De Boer vs Jansen: energiebesparing - Hoofdinhoud

dubbelcolumn voor nvm.nl d.d. 11 april 2011

Beste Paulus, al heel wat jaren, en voor zover jouw parlementaire licht-grijzende haren laten zien, is er de roep onder politici om minder regels. Op de één of andere wijze slagen we er met zijn allen onvoldoende in om het aantal regels drastisch te verminderen.

Hierbij steek ik zeer zeker de hand in eigen boezem. Politici roepen regelmatig een bewindspersoon op het matje vanwege een incident in de samenleving, met daarbij het uitdrukkelijke verzoek ‘hoe de minister denkt dit in de toekomst te kunnen voorkomen’. Dat moesten we maar eens wat minder doen, en kijken hoe we met de bestaande regelgeving beter uit de voeten kunnen.

Zo kom ik op het energiezuiniger maken van woningen. Deze week heeft de Tweede Kamercommissie Binnenlandse Zaken een rondetafelgesprek over energiebesparing met experts uit het veld. Voor het energiezuiniger maken van woningen moet het gevoel van urgentie naar mijn mening van onderop komen. Er moet draagvlak zijn onder de bewoners en de huiseigenaren. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat bewoners toch liever kiezen voor behoud van de situatie in plaats van energiezuinige maatregelen in ruil voor een hogere huur. Ze kunnen immers zelf aan de thermostaat draaien. De overheid moet echter niet nalaten om het nemen van energiezuinige maatregelen te stimuleren. Dit is ook al op grote schaal gebeurd met de vele subsidiemaatregelen.

Ik ben niet van het wettelijk opleggen van dwingende energienormen. Dit werkt averechts. Hier vind ik met name ook een belangrijke rol weggelegd voor de bouwsector. Die moet door middel van innovatie huiseigenaren en bewoners verleiden tot het nemen van energiezuinige maatregelen. Deze maatregelen moeten vervolgens ook aantoonbare besparingen opleveren op de energierekening. In dat geval willen mensen wel. Met het opleggen van wettelijk, dwingende normering sla je innovatie dood. Dit kan niet de bedoeling zijn. Bovendien willen we toch minder regels, in plaats van meer?

Met vriendelijke groet, Betty de Boer

P.S. Van harte gefeliciteerd met het toetreden van de SP tot het college van gedeputeerde staten van Brabant! We, de VVD en de SP, zitten hier gezamenlijk in het college met het CDA. Dit is misschien wel het mooie van Brabant .

Dag Betty, wij verheugen ons erop om in Brabant te gaan meebesturen, zelfs in een opmerkelijke combinatie met VVD en CDA. Het klikt goed tussen de sleutelpersonen, dat is altijd de beste garantie voor succes.

Maar nu terug naar de politiek in Den Haag. Het is waar dat socialisten soms te snel denken dat meer overheid de remedie is voor ieder probleem. Mea culpa. Maar bij energiebesparing weet ik ook dat de eigen woningbezitter de neiging heeft om de kop in het zand te steken als het gaat om ingewikkelde investeringen waarvan de kosten-baten verhouding niet direct duidelijk is.

Voor de bestaande bouw zou de overheid een collectieve aanpak in de eigen woningsector aantrekkelijker moeten maken. De meeste koopwoningen zijn gebouwd in projecten van 50 tot 300 woningen. Na 40 jaar zijn de sneldekkers versleten, dus iedereen zit met hetzelfde probleem. Laat zo’n klus dus gezamenlijk uitvoeren, ook in de laagbouw. Als je bij de vervanging direct de isolatie verbetert, ben je minstens 30% goedkoper uit dan wanneer iedereen op eigen houtje maar wat aanmoddert.

Hoe moeten we dat voor elkaar krijgen? Je zou kunnen denken aan fiscale aftrek als minstens 50% van de bewoners in een complex meedoen, of als het initiatief uitgaat van een vereniging van eigenaren. Zo kan je zonder allerlei keiharde dwangmaatregelen mensen ertoe aanzetten om verstandig te investeren.

Voor de nieuwbouw is betere wetgeving wel een must. De isolatie-eisen moeten omhoog. De Energieprestatienorm (EPC) zit zo in elkaar dat projectontwikkelaars kunnen kiezen voor -op papier- energiezuinige installaties en een relatief slechte isolatie. Dat pakt zeer nadelig uit voor de toekomstige bewoners, die gedurende de volgende jaren veel te veel kwijt zijn aan energielasten. Aan dat soort wantoestanden moeten we snel een eind maken. Verder zou lagetemperatuurverwarming zo snel mogelijk verplicht gesteld moeten worden in de nieuwbouw. Je bent dan voorbereid op de toekomstige benutting van restwarmte of zonnewarmte. Stel je de aanleg van vloerverwarming uit tot over tien jaar, dan ben je een vermogen kwijt aan freeswerk en het vervangen van je vloerbedekking.

Niemand zit te wachten op bureaucratie, maar iedereen heeft plezier van verstandige wetgeving.

Groeten, Paulus