Dure plicht - Hoofdinhoud

Foto Flickr / PvdA

Opeens verschijnt er weer zo'n bericht in de krant: een vrouw ligt tien jaar dood in haar huis. Hoe kan dat in Nederland nog steeds gebeuren?

Rotterdam, anno 2013. De politie vindt een dode vrouw in haar huis na een tip van bouwvakkers. Ze wilden een nieuwe gasaansluiting aanleggen, maar kregen steeds geen gehoor aan de deur. Door de hoeveelheid post blijkt dat zij daar tien jaar heeft gelegen. Zonder dat buren of instanties haar misten.

De vrouw leidde een wat teruggetrokken bestaan. Ze is op 74-jarige leeftijd een natuurlijke dood gestorven. Had praktische zaken goed geregeld, dus huur en gas bleven betaald van de AOW die bleef komen. Er was een dochter, met wie ze geen contact meer had. Al had de dochter nog wel een keer met een bloemetje aan de deur gestaan, zonder gehoor te krijgen, naar nu blijkt omdat ze al dood was.

Als ik dit zo in de kranten lees stel ik me de laatste jaren van haar voor. Ze was zelfstandig, had haar zaakjes goed op orde, maar niemand die naar haar omkeek. Niemand die eens dacht: hoe zou het zijn met haar? Hoe anders verklaar je die tien jaar?

Op Twitter kreeg ik twee soorten reacties op een eerdere tweet van mij hierover. Aan de ene kant mensen die het allemaal de schuld van het kabinet vinden en dat het alleen maar erger wordt omdat mensen langer thuis moeten blijven wonen. En aan de andere kant van mensen die zich niet geroepen voelen zich met de buren te bemoeien en zich beroepen op privacy.

Over beide heb ik me verbaasd. Eenzaamheid in Nederland, met name onder ouderen, is een probleem dat al lang bestaat. Daar moeten wij, de samenleving, iets aan veranderen. Dat betekent ook zelf verantwoordelijkheid nemen, we hoeven niet af te wachten totdat iemand anders of de overheid het oplost. Al kan de overheid wel helpen onderlinge solidariteit te organiseren.

In dit land vind ik het onbegrijpelijk dat mensen soms zo weinig naar elkaar omkijken. We hebben immers de dure plicht er voor elkaar te zijn, en voor elkaar te zorgen. Onverschilligheid voor de ander is de bijl aan de wortel van beschaving. Dat doet niets af aan het respecteren van iemands privacy. Alleen in een samenleving waar solidariteit en samenredzaamheid telt, en niet het gevoel zoek het zelf maar uit, voorkomen we dat mensen eenzaam achterblijven.