Politiek, Parlement en Populisme - Hoofdinhoud

Woensdag 31 augustus 2011

Tijdens de bijeenkomst in het Nutshuis werd gesproken en gedebatteerd over populisme in de politiek en het parlement. Hoe bedreigend is het populisme? Waarom steekt het steeds weer de kop op? Hoe ontwikkelt het zich in Nederland? En wat is er in de Tweede Kamer van te merken?

De gevestigde orde in Nederland wordt uitgedaagd. Populistische partijen spelen in toenemende mate in op de gevoelens van onlust en de gevestigde orde beklaagt zich hierover. Daarbij roept het opgekomen populisme diverse vragen op. Hebben we te maken met een compleet nieuwe verschijnsel of bestaat het al langer? En is populisme iets gevaarlijks of eerder een onschuldig middel om de gunst van het volk te winnen? Tijdens de discussiebijeenkomst ‘Politiek, Parlement en Populisme’ stond de aard van het populisme centraal.  Conclusie: de definitie van populisme is niet eenduidig, ook niet populistische partijen gebruiken populisme als strategie en populisme en nationalisme zijn niet hetzelfde.

Een spook waart door Europa: het spook van het 'populisme'. De electorale successen van populistische partijen en bewegingen zoals Vlaams Belang/Blok, de PVV, het Front National, de FPÖ en Scandinavische partijen zoals de Deense Volkspartij, de Zweedse Democraten en de Echte Finnen brengen de traditionele politiek in beroering. Volgens Herman van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad, is populisme "een buitengewoon gevaarlijke ontwikkeling die zich in vele West-Europese landen voordoet en pakweg 10 à 20 jaar terug niet bestond."

Maar is dat wel zo? Is populisme niet net zo oud als de democratie? Waarom steekt het steeds weer de kop op? En waarover hebben we het eigenlijk als we het over 'populisme' hebben? Waarop is populisme gebaseerd en hoe functioneert het? Hoe ontwikkelt het zich in Nederland en de rest van Europa? En wat is er in de Tweede Kamer van te merken?

Wordt populisme zowel aan de rechter- als aan de linkerzijde van het politieke spectrum aangetroffen? Deze vraag heeft onder wetenschappers geleid tot een debat over de aard van het populisme. Is het populisme slechts een politieke strategie die partijen gebruiken om kiezers te werven of is het een (dunne) ideologie die het politiek handelen motiveert? En tot slot, hoe bedreigend is het populisme eigenlijk?

Locatie: Het Nutshuis, Riviervismarkt 5, Den Haag

Met dr. Paul Lucardie i, onderzoeker bij het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP) Rijksuniversiteit Groningen, drs. Tim Houwen i, promovendus politieke filosofie Centrum voor Ethiek Radboud Universiteit Nijmegen, dr. Koen Vossen i, universitair docent Nederlandse politiek aan de Universiteit Leiden en drs. Simon Otjes i,  promovendus Instituut Politieke Wetenschap Universiteit Leiden. Met voormalig Tweede Kamerlid Jan Schinkelshoek i als voorzitter.