Europa sterker en socialer uit de crisis - Hoofdinhoud
Foto Flickr / Alibaba0
Op 9 mei is de dag van Europa. Er wordt dan er gevierd dat op die datum in 1950 de Franse minister Robert Schuman een verklaring aflegde waarin hij pleitte om de Franse en Duitse productie van kolen en staal voortaan gemeenschappelijk aan te pakken - het startpunt van de Europese samenwerking.
Maar niemand lijkt echt warm te lopen voor Europadag. Niet zo vreemd natuurlijk na vijf jaar van omvallende banken, economische tegenwind en een eindeloze reeks crisistoppen. Het draagvlak voor het Europese project staat behoorlijk onder druk.
Tijdens het Kamerreces las ik 'De politiek van de Euro', een boeiende essaybundel samengesteld door de Wiardi Beckman Stichting. In een bijdrage vergelijken Frank Vandenbroucke en Anton Hemerijck de crisis met het prisoner’s dilemma uit de speltheorie waarbij twee verdachten van een misdaad apart van elkaar verhoord worden. Wanneer er geen vertrouwen tussen hen bestaat, zullen de verdachten elkaar de schuld geven en uiteindelijk allebei boeten.
Iets vergelijkbaars geldt voor de eurozone. Het onderlinge wantrouwen tussen Noord en Zuid is dusdanig dat het heeft geleid tot stagnatie en een politieke impasse. Herstel van vertrouwen vereist in de eerste plaats een inhoudelijk doel waaromheen een collectieve actie georganiseerd wordt. Dat doel kan niet beperkt blijven tot strenge begrotingsregels, maar moet gaan over maatschappelijke keuzes, stellen de auteurs terecht.
Dat Europa een stuk socialer, groener, toekomstgerichter én democratischer moet worden, daar zijn we het als sociaaldemocraten denk ik wel over eens. Dat de PvdA-fractie zich in de Tweede Kamer de komende tijd vooral zal richten op het aanpakken van de banken en van belastingontwijking en meer balans wil brengen in de aanpak van de eurocrisis, kan vermoed ik ook op brede steun rekenen.
Maar wat wordt onze inzet bij de Europese verkiezingen volgend jaar? En hoe zou de Europese Unie er in 2030 uit moeten zien? Die vragen zijn al een stuk lastiger te beantwoorden en brengen een aantal dilemma’s met zich mee. Onlangs is de website Wat wil jij met Europa? gelanceerd waarop die vraagstukken zijn benoemd en waarop jij jouw ideeën over Europa kan delen. De komende maand zullen er door het hele land debatten georganiseerd worden en op 8 juni vindt het Europafestival plaats.
Ik zal op de dag van Europa geen blauwe vlag met sterren hijsen, noch het Ode and die Freude inzetten. Europa is geen natie en zal dat zeer waarschijnlijk nooit worden. Wellicht zal ik wel denken aan de roerige Europese geschiedenis en aan de moeilijke laatste jaren. Maar vooral wil ik vanaf morgen met mensen van binnen en buiten de partij in gesprek over de keuzes die we moeten maken zodat Europa sterker en socialer uit de crisis kan komen.