Reststromen suikerfabriek nuttige grondstof voor agrofoodcluster - Hoofdinhoud

In het West-Brabantse Dinteloord staat al sinds mensenheugenis een suikerfabriek. Aan het eind van de 19e eeuw organiseerden de boeren zich in coöperaties uit ontevredenheid over de lage prijzen die de particuliere suikerfabrikanten betaalden voor hun bieten. In de loop van de jaren fuseerden de coöperaties, tot in 1966 de Suikerunie werd gevormd. Inmiddels is dat de enige suikerfabrikant in Nederland, met twee fabrieken die tot de grootste van Europa behoren. Samen met Emile Roemer bezocht ik vanmorgen de vestiging in Dinteloord, die de komende jaren wordt ontwikkeld tot een agrofoodcluster.

De productie van suiker is een energie-intensief proces, terwijl bij de productie veel reststromen vrijkomen die benut kunnen worden voor de productie van biogas. Een belangrijke reststroom -pulp- wordt overigens niet vergist maar als retourvracht met de bietenauto’s teruggestuurd als veevoer. Slim. Waar ik minder enthousiast over ben is de keuze voor de vrachtwagen als transportmiddel voor de bieten. Vroeger kwam er veel lading per schip, maar dat is volgens Albert Markusse van Suikerunie door de schaalvergroting in de binnenvaart niet langer meer rendabel. Ook het overschakelen op just-in-time levering was een argument om over te schakelen op vervoer per vrachtwagen.

Vanaf 1990 heeft Suikerunie geinvesteerd in het optimaliseren van de energiestromen, wat geleid heeft tot een besparing van 42% op het energieverbruik per eenheid product in 20 jaar tijd. Vorig jaar is gestart met een vervolgstap op deze ontwikkeling. De realisatie van een agro & foodcluster Nieuw Prinsenland op een terrein aangrenzend aan de fabriek. 200 hectare glastuinbouw gaat straks tijdens de bietencampagne 53MW restwarmte van de fabriek gebruiken, daarnaast wordt 100.000 ton CO2 benut als groeigas in de kassen. 300.000 m3 proceswater uit de fabriek (dat nog de nodige voedingsstoffen bevat) kan straks als gietwater in de kassen gebruikt worden.

Uitbreiding van de methaanreactoren naast de fabriek vergroot de groengasproductie van 3,5 miljoen m3/jaar. De installatie is ook geschikt om andere organische reststromen van het kassencomplex en de akkerbouwbedrijven uit de omgeving te vergisten. Een laatste ontwikkeling is een groeiende samenwerking met de chemische industrie in West-Brabant voor de ontwikkeling van bioplastics en chemicaliën uit (delen van ) de suikerbiet.

Suikerunie/Cosun, eigendom van 10.000 suikerbietentelers, is inmiddels goed voor een omzet van €1,8 miljard. De suikerfabriek uit 1908 heeft zich ontwikkeld tot een belangrijke schakel in een agrarisch/industrieel cluster, waar we in de toekomst nog veel plezier aan kunnen beleven.