Kamervragen bloedkolen - Hoofdinhoud

Vragen van het lid Jan Vos (PvdA) aan de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking over het bericht ‘Gesprek CEO’s energiebedrijven over MVO in de steenkoolketen’(Kamerbrief 23 december 2013)

1.
U bent enthousiast over uw gesprek, nadat u eerder teleurgesteld was over Better Coal en de voortgang om bloedkolen uit te bannen; wat is er nieuw in wat uw gesprekspartners hebben aangeboden ten opzichte van datgene wat al binnen Better Coal is afgesproken?

2.
Waarom bent u er niet in geslaagd de energiebedrijven transparantie te laten verschaffen door op individuele basis openheid te vragen over de mijnen waar zij steenkool inkopen, conform het dictum van de aangehouden motie Jan Vos cs. over transparantie in de steenkolenketen?

3.
Is er onderzoek gedaan naar de door energiebedrijven veronderstelde concurrentienadelen die energiebedrijven zouden ondervinden wanneer zij de consument inzicht zouden geven in de herkomst van steenkool op individueel bedrijfsniveau, conform de motie Koppejan die vroeg om de obstakels in kaart te brengen en aan te geven hoe deze konden worden weggenomen? Zo ja, kunt u de uitkomsten van dit onderzoek delen met de Kamer?

4.
Welke concurrentienadelen, als die er al zijn, zouden de energiebedrijven specifiek en gekwantificeerd ondervinden wanneer zij in hun jaarverslag - en dus achteraf - aangeven uit welke mijnen zij steenkool hebben betrokken, zonder specifieke percentages te noemen?

5.Welke onderwerpen worden in de audits opgenomen; vallen ernstige mensenrechtenschendingen uit het verleden, waarvoor slachtoffers geen genoegdoening hebben gekregen, onder de audits?

6.Hoe waarborgt u de onafhankelijkheid van deze audits? Hoe geloofwaardig acht u een audit die uitgevoerd wordt door de energiebedrijven zelf? Waarom laat u de slager zijn eigen vlees keuren? Waarom zijn er - bijvoorbeeld - geen mensenrechtenorganisaties bij de audits betrokken?

7.
De resultaten van de Bettercoal audits komen in een database terecht die alleen toegankelijk is voor leden van Bettercoal die bij de betreffende mijn inkopen - al deze gegevens zijn vertrouwelijk. Bettercoal heeft aangekondigd dat het alleen algemene conclusies en resultaten van verbetertrajecten bekend zal maken. Leden van Bettercoal hoeven niet bekend te maken welke consequenties zij uit de auditresultaten trekken. Deelt de minister de mening van de PvdA dat dit proces een volstrekt niet afdoende mate van transparantie garandeert? Vindt de minister dat de leden van Bettercoal op deze wijze verantwoording afleggen voor hun handelen? 8.
Worden de slachtoffers van de schendingen van mensenrechten gecompenseerd door de mijnbouwbedrijven?

9.
Welk doel dient het genoemde meldpunt voor klachten? Welk vervolgtraject zal worden ingezet na melding van een klacht, en wie zal dat vervolgtraject uitvoeren? 
Wie zal de effectiviteit van de afhandeling van de klacht evalueren en zullen de melders hiervan op de hoogte worden gesteld? Kunnen de klachten over de mensenrechtenschendingen in de periode 1996-2006 bij het meldpunt worden gepresenteerd? Dienen de mijnbouwbedrijven mee te werken aan de oplossing van de klachten? Zo ja, welke gevolgen zullen de mijnbouwbedrijven ondervinden als zij zich onvoldoende coöperatief opstellen?

10.
Waarop baseert u uw vertrouwen dat er voor de zomer van 2014 een MVO-convenant met de energiebedrijven afgesloten kan worden? Hoe garandeert de Minister dat een dergelijk convenant een effectieve bijdrage levert aan het beëindigen van de misstanden in en rondom de mijnbouwbedrijven die steenkool leveren aan de Nederlandse markt?

11.
Als u met de CEO’s naar Colombia zult reizen, hoe waarborgt u dan dat u daadwerkelijk een beeld zult krijgen van de diverse vormen van impact van de mijnbouw op de regio?
Welke rol zullen de maatschappelijke organisaties in Nederland en Colombia spelen in de opzet van de agenda van de delegatie? Hoe garandeert u dat de delegatie diverse slachtoffers van geweld en schendingen te spreken krijgt en dat ze vrijuit met de delegatie zullen kunnen spreken? Hoe garandeert u hun veiligheid, mede in het licht van de voortdurende bedreigingen en intimidaties waarmee slachtoffers en vakbondsleiders in bijvoorbeeld Cesar momenteel te maken hebben?

12.
Welke mijnbouwregio zal de delegatie bezoeken? Bent u van mening dat het bezoek zal moeten worden gebracht aan de mijnbouwregio waar de grootste problemen spelen?

13.
Is de Bettercoal Code toepasbaar op energiemaatschappijen zelf? Zo ja, wanneer worden zij geaudit? Hoe garandeert Bettercoal de onafhankelijkheid van deze audit?

14.
Voldoet het aangekondigde geschillenmechanisme volgens u aan de vereisten van de UN Guiding Principles?