De Stelling - Hoofdinhoud

“Het is de plicht van iedere medewerker om zich te ontwikkelen en zijn kennis en vaardigheden up-to-date te houden”.

Onze experts Ben Kuipers en Vera Bergkamp reageren.

Ben Kuipers is bedrijfskundige, parttime universitair docent HRM aan de Erasmus Universiteit en bedenker van de Performability Scan, een concept voor teamontwikkeling dat hij in binnen- en buitenland toepaste. Zijn onderzoek naar de ontwikkeling van teams bij Volvo Trucks in Zweden leverde hem meerdere prijzen op.

Interessant: als je in de stelling het woord “medewerker” vervangt door “organisatie”, zul je er weinig tegenstanders voor vinden. Volgens mij is het een natuurlijke plicht van organisaties om te voorzien in hun eigen bestaansrecht. Of - in het geval van publieke organisaties - hun bestaansrecht voortdurend te legitimeren. Maar je kunt lastig van organisaties verlangen dat ze blijvend inspelen op veranderingen als zij dat niet van hun werknemers mogen eisen. Je mag van medewerkers dus best verwachten dat ze zich blijven ontwikkelen. Maar dan moet je wel zelf het goede voorbeeld geven.

Vera Bergkamp is directeur Human Resources bij Sociale Verzekeringsbank, vicevoorzitter van COC Nederland en vaste columniste van het tijdschrift ZijaanZij. Op dit moment staat ze op plaats 38 in de HR Top 100. “HR is er niet voor de medewerker of de werkgever, maar voor de organisatie.”

In eerste instantie dacht ik deze stelling makkelijk met ja te kunnen beantwoorden. Iedere HR-directeur verlangt natuurlijk vurig dat medewerkers zich ontwikkelen. Die ontwikkeling kan betrekking hebben op gedrag, bijvoorbeeld klantgerichtheid, maar ook op kennis en vaardigheden. Je moet er toch niet aan denken dat een chirurg na zijn studie hier niets meer aan doet! De wereld verandert en dus moet je mee veranderen.

Toch ligt de stelling voor mij wat genuanceerder. En dat zit ‘m in het woordje “plicht”. Een verplichting kun je opvatten als hetgeen iemand zedelijk gehouden is te doen. Het heeft ook te maken met iets van des onderdaans. En dat is waar ik op aansla. Als je medewerkers dingen oplegt, bereik je volgens mij het tegenovergestelde van wat je wilt, namelijk dat medewerkers zich zélf verantwoordelijk voelen. Daarbij hoort dat je als werkgever medewerkers faciliteert in hun ontwikkeling en dat je een cultuur realiseert waarin intrinsieke motivatie wordt gestimuleerd. Mijn antwoord op de stelling is dus nee. Medewerkers zijn niet verplicht om zich te ontwikkelen, maar zijn daarvoor wél zelf verantwoordelijk. Het is maar een woordje, maar met veel betekenis.