Column Hart van Holland - week 25 - Hoofdinhoud

Van papier naar praktijk

Vorige week debatteerde de Kamer met minister Bussemaker over het Emancipatiebeleid. Emancipatie is een onderwerp dat mensen wat doet. Sommigen gaan gelijk zitten voor een stevige discussie, anderen zuchten eens diep, weer anderen vegen het van tafel, veel mensen betrekken het niet meer op zichzelf en voor weer anderen is het een doel waar zij met hart en ziel voor vechten. Emancipatie is voor liberalen onlosmakelijk verbonden aan vrijheid. Keuzevrijheid, de vrijheid om te zijn wie je bent, de vrijheid om in veiligheid te leven. De andere kant van die medaille is dat een liberaal dan ook kritisch kijkt of en waar een rol voor de overheid is weggelegd. Door die bril heb ik de emancipatienota van het kabinet gelezen. Bij het uitkomen van de emancipatiebrief werd de discussie over moeders die werken of thuisblijven, een hot item. Helaas blijven televisieprogramma’s vaak steken in een format waarbij twee vrouwen - een werkende en een thuisblijfmoeder - tegenover elkaar worden gezet. Dit levert wellicht felle discussies of emotionele televisie op, maar die discussie stokt in de loopgraven. Keuzevrijheid is een groot goed. Zeker als het om zoiets wezenlijks gaat als het inrichten van je eigen leven. Maar keuzevrijheid wordt voorafgegaan door een keuzemogelijkheid en gevolgd door de consequenties van die keuze. In Nederland zijn 3 miljoen vrouwen niet economisch zelfstandig. Zij zijn (deels) afhankelijk van hun partner, familie of de overheid. Best iets om over na te denken. Vrijheid komt met verantwoordelijkheid. De VVD meet het succes van het emancipatiebeleid ten aanzien van vrouwen vooral af aan zelfredzaamheid en arbeidsparticipatie. Dat dwing je niet af met quota en wettelijke regelingen op het gebied van werktijden, dat is eigen verantwoordelijkheid van mensen in combinatie met een goed maatschappelijk klimaat voor participatie. En gelijke beloning is voor de jonge generatie van nu veel vanzelfsprekender dan het opleggen van normen.

Wettelijk gezien is er in Nederland veel goed geregeld. Maar toch gaat er nog veel mis als het om gelijke rechten van homosexuele mannen, lesbische vrouwen, bisexuelen en transgenders gaat. Dit is een belangrijk onderdeel van het emancipatiebeleid. Een van de meest gebruikte scheldwoorden door jongeren is homo... Ik heb de minister in een debat gevraagd om heel scherpnte zijn op de voorlichting door scholen. Die is nu weliswaar verplicht, maar er is nog wel een groot verschil tussen wat op papier goed geregeld is en wat er in de praktijk gebeurt.

Er woonden eind 2012 8,3 miljoen mannen en jongens en 8,4 miljoen vrouwen en meisjes in Nederland. Generaties voor ons hebben hard gewerkt om de huidige generatie kansen te geven die zij wellicht zelf niet hadden. Het is misschien wel een beetje frustrerend voor de vorige generaties dat jongeren niet zoveel hebben met het begrip emancipatie. Maar misschien is het juist ook wel tekenend voor het succes. Is het een integraal onderdeel van ons denken geworden. Geen apart proces, maar logisch onderdeel van de kerntaken van de overheid. Het emancipatieproces is misschien inmiddels zelf wel geëmancipeerd...