Europees beleid buurlanden is niet effectief - Hoofdinhoud

Het eindresultaat van twee jaar onderhandelen tussen het Europees Parlement en de lidstaten over het Europees beleid voor EU-buurlanden is uitermate teleurstellend. Gisteren stemden we in de Commissie van Buitenlandse Zaken over het document dat de financiering van dit beleid regelt. Met het compromis dat uiteindelijk bereikt is kunnen we niet snel en effectief inspelen op veranderingen in onze buurlanden. We zouden juist gemakkelijk geld moeten kunnen overhevelen tussen steunprogramma’s zodat we problemen vroegtijdig kunnen aanpakken. Als er in een land bijvoorbeeld problemen ontstaan op het gebied van vrijheid van meningsuiting of persvrijheid, dan moeten we meteen geld kunnen geven aan organisaties en programma’s die het bevorderen van die vrijheden nastreven.

Een belangrijk doel van het Parlement was om het ‘more for more’ principe vast te leggen. Daardoor krijgen landen inruil voor democratisering meer steun en als de situatie verslechtert krijgen ze minder. Hoewel dit nu het officiële beleid wordt, kan de financiering slechts tien procent naar boven of beneden worden bijgesteld. Dat is veel te weinig om de hervorming en democratisering die we nastreven af te dwingen. Het is wrang dat ministers en de Europese Commissie nu opscheppen over more for more want feitelijk hebben ze gekozen voor een slap aftreksel van ons voorstel.

Voor D66 is het belangrijk dat, voordat er geld aan andere landen gegeven wordt, er duidelijke eisen aan het gebruik van dat geld worden gesteld. Maar dat alleen is niet genoeg, vervolgens moet de EU ook nauwlettend controleren dat het geld ook daadwerkelijk goed wordt uitgegeven. Een aantal maanden geleden bleek dat een miljard Euro aan steungeld voor Egypte in een zwart gat was verdwenen. Dat is natuurlijk onacceptabel. Zeker in landen waar corruptie en slecht bestuur een probleem zijn moeten we extra goed nadenken voordat we geld aan de regering geven. We kunnen ons beter richten op NGO’s en het maatschappelijk middenveld zodat het geld ook daar terecht komt waar het nodig is, bij de bevolking zelf.

Als de EU echt daadkrachtig op wil kunnen treden in onze eigen achtertuin, dan hebben we veel meer nodig dan de zeer beperkte stap die met dit document is gezet.