Europese rapportageverplichting voor multinationals op sociale- en milieueffecten - Hoofdinhoud
Multinationals moeten niet alleen per land rapporteren over hun betalingen aan ontwikkelingslanden, maar ze moeten ook openheid van zaken geven via sociale en milieurapportages. Dat is de kern van het voorstel dat GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini in de commissie Ontwikkelingssamenwerking van het Europees Parlement presenteerde. Ze sluit daarbij aan bij de nieuwe Europese transparantierichtlijn die bedrijven in de olie-, gas, bos- en mijnbouwsector verplicht om openheid te geven over hun betalingen aan de ontwikkelingslanden waarin ze werkzaam zijn. Zo kan corruptie worden aangepakt en kunnen multinationals niet meer ongezien belasting ontwijken.
Sargenitini vindt het logisch om de rapportageverplichting uit te breiden naar niet-financiële taken. Dit houdt in dat grote bedrijven in hun jaarverslag informatie moeten geven over milieu-, sociale en personeelsaangelegenheden en over mensenrechten, corruptie en omkoping. Sargentini stelt: “Bedrijfsvoering in de eenentwintigste eeuw houdt meer in dan alleen het bijhouden van inkomsten en uitgaven; het gaat er ook om of het bedrijf op een duurzame en sociaal verantwoorde manier wordt gerund.”
Hele keten toevoegen
Judith Sargentini: “Ik ben ontzettend blij dat dit wetsvoorstel nu op tafel ligt. Maar als we ook daadwerkelijk positieve veranderingen in de bedrijfsvoering in ontwikkelingslanden willen bewerkstelligen, moeten we het voorstel van de Europese Commissie nog wel aanscherpen.” Sargentini vindt het belangrijk dat de hele toeleveringsketen wordt meegenomen in de rapportage. We moeten niet alleen weten dat de werknemers achter de kassa van een groot Europees kledingbedrijf netjes worden behandeld, het is ook van essentieel belang dat er informatie wordt gegeven over de omstandigheden waarin de kleding in ontwikkelingslanden wordt geproduceerd.
Naast deze ketenbenadering pleit Sargentini ook voor het uitbreiden van het begrip risico in het voorstel. Sargentini: “Ik wil voorkomen dat bedrijven alleen rapporteren over de risico's die bedrijven zien voor zichzelf. Het is van groot belang dat de bedrijven ook de risico's van hun handelen voor de maatschappij in kaart brengen.”
Verder stelt Sargentini voor om de VN Guiding Principles on Business and Human Rights en de OESO Guidelines for Multinational Enterprises als leidraad te nemen voor de rapportageverplichting. Zo voorkomen we dat er een wildgroei komt aan verschillende rapportagesystemen. Dat zou namelijk kunnen leiden tot een race to the bottom, waardoor de rapportageverplichting aan waarde inboet.
Rapportage voor alle bedrijven
Tot slot doet Sargentini nog een opvallend voorstel; ze pleit voor de country-by-countryrapportage voor alle bedrijven in alle sectoren. Nu bedrijven in de olie-, gas-, mijn- en bosbouwsector verplicht zijn openheid te geven over hun betalingen aan de ontwikkelingslanden waar ze werkzaam zijn, moet deze verplichting worden uitgebreid naar bedrijven uit alle sectoren. Sargentini: "Op die manier maken we corruptie in ontwikkelingslanden en belastingontduiking pas echt goed zichtbaar en kunnen we bedrijven en overheden ter verantwoording roepen.”