De stand van zaken: het Kyotoprotocol, hot air en Europese onenigheid - Hoofdinhoud
Het is donderdag in Doha, Qatar. Morgen moet deze klimaattop afgesloten zijn, maar dat is niet te merken aan de snelheid van de onderhandelingen. Die verlopen dit keer namelijk uiterst traag met het risico dat net als vorig jaar de klimaattop meer dan een dag uitloopt en doorgaat tot de vroege uurtjes van zondag. Dat is onder andere te danken aan de onenigheid over de verlenging van het Kyotoprotocol.
Het Kyotoprotocol is het huidige klimaatakkoord, maar dat loopt eind dit jaar af. Het moet dus verlengd worden. Maar er liggen nog een aantal vragen op tafel.
-
-Tot wanneer wordt Kyoto-2 verlengd: tot 2017 of tot 2020?
-
-Gaan we de hot air in het bestaande klimaatakkoord (totaal dertien miljard ton aan CO2) doorschuiven of niet?
Hot air
De hot air is een overschot aan uitstootrechten als gevolg van de economische crisis in het voormalig Oostblok in de jaren ’90. Door de crisis daalde de uitstoot van de Oostbloklanden sowieso en hoeven ze nu niets extra te doen om hun doelstellingen te halen. Wat gaat er gebeuren met dit overschot? Mogen deze landen hun hot air meenemen naar Kyoto-2 en onder welke restricties mag dat?
Landen kunnen het over deze hete aardappel maar niet eens worden. Binnen de Europese Unie ligt vooral Polen dwars, het land blokkeert al jaren een gezamenlijke Europese positie. De EU kan dus niet met één stem spreken op deze klimaatonderhandelingen en kan feitelijk alleen maar zwijgen over dit onderwerp, wat een akkoord alleen maar moeilijker maakt.
Europa probeert de hot air bij gebrek aan betere opties daarom maar te bagatelliseren. De huidige doelen zijn zo zwak dat niemand dat overschot aan emissierechten gaat kopen. In de praktijk heeft de Europese Unie voor de periode 2012-2020 een reductiedoelstelling van 0%: de komende acht jaar kunnen we lekker achterover leunen zonder dat we onze uitstoot ook met maar een ton CO2 hoeven verminderen. Dus waar maken we ons druk om, tot 2020 stelt onze klimaatambitie sowieso niets voor?
Europa (of Polen) is niet de enige die geen centimeter opschuift om iets te doen aan de hot air. Rusland bezit bijna de helft van de gebakken lucht en doet ook moeilijk. De Russen zien de miljarden aan hot air als hun bezit, als een reserve zoals de Chinese goudreserves. Ze willen er eigenlijk helemaal niets mee doen en kunnen het bij gebrek aan vraag aan niemand verkopen. Toch vinden ze het fijn om het als wisselgeld in hun achterzak te hebben. Twee jaar geleden gingen er geruchten dat de Russen hun overschot aan emissierechten wilden schenken aan de wereld als een goede daad aan het klimaat. De Europese Unie hoopt dat Rusland dit in Doha alsnog gaat doen om de onderhandelingen weer uit het slop te trekken.
Update over de Europese discussies
Vanochtend kreeg ik een update van de Cypriotische minister (Cyprus is voorzitter van de EU op dit moment) over hoe de Europese discussies verlopen. Een klein ministerclubje is nu op pad gestuurd om tot een oplossing te komen en om 13 uur (Qatar-tijd) terug te rapporteren. In het laatste document (pdf) dat al naar de vertalers en juridische adviseurs is gestuurd staat een aantal opties om met het overschot aan emissierechten om te gaan:
-
-Optie 1: we doen niets. Dat betekent dat iedereen zijn overschot aan emissierechten kan behouden en onbeperkt kan gebruiken. Dit is waar Polen op aast, maar wat onacceptabel is voor andere EU-landen zoals Duitsland.
-
-Optie 2: landen mogen hun hot air meenemen naar Kyoto-2, maar het gebruik van het overschot aan emissierechten is aan restricties gebonden (je mag maar zoveel procent of zoveel miljoen ton hot air gebruiken of het mag alleen voor eigen gebruik ingezet worden).
-
-Bovendien is er de optie dat het overschot aan het eind van Kyoto-2 verwijderd wordt, zodat de gebakken lucht de ambitie van het toekomstige klimaatakkoord niet kan verlagen.
De kans op overeenstemming tussen de EU-lidstaten is klein omdat elk land een veto heeft. En zolang Polen geen centimeter toegeeft blijven de onderhandelingen dus muurvast zitten. Milieuorganisaties hebben geopperd dat het tot een stemming tijdens de plenaire sessie kan leiden. Maar als dat gebeurt en er met meerderheid besloten wordt om de gebakken lucht aan het eind van 2020 te verwijderen, dan hebben de Polen gedreigd om plenair te verklaren zich uit Kyoto-2 terug te trekken. Dat zou een drama zijn.
Waarschijnlijk komt het niet zover. Vandaag zit er eindelijk iets meer schot in de zaak en lopen de Europese ministers gestrest rond in het EU-paviljoen om de zaak proberen recht te trekken. Misschien dat het gebrek aan tijd de onderhandelingen in een stroomversnelling kan brengen. De klok tikt: nog iets van 40 uur te gaan...
Video:
Klik hier om de video te bekijken.