Meer grip op schaduwbankieren - Hoofdinhoud
Foto Flickr / b.e.n.
De Partij van de Arbeid wil dat de minister van Financiën in Europa, maar juist ook in Nederland, de risico’s van schaduwbankieren beperkt. De strengere regelgeving voor banken, waar de PvdA hard voor strijdt, kan helaas leiden tot een verdere vlucht naar de schaduwbankierwereld. Dat baart zorgen. Ik roep het kabinet op om ook op het fenomeen schaduwbankieren meer toezicht te houden.
Er is sprake van schaduwbankieren wanneer financiële instituties die niet onder toezicht staan en geen bankvergunning hebben, wel taken van banken uitvoeren (zoals het verstrekken van een lening). Banken kunnen door het financieren van zulke vehikels buiten hun balans om grote risico’s aangaan. Uit een internationale studie van de Financial Stability Board blijkt dat Nederland in absolute omvang de derde grootste schaduwbanksector ter wereld heeft.
De Nederlandsche Bank (DNB) schat de omvang van de Nederlandse schaduwbanksector op ongeveer €1000 miljard. Dat is even groot als alle opgespaarde pensioenen in Nederland tezamen.
Schaduwbankieren is niet zonder risico. De sector leent vaak extreem veel uit zonder dat daar voldoende eigen geld tegenover staat. Dit wordt helder geïllustreerd door de schaduwbankactiviteiten van de inmiddels failliete zakenbank Lehman Brothers. Deze Amerikaanse bank had in Nederland een financieringsvennootschap die grote risico’s aanging voor de bank. Elke euro aan eigen vermogen werd meer dan 400 keer uitgeleend. Toezicht op de activiteiten en daarmee gepaard gaande risico’s ontbrak.
DNB geeft in haar rapport een overzicht van concrete maatregelen die kunnen worden genomen om meer grip op de sector te krijgen. Deze zijn veelal ingewikkeld, omdat er juridisch vernuftige constructies worden gekozen. Belangrijk is dat er ook toezicht wordt gehouden op financiële activiteiten die banken buiten hun balans om financieren. Banken moeten geen risico’s kunnen verstoppen voor toezichthouders als zij deels buiten de balans om bankieren. Ook moeten er (hogere) eisen worden gesteld aan de buffers van schduwbanken en moet de internationale regelgeving worden geharmoniseerd.
De PvdA pleit voor een voortvarende aanpak van het schaduwbankieren en is tevreden dat minister Dijsselbloem dit pleidooi in het debat donderdag onderschreef. De minister zegde toe de adviezen van DNB uit te gaan voeren en de Tweede Kamer daar nader over te informeren.