Straatsburg: het Parlement wikt, de Raad beschikt? - Hoofdinhoud
Vandaag stemt het Europees Parlement over de afschaffing van de maandelijkse verhuizing naar Straatsburg. Het begin van het einde van een verspillende traditie, of de zoveelste vergeefse poging?
Slechts 42 dagen per jaar zetelt het Europees Parlement in Straatsburg. Alleen de Fransen en enkele parlementariërs uit de grensregio steunen deze traditie, die volgens hen een belangrijk symbool van Frans-Duitse toenadering is. De andere parlementsleden zien het vooral als een symbool van geldverspilling.
Zo moet het parlementsgebouw, ook in de dagen van leegstand, continu verwarmd, schoongemaakt, bewaakt en onderhouden worden. Gecombineerd met de jaarlijkse kosten voor het heen en weer rijden van vrachtwagens met dossiers en het vervoer en de overnachting van de Europarlementariërs en staf, is dat 204 miljoen euro belastinggeld. Dat is bijna één vijfde van het totale budget van het Europees Parlement.
Europarlementariërs en kiezers uit heel Europa vragen al jaren om het recht om zelf te beslissen waar er vergaderd wordt. Eind vorig jaar stemde een ruime meerderheid van de europarlementariërs voor één vergaderplek. Een burgerpetitie met de vraag om het Parlement slechts één zetel toe te kennen verzamelde 1,27 miljoen handtekeningen. Het probleem is dat niet het Europees Parlement, maar de (regeringen van de) lidstaten het laatste woord heeft over een verandering van zetel. Deze weigeren in de Raad al jaren om de zaak prioriteit te geven.
Afgelopen oktober kwamen een Duitse en een Britse collega met een nieuwe truc. Ze maakten gebruik van het recht om een initiatiefrapport (een niet-wetgevend advies aan de Commissie) op te stellen. Het concrete voorstel was om bij een nieuwe verdragswijziging het Europees Parlement het recht toe te kennen om zelf te bepalen waar ze mogen vergaderen.
Het verslag werd in een eerste stemming met een overdonderende meerderheid van 22 stemmen voor en vier Franse stemmen tegen aangenomen in de parlementaire commissie. Vandaag wordt dit zelfde verslag naar alle waarschijnlijk eveneens met comfortabele meerderheid aangenomen door het voltallig parlement. Dat is een goed signaal, maar nog niet het einde van de verhuistraditie.
Als het parlement een advies indient, hoeft de Europese Commissie er niets anders mee te doen dan er kennis van te nemen. Ook de Raad hoeft geen opvolging te geven. Als de Raad haar gewicht wil gebruiken om tot verandering te komen, zal het daar dit rapport niet voor nodig hebben.
Wat het rapport wel kan bereiken, is het opvoeren van de druk van het parlement richting de andere Europese instituties. Zo kan het rapport bij een volgende verdragswijziging de lidstaten voor het blok te zetten: als jullie nú niets aan de dubbele zetel doen, heeft het niet aan het Parlement gelegen.
Om dit belangrijke signaal uit te zenden stem ik morgen vóór het rapport, en ik reken erop dat een grote meerderheid van mijn collega´s dat ook doet. De vraag is nu welke minister of premier durft om de Franse president hier bij een volgend onderhoud op aan te spreken. Deze bewindspersoon kan zich gesterkt voelen door een riante steun van het Parlement en de Europese kiezer.
Judith Merkies is lid van het Europees Parlement namens de PvdA
Ze voert actie met de Single Seat Steering Group voor één standplaats.