Belangrijk akkoord Servië en Kosovo - Hoofdinhoud
Dankzij de inspanningen van EU-buitenlandchef Ashton, maar vooral dankzij de durf van hun beide leiders, bereikten Servië en Kosovo vorige week een historisch akkoord.
In 1989 hield Milosevic een nationalistische toespraak in Kosovo ter gelegenheid van de zeshonderdste verjaardag van de zogenaamde ‘Slag om het Merelveld’. Het bleek de opmaat naar het uiteenvallen van Joegoslavië en van een lange en bloedige burgeroorlog. Tien jaar later waren NAVO-luchtaanvallen nodig om een einde te maken aan een humanitaire ramp in Kosovo zelf. Sindsdien bleef de relatie tussen Belgrado en Pristina gespannen, ook nadat Kosovo in 2008 eenzijdig de onafhankelijkheid had uitgeroepen.
Uiteindelijk bleek de wens van Servië en Kosovo om dichter bij de Europese Unie te komen doorslaggevend. Door toenadering tot de EU voor beide landen afhankelijk te maken van normalisering van de onderlinge betrekkingen werd de druk opgevoerd. Dat leidde uiteindelijk tot deze moedige stap van de Servische premier Dadic en zijn Kosovaarse ambtsgenoot Thaçi.
Het akkoord is niet alleen van belang voor de twee landen, maar ook voor de rest van de regio en voor Europa. Het is nu zaak om steun te verwerven voor het akkoord, ook bij de Servische minderheid in Noord-Kosovo, en verder te werken aan een duurzame relatie.
Het akkoord zorgt er ook voor dat de beide landen nieuwe stappen kunnen zetten richting de EU. Voor Kosovo betekent dit dat zij een associatieakkoord kunnen sluiten; een eerste voorportaal van de Unie. Servië, dat vorig jaar al de kandidaat-status had gekregen, kan nu beginnen met onderhandelen. Het toetredingsproces vereist de nodige inspanningen en kan vele jaren duren. De zwaarste thema’s zoals een goed functionerende rechtstaat en de strijd tegen corruptie komen hierbij als eerste aan bod.
Servië en Kosovo hebben dus nog een lange weg te gaan. Maar Kroatië, dat per 1 juli de 28e lidstaat van de EU wordt, heeft laten zien dat een land er sowieso beter van wordt en dat doorzettingsvermogen loont.