt de lastigste discussie. De EU kan niets beloven omdat een aantal EU-lidstaten niets wil. En de ontwikkelingslanden willen natuurlijk wel uitzicht op een fonds om hun doelen te kunnen halen. Hier kun je dan als Europarlementariër ook fors druk uitoefenen. Zo hoorden we via-via dat Italië, Oostenrijk en Finland dwars lagen. Meteen heb ik mijn Finse contacten via de Finse Groenen (die ook in de Finse regering zitten) gebruikt. Net bij het ontbijt sprak ik nog de Finse milieuminister, die ‘not amused’ was dat haar inbreng bekend was geworden. Maar ja, dat is democratie: wat je in de onderhandelingen binnen de EU inbrengt, moet openbaar zijn en moet dus worden gecontroleerd. Blijkbaar moet de Finse milieuminister vandaag met haar collega-ministers in Helsinki bellen voor een nieuwe standpuntbepaling. Hopelijk betekent dat een betere opstelling van Finland in de EU-onderhandelingen.

Dodo-award

Want de positie van EU wordt cruciaal. Japan wil een deal en gaat woensdag waarschijnlijk bekend maken dat ze geld vrijmaken voor biodiversiteit. Dan zal iedereen naar de EU kijken. Ze willen een ambitieus Strategisch Plan met hoge doelen; ze zijn de lastigste partner bij de ABS-discussie; dus ze zullen op financiën meer moeten bewegen. Niet voor niets kreeg de EU afgelopen maandag de Dodo-award van maatschappelijke organisaties hier voor de discutabele titel van slechtste onderhandelaar.

Het wordt spannend de komende dagen; de blikken zijn gericht op de EU; en hopelijk weet de EU haar eenheid te bewaren en tegelijkertijd de onderhandelingen vlot te trekken. We hebben zevenentwintig lidstaten nodig die willen. Ik zal hier dus, via alle wegen die ik ken, proberen dat duidelijk te maken bij de lidstaten. Nu dus maar eens mijn Oostenrijkse contacten aanspreken om het volgende EU-land onder druk te zetten.

Iemand lijntjes met Berlusconi?