D66 wil duidelijkheid EU cyberoorlog capaciteit - Hoofdinhoud
D66-Europarlementariër Marietje Schaake wil opheldering van EU buitenland chef Catherine Ashton over welke aanvals- of offensieve capaciteiten de Europese Unie ontwikkelt op het gebied van cyberdefensie. “Ashton lijkt aan te sturen op Europese offensieve capaciteiten tegen dreigingen ten aanzien van Europese kritieke ICT-infrastructuur. Waar traditionele defensiesamenwerking nog achterblijft lijkt Ashton nu in te zetten op de digitale sfeer. Het is goed om het veranderende karakter van defensie te erkennen, maar ik wil wel duidelijkheid en voldoende democratisch toezicht.” Gisteren debatteerde het Europees Parlement met Ashton over het Europese defensiebeleid en nam het haar eigen visie aan. “Het Parlement lijkt een stuk voorzichter dan Ashton, ik wil weten waarom zij zo veel vaart wil maken en of de lidstaten haar steunen. Met schijnveiligheid waarbij bovendien grote risico´s worden genomen is niemand geholpen.”
Democratische inbedding
Technologische ontwikkelingen veranderen de taakstelling van legers en de manier waarop ze opereren en het dwingt ze tot steeds meer samenwerking. “Het gebruik van drones of offensieve cyberaanvallen vergt een sterke democratische inbedding. Ook zijn essentiële vragen over aansprakelijkheid, bevelstructuren en democratisch toezicht nog niet beantwoord”, aldus de D66-er. Schaake vraagt de Commissie om een eenduidig antwoord op de vraag of de EU een offensieve cyber capaciteit ontwikkelt. “Als er een plan ligt, dan moeten we vervolgens kijken naar hoe bestaande militaire doctrines, maar ook oorlogsrecht en aansprakelijkheid, gelden in een cyberoorlog. Zolang de afspraken hierover niet helder zijn, is het onmogelijk om verantwoord capaciteit te ontwikkelen.” Schaake vroeg al eerder om opheldering maar de nieuwe voorstellen leiden tot meer vragen.
Digitale vrijheid
Gisteren werd bekend dat zeven Europese landen waaronder Nederland gaan samenwerken om een drone te ontwikkelen, mogelijk met financiële steun van de Europese Commissie. “Voordat we Europees geld uitgeven aan dit project, moet het glashelder zijn wat voor vliegtuig dit zou worden en waar het voor zou worden gebruikt.” Onlangs presenteerde ook de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek de National Cyber Security Research Agenda waarin offensieve capaciteit expliciet als doel werd genoemd. Schaake: “In deze hele discussie moeten we niet vergeten wat we proberen te beschermen: de digitale vrijheid van mensen en de open samenleving. We moeten echt uitkijken dat alle goede bedoelingen ten spijt juist die vrijheden niet worden geschaad door allerlei defensiecapaciteit, en er een cyberwapenwedloop ontstaat. Om te komen tot Europese samenwerking is democratische controle hard nodig.”