Vergroening Europees landbouwbeleid kan niet zonder de boer - Hoofdinhoud
De Europese Commissie presenteerde woensdag haar voorstel voor het toekomstig Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De fundamentele hervorming waarop GroenLinks hoopte is het niet geworden. Vergroening staat weliswaar centraal, maar is onvoldoende bindend en onvoldoende gekoppeld aan een betere positie van de boer. GroenLinks wil een eerlijke prijs voor eerlijk eten. Dan moeten boeren een betere onderhandelingspositie krijgen, maar ook een grotere tegenprestatie leveren voor de Europese subsidies. GroenLinks kwam daarom vorige week met een eigen voorstel dat een gezonde en duurzame landbouw centraal stelt, onder de noemer De Boer is Troef.
“Om een fundamentele hervorming in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid te bewerkstelligen moet de positie van de boer in de keten centraal staan”, legt GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout uit.
“De boer kan onvoldoende de macht van supermarktketens doorbreken en dat staat investeringen naar duurzame landbouw in de weg.” Eurostat berekende al dat de afgelopen acht jaar het boerenbestand met twintig procent afnam, terwijl landbouwgrond slechts met twee procent afnam. “Dat is een enorme schaalvergroting die niet ten goede komt aan de kwaliteit van ons eten.”
Schaalvergroting in de landbouw
Door schaalvergroting zijn monoculturen ontstaan die steeds kwetsbaarder worden. Om de productie hoog te houden zijn pesticiden niet meer weg te denken uit ons landbouwsysteem met bijvoorbeeld de bijen als slachtoffer. Daarnaast duwt de liberalisering van de voedselmarkt de boeren in een hoek. De winstmarges worden zo klein dat boeren slechts via schaalvergroting genoeg kunnen blijven verdienen. Ons eten is er goedkoop door gebleven, maar het is maar de vraag of we er gezonder van worden.
“Wij willen een eerlijke prijs voor duurzame landbouw”, stelt GroenLinks-Kamerlid Rik Grashoff. “Het huidig beleid heeft ons bij varkensflats en plofkippen gebracht, die alleen in leven te houden zijn met gebruik van antibiotica. In onze nota komen wij met voorstellen dat anders te doen. We zullen ook bij minister Bleker aandringen op meer ambitie op vergroening en betere bescherming van de boer.”
Landbouwbegroting
Het landbouwbegroting van de Europese Unie beslaat ongeveer zestig miljard euro per jaar en is ongeveer 0,5% van de totale Europese economie. Een echt fundamentele aanpassing van het beleid heeft sinds de jaren vijftig niet plaatsgevonden. Het wordt tijd dat ons landbouwbeleid zich aanpast aan deze nieuwe tijden.
Eickhout: “Die nieuwe tijden vragen om verduurzaming. De Europese Commissie beperkt zich tot een wensenlijst voor vergroening. Dat is te vrijblijvend en werkt green-washing in de hand. Wij zetten in op bindende doelen voor een toekomstbestendig landbouwbeleid.”