Ouders | Nr 2, 2012 - Hoofdinhoud
Vorige keer schreef ik dat er - dankzij het COC - op alle scholen verplichte voorlichting komt over seksualiteit en seksuele diversiteit. Maar hoe zit het nu eigenlijk met de rol van de ouders? Hierover kreeg ik een emotionele mail van een lezer van Z|Z This = Us. Zij gaf aan het goed te vinden dat die voorlichting er nu is, maar dat er thuis in het gezin ook meer aandacht aan besteed zou moeten worden. Bij haar was dat niet het geval en toen ze uiteindelijk uit de kast kwam, waren de reacties niet mild. ‘Mijn moeder was woedend en snoerde mij voor de rest van mijn leven de mond. Als je eigen familie afhaakt, dan is het vertrouwen ook wel op de loop. Het gezin is toch de eerste plaats waar je in een vertrouwde omgeving over zoiets zou kunnen praten? Maar nee hoor! Dus trek ik me steeds verder terug. Ik wil niet continu in de verdediging gaan.’ Zij snijdt een belangrijk onderwerp aan. Wat leren kinderen thuis over homo- en transseksualiteit? Dat het vies is of juist normaal? Dat je homoseksueel mag zijn, maar niet mag doen? Wordt er überhaupt over gesproken? Wat mij opvalt in de reacties van veel ouders, is dat zij het vaak eigenlijk al lang zagen, maar het toch niet bespreekbaar maakten. Soms worden ouders echt overvallen door de homoseksualiteit van hun kind. Het kost vaak tijd om daar overheen te komen en om te kunnen schakelen. Als kinderen het hun ouders vertellen, hebben ze zelf vaak al een langer traject achter de rug. Maar ook ouders hebben tijd nodig. Bij mijn coming-out was dat ook het geval. Achteraf realiseer ik me dat de afwijzing en het verdriet van mijn ouders te maken hadden met de angst dat ik een moeilijke weg zou moeten in gaan. Angst dat ik gepest of gediscrimineerd zou worden. En ook rouw omdat er geen schoonzoon of, in hun beeld, geen kleinkinderen zouden kunnen komen. Maar dat zag ik pas achteraf. In eerste instantie doet het natuurlijk heel veel pijn dat je eigen ouders zo’n moeite hebben met iets wat zo bij jou hoort. En verder is er vaak ook weinig kennis bij ouders. Gelukkig krijgen de ouders van de toekomst vanaf dit schooljaar voorlichting, waardoor ze - als ze eenmaal zelf ouders zijn - meer kennis hebben. Een eerste afwijzing door ouders kan lang doorwerken. De lezeres die ik net citeerde is in de zestig en het onderwerp raakt haar nog steeds diep. Voor veel jongeren die ontdekken dat ze homoseksuele gevoelens hebben, is de grootste zorg de reactie van hun ouders. Die is heel bepalend. Begripvolle ouders helpen bij zelfacceptatie en dat in combinatie met goede voorlichting op school, maakt de cirkel rond.
Vera Bergkamp
Voorzitter COC Nederland