Betaalbare en toegankelijke mondzorg voor iedereen - Hoofdinhoud
Foto Flickr / D. Sharon Pruitt
Liever een kies laten trekken dan een behandeling. Overdreven of realiteit? Voor veel mensen is naar tandarts of orthodontist nu al een behoorlijke aanslag op de portemonnee. Met het vrijgeven van de prijzen zoals minister Schippers wil, wordt een gezond gebit voor veel mensen onbetaalbaar.
In 2012 wil zij vrije prijsvorming in de mondzorg invoeren. Dat betekent dat niet meer de overheid maar de tandartsen, mondhygiënisten, orthodontisten en tandprothetici zelf bepalen welke prijskaartje zij aan hun vullingen, kronen of protheses hangen. Vrije prijsvorming levert volgens de voorstanders voordelen op voor de consument. Het kan leiden tot een betere prijs in relatie tot de kwaliteit en een markt met vrije prijzen biedt meer ruimte voor innovatie.
Om die voordelen te behalen moet wel aan een aantal belangrijke randvoorwaarden worden voldaan. Prijs en kwaliteit moeten inzichtelijk zijn voor de consument en er moet voldoende aanbod van tandartsen en orthodontisten zijn. Dat is nu niet het geval. De consument kan niet kiezen voor kwaliteit omdat het ontbreekt aan criteria. Bovendien ontbreekt het aan sancties om transparantie af te dwingen. Dit voor 2012 veranderen gaat volgens de patiëntenorganisatie en consumentenbond ook niet lukken.
Verzekeraars onderhandelen niet met tandartsen over hun prijzen. Richtlijnen hiervoor ontbreken en komen er ook niet. Dit heeft als gevolg dat consumenten bij verschillende tandartsen zelf een offerte aan moeten vragen. Afhankelijk van hoe goed iemand kan onderhalen, zal per keer prijs de worden vastgesteld. Zonder dat je weet wat je aan kwaliteit kunt verwachten of wat redelijk is. De vraag is of we jongeren en andere specifieke zorggroepen die verantwoordelijk willen geven.
Naast de transparantie laat ook de aanbod kant te wensen over. Het aantal tandartsen is in vergelijking met de landen om ons heen beperkt en vooral in bepaalde regio’s zijn er tekorten. Bovendien neemt de vraag naar tandartszorg niet af maar juist toe. Alle partijen zijn het er ook over eens dat het aantal tandartsen moet toenemen.
Het gebrek aan transparantie en onvoldoende aanbod maakt dat een echte prikkel om goedkoper te worden ontbreekt. Nu al zijn er mensen die uit kostenoverwegingen liever een kies laten trekken dan een behandeling te nemen. Voor wie minder te besteden heeft wordt het bloeden wanneer de prijzen inderdaad worden vrijgegeven onder de huidige omstandigheden. Wordt het zoals vroeger dat je aan het gebit kunt zien wie er geld heeft en wie niet? Gouden tanden versus rotte tanden? Dat moet de politiek niet toestaan.