Horizon 2020 voor Dummies - Hoofdinhoud
Het Europees Parlement stemt vandaag over Horizon 2020, het Europese subsidieprogramma dat onderzoek en innovatie gaat stimuleren tussen 2014 en 2020. Het is de financiële vertaling van het Europese vlaggenschip 'Innovatie Unie' dat van de EU een innovatieve kenniseconomie moet maken. Het stimuleren van excellentie staat hierbij centraal. Maar wat houdt Horizon 2020 precies in? En welke middelen krijgt dit programma ter beschikking?
Drie pijlers
Inhoudelijk is het programma opgesplitst in drie delen.
Een eerste pijler richt zich op het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek in Europa en het wereldwijd aantrekken van de beste onderzoekers. Ook wordt de kwaliteit en toegang van de onderzoeksinfrastructuur verbeterd, zodat de wetenschappers over state of the art materialen beschikken om goed onderzoek te kunnen doen. Het Europees Parlement voegde nog een element aan deze pijler toe om kennis en excellentie zoveel mogelijk evenwichtig te verspreiden over Europa.
De tweede pijler richt zich vooral op het stimuleren van de industrie in het klaarmaken voor commerciële toepassing van innovatieve ideeën, ook wel valorisatie genoemd. De wetenschap is nog te weinig in staat goede, innovatieve oplossingen voor hedendaagse problemen ook daadwerkelijk in de markt te zetten. Het programma stimuleert hierbij allereerst sleuteltechnologieën zoals nanotechnologie en biotechnologie. Daarnaast maakt het financiering beschikbaar voor nieuwe ideeën via het toegankelijk maken van leningen en risicokapitaal. Een derde deel ondersteunt de innovatiecapaciteit van het MKB. Gezien het grote belang van het daadwerkelijk op de markt brengen van innovatieve ideeën om banen te creëren, heeft het Europees Parlement het percentage van het totale budget dat hieraan besteed wordt met 2% verhoogd. De hoeveelheid die naar het MKB gaat werd meer dan vervijfvoudigd.
De derde pijler is gericht op het doelgericht oplossingen vinden voor maatschappelijke uitdagingen. Dit is helemaal nieuw ten opzichte van het huidige subsidieprogramma. Innovatie moet vooral gericht zijn op het vinden van oplossingen voor maatschappelijke problemen. De Commissie stelde zes uitdagingen voor, het Parlement maakt er zeven van:
-
-Gezondheid, demografische veranderingen en welzijn
-
-Voedselzekerheid, duurzame landbouw, marien en maritiem onderzoek en bio-economie
-
-Zekere, veilige, schone en efficiënte energievoorziening
-
-Slim, groen en geïntegreerd transport
-
-Klimaat en efficiënte grond- en hulpstoffen
-
-Inclusieve en innovatieve samenleving
-
-Veilige samenleving
Het budget
Van het totale programmabudget besteedt het Europees Parlement 32,8% aan het onderzoeksgedeelte, 24,3% aan het industriële gedeelte en 37,5% voor het aanpakken van de maatschappelijke uitdagingen. Het overige gedeelte gaat naar het Europees Instituut voor Innovatie en Technologie en het Gemeenschappelijk Onderzoekscentrum van de Europese Commissie.
De grote vraag is wat het totale bedrag is dat dit programma uiteindelijk toebedeeld krijgt. De Commissie voorzag in haar voorstel vorig jaar een budget van 80 miljard euro, het Europees Parlement vraagt in haar rapport 100 miljard euro.
De lidstaten zijn het voorlopig echter nog niet eens over de totale begroting voor die periode. Hiermee komt Horizon 2020 in gevaar. Lidstaten (zoals Nederland en Groot-Brittannië) concentreren zich vooral op de omvang van de rekening. Zij pleiten voor een efficiëntere en kleinere begroting met minder steun voor landbouw en subsidies voor regio's. Het is echter het innovatiebudget dat geslachtofferd dreigt te worden in deze nieuwe begroting met harde bezuinigingen. Mogelijkerwijs gaat het om een halvering van het totale budget, wat slecht zou kunnen uitpakken voor competitiviteit, groei en banen in Europa.
Het is innovatie, met aandacht voor onderzoek, industrie en uitdagingen, dat de EU als concurrerende economische kracht op mondiaal niveau moet veiligstellen.
Europa kan een belangrijke rol in de wereldeconomie blijven spelen. Maar dat gaat niet vanzelf. Alleen als Europa haar beste bedrijven, universiteiten en onderzoekscentra samenbrengt, en stimuleert om op zoek te gaan naar nieuwe producten en diensten om productieprocessen aan te passen aan de uitdagingen van morgen, kan Europa een rol blijven spelen. Het is nu de beurt aan de lidstaten om hiermee aan de slag te gaan.
Photo credit: http://www.sxc.hu/photo/1268009