Collectief beheer: een eerste stap naar een modern Europees auteursrecht - Hoofdinhoud
Gisteren stemde het Europees Parlement voor Europese regels die een voorzichtige stap in de richting van een meer digitale interne markt zetten. De nieuwe regels op het gebied van collectief beheer van auteursrechten, maken het mogelijk voor online muziekdiensten zoals Deezer of Spotify om één licentie voor heel Europa af te sluiten met collectieve beheersorganisaties zoals Buma/Stemra, die vergoedingen voor het auteursrecht innen voor het werk van meerdere artiesten. Zo moet het voor platforms die online muziek aanbieden makkelijker worden om hun diensten in één keer in heel Europa aan te bieden.
Door het verouderde en versnipperde Europese auteursrecht moesten online muziekplatforms tot nu toe voor elk van de 28 lidstaten een aparte overeenkomst met de nationale beheersorganisatie sluiten, wat een tijdrovend en kostbaar proces is, zeker voor start-ups. Zo kon het gebeuren dat consumenten in Duitsland bijvoorbeeld 4 jaar moesten wachten voor Spotify voor hen beschikbaar werd.
Door deze barrières weg te halen, moeten de nieuwe regels het makkelijker en aantrekkelijker maken voor innovatieve muziekdiensten om zich op de Europese markt te richten. Aanbieders van grensoverschrijdende licenties worden tegelijkertijd verplicht om licenties voor het werk van kleine of onbekende artiesten aan te bieden onder dezelfde voorwaarden als de muziek van bekende artiesten. Zo blijft de verscheidenheid behouden die zo kenmerkend is voor de Europese cultuur en komt er meer legaal aanbod van muziek. Bekende en minder bekende muzikanten en componisten krijgen op die manier een eerlijke vergoeding voor hun werk krijgen en consumenten hebben meer keuze.
Minstens zo belangrijk, is dat de nieuwe verordening collectieve beheersorganisaties verplichten transparanter en democratischer te opereren. Artiesten krijgen een sterkere stem in het bestuur en ze krijgen meer zeggenschap over hun eigen werk. Zo kunnen ze er bijvoorbeeld voor kiezen om hun werk onder Creative Commons of andere niet-commerciële licenties aan te bieden. Daarnaast kunnen artiesten zelf kiezen bij welke beheersorganisatie ze zich aansluiten en komen er strengere regels voor vlottere uitbetaling aan artiesten. Dit geldt niet alleen voor de muzieksector, maar voor alle collectieve beheersorganisaties die de rechten van bijvoorbeeld schrijvers, acteurs of fotografen beheren. De Europese Commissie becijferde dat collectieve beheersorganisaties in 2010 voor 3,6 miljard Euro aan niet uitbetaalde heffingen beheerden. Dit geld moet snel terecht komen bij degenen die er recht op hebben en de leden van de organisaties mogen een bestemming voor het geld bedenken wanneer de rechthebbende onvindbaar is.
De vandaag aangenomen Europese richtlijn voor collectief beheer is een stapje op weg naar een gezamenlijke Europese digitale markt. Het is zaak dat Europese auteursrechtenlicenties niet beperkt blijven tot online muziekdiensten. De Europese Commissie moet daarom vaart maken met een voorstel voor harmonisering en modernisering van het auteursrecht. Zo worden innovatie en ondernemerschap gestimuleerd en blijft Europa een bron van creativiteit en cultuur.
Tot 5 maart kan iedereen de Europese Commissie zijn ideeën laten horen over hoe copyright in Europa verbeterd zou moeten worden. Meer informatie over dit proces vindt u hier.