Nieuw: FAQ over TTIP - de onderhandelingsfase (laatste nieuws, standpunten, details.) - Hoofdinhoud

Veel gestelde vragen over TTIP - De onderhandelingsfase

(Trans-Atlantisch Handels- en Investeringsverdrag)

• - 

  laatste update: 26 juni 2013 -

Namens de Europese Liberale fractie in het Europees Parlement ben ik woordvoerder op dit dossier.

• 1. 

  Belangrijke data
• - 

  Onderhandelaars uit de EU en de VS zullen van 8 tot 11 juli 2013 in Washington DC de eerste formele ronde onderhandelingen voeren. In deze eerste ronde zullen het raamwerk van de onderhandelingen en de ‘reikwijdte’ van het uiteindelijke verdrag besproken worden. De EU-delegatie zal naar verluidt uit ongeveer 80 man bestaan.
• - 

  De Europese commissie heeft op 25 juni in Brussel de ‘US Monitoring Group’ geïnformeerd over de aanstaande onderhandelingsronde. Deze groep is een speciaal samengestelde afvaardiging uit de Internationale Handelscommissie (‘INTA’) van het Europees Parlement. Deze bijeenkomst is niet openbaar. De Commissie zal begin september verslag uitbrengen van de eerste onderhandelingen. INTA krijgt van de Commissie alle stukken voor de onderhandelingen die lidstaten ook krijgen. Op die manier blijft het parlement betrokken en geïnformeerd.
• - 

  De tweede en derde onderhandelingsrondes staan gepland voor oktober en december 2013.

• 2. 

  Stand van zaken

De eerste fase, voorafgaand aan de formele onderhandelingen, is afgerond. De Europese Lidstaten hebben het onderhandelingsmandaat voor de Europese Commissie op 14 juni jl. goedgekeurd en de 90-daagse consultatie periode van het Amerikaanse Congres, die inging toen Obama zijn voornemen om formele onderhandelingen met de EU te starten aankondigde, is verlopen of 18 juni jl. Daarmee kan de tweede fase, de echte onderhandelingsfase, nu officieel beginnen. De eerste ronde onderhandelingen wordt in Washington gehouden van 8 tot 11 juli a.s. Totdat de International Trade Committee van het Congres zijn ‘impact investigation’ heeft gepubliceerd, mogen de Amerikaanse onderhandelaars details over markttoegang nog niet bespreken. De studie wordt gemaakt op aanvraag van de United States Trade Representative (“USTR“) (die de onderhandelingen namens de Amerikaanse kant zal voeren) en wordt op 26 september 2013 verwacht

De Europese Commissie is exclusief bevoegd om de onderhandelingen namens de EU te voeren en is gebonden om het Europees Parlement tijdig te informeren voorafgaand aan, en na afloop van elke onderhandelingsronde. Daarnaast zal de Commissie het onderhandelingsmandaat en andere belangrijke documenten constant delen met de INTA commissie van het Europees parlement, op voorwaarde dat dit de strategische positie van de EU niet ondermijnt.

In de VS heeft het Witte Huis aangegeven een zogeheten ‘Trade Promotion Authority’ (TPA), ook wel ‘Fast Track’ genoemd, aan te zullen vragen bij het Congres (waar in het Huis van Afgevaardigden de ‘Ways en Means Committee’ de leiding heeft over dit dossier, in de Senaat is het de ‘Finance Committee’). Door TPA te verlenen aan het Witte Huis stemt het Congress in met een versimpelde beslissingsprocedure voor het akkoord, waardoor er onder andere geen amendementen kunnen worden ingediend er een verkorte periode staat voor de behandeling van het akkoord, en het goed te keuren of af te wijzen.

• 3. 

  Cijfers en projecties

Bron: CEPR

• - 

  De totale waarde van de bilaterale handel in goederen tussen de EU en de VS was in 2011 €455 miljard, met een positieve balans voor de EU van €72 miljard.
• - 

  De VS was in 2011 de derde grootste leverancier van de EU. De VS verkocht de EU €192 miljard aan goederen (11% van totaal EU import). De VS waren de grootste exportmarkt van de EU in 2011, ze kocht voor €264 miljard aan Europese goederen (17% van totaal EU export).
• - 

  Topsectoren voor handel in goederen waren voor de EU machines en transport (€71 miljard import en €104 miljard export), gevolgd door de chemische sector (€41 miljard import en €62 miljard export).
• - 

  De totale waarde van de bilaterale dienstenhandel was in 2011 €282 miljard met een positieve balans voor de EU van €5,5 miljard.
• - 

  De VS was de belangrijkste partner voor de EU in de commerciële dienstenhandel. De EU importeerde voor €138 miljard (29% totale import) en exporteerde voor €144 miljard (24% totale export)
• - 

  De bilaterale commerciële handel van goederen en diensten is ongeveer €2 miljard per dag waard.
• - 

  In 2008 waren ongeveer 5 miljard banen in Europa afhankelijk van de export van goederen en diensten naar de VS.
• - 

  In 2011 investeerde Amerikaanse bedrijven €150 miljard in de EU en Europese bedrijven investeerden €123 miljard in de VS. In hetzelfde jaar bereikte het totaal van Amerikaanse investeringen in de EU €1,3 biljoen en het totaal van Europese investeringen in de VS €1,4 biljoen.

Met een ambitieus en alomvattend TTIP zou het BBP van de EU als geheel structureel met €119 miljard kunnen groeien. Dat vertaalt zich naar gemiddeld €545 aan besteedbaar inkomen voor een familie van vier personen per jaar. Door een breed verdrag zouden ook de salarissen van hoog- en laagopgeleide werknemers met 0.5% kunnen stijgen. Daarnaast zou TTIP ook banen en economische groei stimuleren door de productie in de meeste sectoren te laten stijgen door een grotere vraag.

TTIP zou de export vanuit bijna alle sectoren stimuleren. De export vanuit de motorvoertuigen sector naar de rest van de wereld zou toenemen met 43%, de import met 42%. De export van deze sector naar alleen de VS zou zelfs met 149% kunnen toenemen. Ook in andere sectoren zou de export flink kunnen gaan stijgen. Vooral metaalproducten (+12%), bewerkt voedsel (+9%), chemicaliën (+9%), fabricaten (+9%), transport materieel (+6%) sectoren zouden profiteren.

• 4. 

  Transparantie

In Artikel 207(3) en 208 van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie (VWEU) is neergelegd dat het Europees Parlement haar toestemming moet geven voor iedere internationale overeenkomst, inclusief handelsverdragen, voordat deze in werking kunnen treden. Hoewel het Parlement dus niet direct officieel betrokken is bij de onderhandelingen zelf, heeft de Commissie een verplichting om het Europees Parlement over de voortgang van de onderhandelingen te informeren (voor en na elke onderhandelingsronde). Het Parlement heeft in twee resoluties, in oktober 2012 en mei 2013 duidelijk gemaakt dat het maximale transparantie wenst van de Commissie. Ook heeft het Parlement benadrukt dat betrokkenheid van belanghebbenden essentieel is om legitimiteit en vertrouwen in de onderhandelingen en het uiteindelijke verdrag te bevorderen:

“Herinnert eraan dat de Commissie zich gedurende het hele onderhandelingsproces actief moet opstellen en continu en op transparante wijze haar betrokkenheid moet tonen aan een grote groep belanghebbenden, waaronder vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, milieuorganisaties, consumenten, vakbonden en anderen, zodat discussies op basis van de feiten worden gevoerd, vertrouwen in de onderhandelingen wordt gewekt, evenredige inbreng van verschillende zijden wordt verkregen en draagvlak bij het grote publiek wordt gecreëerd doordat de Commissie rekening houdt met de bedenkingen van belanghebbenden; moedigt alle belanghebbenden aan actief deel te nemen en initiatieven te ontplooien en informatie te verstrekken die relevant zijn voor de onderhandelingen,”

• 5. 

  Potentiele obstakels

SPS regels, voedsel en product veiligheidseisen

De veiligheid van voedsel en andere producten moet in zowel de EU als de VS aan hoge eisen voldoen. Het EU Verdrag bevat het zogeheten ‘voorzorgsprincipe’ (Artikel 191 VWEU), waardoor autoriteiten snel kunnen reageren in gevallen waarbij de gezondheid van mensen, dieren of planten ernstige risico’s loopt, of om het milieu te beschermen. Dit principe zorgt ervoor dat er vaak preventieve beslissingen worden genomen (onder het motto ‘better safe than sorry’) als er eventuele risico’s bestaan. Hierdoor mogen sommige producten niet naar de EU worden geëxporteerd. De EU kan dit voorzorgsprincipe ook in werking zetten als na wetenschappelijke analyse een bepaald risico niet of onvoldoende kan worden ingeschat. Dan is het de verantwoordelijkheid van de producent om aan te tonen dat het product wel degelijk veilig is. De EU heeft dit voorzorgsprincipe bijvoorbeeld gebruikt om de invoer van Amerikaans rundvlees dat met hormonen is behandeld tegen te houden. Andere lastige onderwerpen zijn met chloor gewassen kippenvlees, kersen, schelpdieren, dierlijk vet, rauwe melk en genetisch gemodificeerde gewassen. Voor beide partijen zal het moeilijk zijn om op deze gevoelige onderwerpen compromissen te vinden, eigen standaarden aan te passen of die van de ander te erkennen, door het hoge niveau van veiligheidseisen en consumentenbescherming.

Openbare aanbesteding

De EU en de VS (met uitzondering van 13 individuele staten) hebben beide de aangepaste ‘Agreement on Government Procurement’ (GPA) getekend, een internationaal akkoord over openbare aanbestedingen dat momenteel wordt geïmplementeerd. De regels van de GPA zullen de fundering zijn voor de onderhandelingen over openbare aanbestedingen in TTIP. Openbare aanbesteding is in de VS geen exclusieve bevoegdheid van de Federale regering (in Washington), maar een gedeelde competentie met de individuele Staten en lagere overheden. De EU wil juist dat TTIP op alle overheidsniveaus bindend is omdat Europese bedrijven zouden profiteren van toegang tot alle openbare aanbestedingsmarkten in de VS. Voor de EU zijn vooral de ‘Buy America(n)’ bepalingen problematisch, die Europese bedrijven uitsluiten van Amerikaanse aanbestedingsprocedures. De VS heeft ook een voordelig systeem voor het nationale Midden- en Kleinbedrijf (MKB). Met de GPA (dat thans nog volledig moet worden geïmplementeerd) is slechts 32% (€178 miljard) van de Amerikaanse openbare aanbestedingsmarkt open voor Europese bedrijven (EC schatting). De GPA heeft ook geen directe invloed op het Statelijke niveau. 37 staten hebben verschillende aspecten van hun aanbestedingsmarkt geopend, maar aanbestedingsmarkten van steden en gemeenten zijn gesloten, en juist op dat niveau worden algemene voorzieningen geregeld. De Europese openbare aanbestedingsmarktis de jure geopend.

Lucht- en scheepvaart

Terwijl Europese bedrijven niet meer dan een kwart van de aandelen van een Amerikaanse luchtvaartmaatschappij mogen bezitten en het vervoer van goederen en personen binnen de VS, zowel over water als door de lucht, helemaal gesloten is, gelden deze beperkingen in de EU niet. Dit vormt een groot obstakel voor Europese transport-, vervoersbedrijven en de kustvaart. Veel handelsbarrières bevinden zich volgens belanghebbenden lager dan het niveau van de Federale overheid, en voornamelijk op het statelijke niveau. Voor de Europese scheepvaart sector is de Amerikaanse ‘Jones Act’ de grootste belemmering voor handel. De Jones Act (voorheen bekend als de Merchant Marine Act 1920) is een protectionistische wet uit 1920 die in het leven is geroepen om de Amerikaanse scheepvaartsector te beschermen. De Jones Act verplicht dat alle transport (van mensen en goederen) tussen havens binnen de VS moet worden uitgevoerd door schepen die in de VS zijn gebouwd en geregistreerd en worden beheerd en bediend door Amerikanen. Het gevolg van deze wet is dat Europese bedrijven bijna geen schepen kunnen leveren, onderhouden en repareren die worden gebruikt in de handel langs de Amerikaanse kust. Een ernstige bijkomstigheid is dat buitenlandse bedrijven niet kunnen helpen bij rampen, zoals gebeurde na Orkaan Katrina en de BP ramp in de golf van Mexico. Als Europese bedrijven een ontheffing voor de Jones Act zouden krijgen zou dat toegang geven tot een lucratieve markt en zouden ze op gelijke voet kunnen concurreren met Amerikaanse bedrijven.

• 6. 

  Intellectueel eigendomsrecht

TTIP zal ongetwijfeld een hoofdstuk over intellectueel eigendomsrecht bevatten, om de belangen van Europese bedrijven in de VS te beschermen en vice-versa. Op 15 mei heb ik een evenement georganiseerd in het Europees Parlement getiteld ‘What role for IPR in TTIP?’, hier kunt u de opname daarvan bekijken (Engels gesproken). De Europese Commissie heeft duidelijk gemaakt dat zij online handhaving van het auteursrecht geen onderdeel van TTIP wil maken. Een officiële samenvatting van een open dialoog over intellectueel eigendomsrecht met het maatschappelijk middenveld in het kader van onderhandelingen over vrijhandelsverdragen met zowel de VS en Japan vindt u hier.

De Europese Commissaris voor Internationale Handel, Karel de Gucht, heeft het volgende verklaard in de INTA commissie over TTIP en ACTA:

“ACTA, een van de nagels in mijn doodskist. Ik ga die discussie niet opnieuw beginnen. Echt waar, ik bedoel, ik ben geen masochist. Ik ben niet van plan om dat te doen.”

“Wanneer de Commissie met nieuwe basis wetgeving komt, en ik vind dat ze dat moet doen, dan is de vraag opnieuw aan de orde, maar ik ga het niet via de achterdeur doen.”

In paragraaf 30 van het goedgekeurde onderhandelingsmandaat wordt expliciet genoemd dat:

“het verdrag geen bepalingen over strafrechtelijke maatregelen zal bevatten”.

• 7. 

  Belangrijke standpunten

EU:

Volledige lijst met bijdragen aan een publieke consultatieronde van de Europese Commissie naar aanleiding van het rapport van de High Level Working Group -http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2012/july/tradoc_149761.pdf

Association for Ships and Maritime Equipment, SEA Europe - http://www.marietjeschaake.eu/wp-content/uploads/2013/06/20130405-SEA-Europe-position-paper-for-TTIP-on-the-Jones-Act.pdf

FoodDrinkEurope - ‘Europe’s Food Manufacturers welcome EU - USA trade talks. http://www.fooddrinkeurope.eu/news/press-release/europes-food-manufacturers-welcome-eu-usa-trade-talks/

European Chemical Industry Council CEFIC - ‘Kick-off of EU-US Free Trade Agreement at G8 summit’ http://www.cefic.org/newsroom/top-story/20121/Kick-off-of-EU-US-free-trade-negotiations-at-G8-Summit/

Medica Technology Industry (AdvaMed, COCIR, Eucomed, EDMA, MITA) http://insidetrade.com/iwpfile.html?file=apr2013%2Fwto2013_1148a.pdf

(Mist er iets? Stuur uw suggesties naar marietje.schaake@europarl.europa.eu)

VS:

American Federation of Labor and Congress of Industrial Organizations AFL-CIO - http://www.aflcio.org/content/download/83241/2300531/AFL-CIO+Comments+on+TTIP+%26+Request+to+Testify+May13.docx.pdf

National Association of Manufacturers, NAM - http://www.nam.org/~/media/26CB9C76E98C4284A9D45AEF21849587/JT_Letter_to_POTUS_on_EU.pdf

Business Coalition for Transatlantic Trade (BCTT) - http://insidetrade.com/iwpfile.html?file=apr2013%2Fwto2013_1127a.pdf

Medical Technology Industry (AdvaMed, COCIR, Eucomed, EDMA, MITA) http://insidetrade.com/iwpfile.html?file=apr2013%2Fwto2013_1148a.pdf

American Automotive Policy Council (AAPC) - http://insidetrade.com/iwpfile.html?file=apr2013%2Fwto2013_1151a.pdf

U.S. Food and Agricultural Groups - http://insidetrade.com//index.php?option=com_iwpfile&file=apr2013/wto2013_1196.pdf

Manufacturers Alliance for Productivity and Innovation - http://insidetrade.com/iwpfile.html?file=apr2013%2Fwto2013_1266a.pdf

Financiële dienstensector - http://www.sifma.org/workarea/downloadasset.aspx?id=8589943558

(Mist er iets? Stuur uw suggesties naar marietje.schaake@europarl.europa.eu)

• 8. 

  Een korte geschiedenis van TTIP

In 2011 richtten de EU en de VS gezamenlijk de ‘High Level Working Group on Jobs and Growth’ (HLWG) op. Deze groep kreeg de taak om te verkennen hoe de trans-Atlantische economie verstevigd en geoptimaliseerd zou kunnen worden om groei en banen te stimuleren. De EU en de VS zijn de grootste handelspartners ter wereld en zijn samen goed voor 50% van het BNP van de wereld en 33% van de handel. De voordelen van verdere integratie van een economie met een dergelijke omvang zouden ook de zware last van de economische crisis kunnen verlichten. Misschien nog wel belangrijker; in een wereld die snel verandert en waarin opkomende economieën een steeds grotere rol opeisen, is een diepere en bredere trans-Atlantische samenwerking geen overbodige luxe maar een kans om onze strategische positie te verbeteren. De HLWG bracht in juni 2012 een tussentijds rapport uit, waarin de groep de aanbeveling deed aan politieke leiders om zo snel mogelijk met de officiële onderhandelingen te beginnen. Tijdens zijn ‘State of the Union’ toespraak op 12 februari 2013 gaf Obama aan deze aanbeveling te steunen. Op 20 maart notificeerde het Witte Huis het Amerikaanse Congres officieel van zijn intentie om te beginnen met de onderhandelingen, waarmee een 90-daagse consultatie periode van start ging. Na deze 90 dagen, zouden onderhandelingen dan echt van start kunnen gaan. Op 14 juni stemden de Ministers van Handel van de 27 Europese Lidstaten in met een breed onderhandelingsmandaat voor de Europese Commissie. De Commissie zal uit naam van de Lidstaten onderhandelen met de Amerikanen. Het Europees Parlement heeft twee resoluties aangenomen, waarin het zijn mening gaf over en bijdroeg aan het onderhandelingsmandaat. Als de onderhandelingen zijn afgerond, zullen alle Lidstaten en het Europees Parlement hun toestemming moeten geven voordat het verdrag in werking kan treden. In de VS zal het Congres moeten instemmen.

• 9. 

  Officiële documenten

Juni 2013 - goedgekeurde onderhandelingsmandaat voor de Europese Commissie van 14 juni 2013 - http://www.marietjeschaake.eu/wp-content/uploads/2013/06/TTIP-mandate.pdf

Mei 2013 - Commissie memo over de audiovisuele sector en TTIP - http://blogs.r.ftdata.co.uk/brusselsblog/files/2013/06/non-paper-guarantees-of-the-treatment-of-AV-in-TTIP-1.pdf

Mei 2013 - Resolutie van het Europees Parlement over het concept onderhandelingsmandaat voor de Commissie - http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2013-0227〈uage=EN&ring=B7-2013-0187

April 2013 - Analyse van het Europees Parlement van het impact assessment van TTIP dat werd uitgevoerd in opdracht van de Commissie - http://www.europarl.europa.eu/committees/en/studiesdownload.html?languageDocument=EN&file=92710

Maart 2013 - Europese Commissie - Impact assessment rapport voor toekomstige EU-VS handelsrelaties - http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2013/march/tradoc_150759.pdf

Maart 2013 - Notificatiebrief van de US Trade Representative aan het Amerikaanse Congress - http://www.sice.oas.org/TPD/USA_EU/Negotiations/03202013_TTIP_Notification_Letter.PDF

Februari 2013 - Eindrapport van de High Level Working Group on Jobs and Growth - http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2013/february/tradoc_150519.pdf

Oktober 2012 - Resolutie van het Europees Parlement over het rapport van de High Level Working Group on Jobs and Growth - http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2012-0388〈uage=EN

Juni 2012 - Tussentijds rapport van de High Level Working Group on Jobs and Growth - http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2012/june/tradoc_149557.pdf

• 10. 

  Studies over de impact van TTIP

(Mist er iets? Stuur uw suggesties naar marietje.schaake@europarl.europa.eu)

Juni 2013 - ‘A Transatlantic Corporate Bill of Rights’, Corporate Europe Observatory & The Transnational Institute - http://corporateeurope.org/publications/transatlantic-corporate-bill-rights

Juni 2013 - ‘TTIP, Who Benefits From A Free Trade Deal?’, Bertelsmann Foundation, - http://www.bertelsmann-stiftung.de/cps/rde/xbcr/SID-05089388-192802B3/bst_engl/xcms_bst_dms_38065_38066_2.pdf

2013 - ‘EU policies on online entrepreneurship. Conversations with U.S. venture capitalists’, ECIPE - http://www.ecipe.org/media/publication_pdfs/OCC22013.pdf

Maart 2013 - ‘Reducing Transatlantic Barriers to Trade and Investment: An Economic Assessment’, Centre for Economic Policy Research - http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2013/march/tradoc_150737.pdf

Maart 2013 - ‘Crafting a Transatlantic Trade and Investment Partnership: What can be done?’, Peterson Institute for International Economics - http://insidetrade.com/iwpfile.html?file=mar2013%2Fwto2013_0813.pdf

Februari 2013 - ‘Dimensions and Effects of a Transatlantic Free Trade Agreement Between the EU and US, Ifo Institut - http://insidetrade.com//index.php?option=com_iwpfile&file=mar2013/wto2013_0979.pdf

Oktober 2012 - ‘Study on EU-US High Level Working Group’, ECORYS - http://english.ecorys.nl/dmdocuments/EU-US%20HLWG%20Ecorys%20Final%20report.pdf

2012 - ‘A New Era For Transatlantic Trade Leadership’, ECIPE - http://www.ecipe.org/media/publication_pdfs/TATF_Report_2012__PDF.pdf

2012 - ‘Regulatory Cooperation in the EU-US Economic Agreement’, BusinessEurope, U.S. Chamber of Commerce - http://ec.europa.eu/enterprise/policies/international/cooperating-governments/usa/jobs-growth/files/consultation/regulation/9-business-europe-us-chamber_en.pdf

2012 - ‘Jobs and Growth Through a Transatlantic Trade and Economic Partnership’, BusinessEurope - http://www.businesseurope.eu/Content/default.asp?pageid=568&docid=30028