Agenda - Hoofdinhoud
Vandaag keurt het Europees Parlement een voorstel tot een Europees Patent goed. Daarmee komt er na 40 jaar politieke strijd een uniform Europees Patent dat in alle lidstaten geldig is - behalve Italië en Spanje. Hoewel nog heel wat verbeteringen mogelijk zijn, is dit een stap in de goede richting. Er wordt verwacht dat hiermee de prijs voor een patent drastisch zal dalen en innovatie in Europa aangewakkerd zal worden.
Wat is een uniform Europees patent?
Een uniform Europees patent laat uitvinders toe om hun uitvinding in 25 landen te beschermen door slechts 1 keer een aanvraag in te dienen bij het European Patent Office (EPO) (one-stop-shop). Dit kan gebeuren in een van de 23 officiële talen van de EU. De behandeling van de aanvraag gebeurt in het Engels, Frans of Duits. Na officiële publicatie in een van deze talen wordt een beschrijving van het patent in alle Europese talen vertaald. Nadat het patent is toegekend is echter geen goedkeuring meer nodig van de andere lidstaten.
Hoe werkt het Europees patent vandaag?
Vandaag bestaat al een Europees Patent, maar dit is louter een bundeling van nationale patenten. 38 Europese landen nemen daaraan deel. De uitvinder vraagt een patent aan bij het EPO en gaat vervolgens met dit bundelpatent langs alle nationale patentenbureaus om dit patent te laten vertalen en bekrachtigen. Een patent dat alle 27 lidstaten wordt bekrachtigd en vertaald kost zo al gauw 32.000 Euro.
Dit maakt een Europees patent een stuk duurder dan bijvoorbeeld een patent in de Verenigde Staten of Japan. Deze hoge kosten raken vooral het MKB, start-ups en publieke onderzoeksgroepen. Er worden dan ook minder patenten aangevraagd in Europa dan in andere Westerse economieën.
Waarom heeft het zolang geduurd?
Reeds in de jaren 1970 werd overeengekomen dat er nood was aan een uniform patent in de interne Europese markt. Europese lidstaten konden toen echter niet tot een compromis komen waardoor er uiteindelijk besloten werd een "bundelpatent" te creëren.
In 2000 deed de Europese Commissie een voorstel om te komen tot een echt uniform patent. Daarbij doet een uitvinder een aanvraag bij het EPO. Wanneer deze het patent toekent en bevestigt in een van de drie proceduretalen (Frans, Engels en Duits) is dit patent geldig in alle lidstaten. Spanje en Italië waren echter niet akkoord met de keuze van de drie talen. Na 10 jaar onderhandelen werd in 2010 dan ook beslist de procedure van "versterkte samenwerking" te volgen, waarbij een groep lidstaten de mogelijkheid krijgt om verder te gaan dan andere.
De voorbije twee jaar werd het proces vertraagd door een discussie over de zetel van het Europees patentenhof, dat geschillen rond patenten moet behandelen. In juni werd uiteindelijk beslist dat dit patentenhof drie zetels zal hebben: Parijs, Londen en München.
Wat zijn de voordelen?
Patenten stimuleren bedrijven om te investeren in onderzoek en ontwikkeling aangezien ze voor bepaalde tijd het alleenrecht op hun uitvinding bezitten. Dit uniform patent zal administratieve procedures sterk vereenvoudigen en de kostprijs voor een Europees patent met ongeveer 70% verlagen. Door patenten makkelijker toegankelijk te maken worden onderzoek en ontwikkeling en innovatie in Europa gestimuleerd. Dit leidt dan weer tot meer economische groei en banen.
Daarnaast zal dit uniform patent uitvinders ook beter beschermen dan het huidige systeem. Als gevolg van de hoge kostprijs van de bestaande regeling laten uitvinders hun uitvinding vandaag vaak slechts beschermen in enkele landen, maar niet in alle. Hierdoor zijn uitvindingen vaak minder waardevol omdat ze makkelijker gekopieerd kunnen worden in andere landen.
Hoe zullen patenten beschermd worden?
Een Europees patent zal beschermd worden door een Europees Patentenhof. Dit wordt opgericht door een de Europese lidstaten. Het zal haar hoofdzetel hebben in Parijs maar zal ook deels gevestigd zijn in Londen en München. Dit patentenhof zal inbreukprocedures op het Europees patent behandelen. Dit patentenhof werkt in lijn met de algemene Europese regelgeving en voor EU bevoegdheden kan dus in beroep gegaan worden bij het Europees Hof.