Europese Commissie gaat meer doen tegen online neprecensies - Hoofdinhoud

Bron: Blog Judith Merkies

Om valse recensies op internet tegen te gaan, wordt de Europese richtlijn rond oneerlijke handelspraktijken herzien. Dat laat de Europese Commissie weten in antwoord op vragen van PvdA Europarlementariër Judith Merkies. Merkies reageert: "Onderzoek laat zien dat 83% van de consumenten recensies gebruikt om hun online koopkeuze te bepalen. Dat weten bedrijven ook, en daarom worden scores en recensies op bijvoorbeeld vakantiesites volop beïnvloed. Het is goed dat de Commissie hier scherp op is, al blijven toezeggingen voor harde actie uit".

De staat New York nam afgelopen najaar een pakket maatregelen aan om manipulerende bedrijven te bestraffen. Negentien bedrijven is een boete van in totaal 350.000 euro opgelegd. Ook besloot de staat een lijst van bedrijven die zichzelf te goede recensies geven openbaar te maken.

Merkies: "Bedrijven mogen zich volgens Europese wetgeving niet valselijk als consument uitgeven. Daarom hoop ik dat de Commissie er straks op inzet dat Europa dezelfde openheid over neprecensies als de VS. Ook moet er gekeken worden naar gepaste maatregelen voor overtreders. Een boete kan werken, maar niet wanneer deze maar een fractie vertegenwoordigd van de extra winst die een bedrijf maakt door consumenten te misleiden."

Merkies stelde daarnaast vragen over het zogenaamde 'astroturfing', het in scene zetten van burgerinitiatieven. Hier deed de Commissie geen toezegging op. Judith Merkies reageert: "Dat de Commissie weigert op te treden tegen astroturfing is een omissie. Grassroots burgerinitiatieven worden steeds meer door bedrijven geïmiteerd, zo was er vorig jaar in het Europees Parlement een burgeractie vóór schaliegas waar de Poolse energie-industrie achter bleek te zitten. Het kan niet zo zijn dat bedrijven vermomd als verontwaardigde kiezers consumenten en politici aansturen."

----------------

Antwoord van de Commissie:

De Commissie is zich bewust van het algemene probleem van verborgen reclame en online neprecensies, met inbegrip van "astroturfing" en "fictieve" getuigenissen. In dit verband verwijst de Commissie het geachte Parlementslid naar het antwoord op vraag E‑010900/2013.

Volgens Richtlijn 2005/29/EG mogen handelaars consumenten niet misleiden over een breed scala van elementen, met inbegrip van de motieven voor de handelspraktijk, en wordt het zich op bedrieglijke wijze voordoen als consument (onder alle omstandigheden) verboden (bijlage I, nr. 22).

Overeenkomstig de consumentenagenda van de Commissie worden er belangrijke actiegebieden vastgesteld in het verslag over de toepassing van Richtlijn 2005/29/EG, dat is goedgekeurd op 14 maart 2013. Een van deze actiegebieden is de onlinesector, met inbegrip van instrumenten voor klantenbeoordeling en prijsvergelijkingswebsite, waarvoor de handhavingsinspanningen moeten worden opgedreven. In dit verband herziet de Commissie het huidige richtsnoer over de toepassing van Richtlijn 2005/29/EG om nieuwe problemen aan te kunnen pakken, zoals valse beoordelingen, verklaringen en getuigenissen.

In een dialoog tussen de diverse belanghebbenden, geleid door de Commissie, werd aanbevolen dat beheerders van online vergelijkingsinstrumenten (met inbegrip van tussenpersonen voor verschillende handelaars) maatregelen moeten nemen om de echtheid te waarborgen van de gebruikersbeoordelingen en waarderingscijfers die online staan. De Commissie laat zowel een diepgaande studie uitvoeren naar dergelijke instrumenten, als een specifieke studie naar hotelreserveringen. In beide studies zullen gebruikersbeoordelingen worden behandeld. De resultaten worden verwacht in de eerste helft van dit jaar.

In oktober heeft de Commissie een openbare raadpleging gehouden over de herziening van Verordening 2006/2004/EG betreffende samenwerking inzake consumentenbescherming. In de herziening worden mogelijkheden onderzocht om kostenefficiënt en snel te reageren op het gebied van rechtshandhaving bij inbreuken die een groot aantal consumenten in de EU schaden.

Vragen van Judith Merkies aan de Commissie:

Clickfarms, astroturfing en neprescensies. Het internet biedt kwaadwillende bedrijven veel mogelijkheden om consumenten te misleiden. The New York Times berichtte afgelopen september over een aanpak van deze praktijken. De staat New York legt 19 bedrijven een dwangsom van in totaal 350.000 dollar op. Ook publiceert zij de lijst van overtreders.

De Commissie heeft, in haar richtlijn 2005/29/EG betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten vastgelegd, dat partijen zich onder geen voorwaarde valselijk mogen voordoen als een consument.

Toch blijven bedrijven zich presenteren als consumenten, via neprecensies, maar ook via in scene gezette burgerinitiatieven ("astroturfing"), bijv. met behulp van onechte mail- of Youtube-accounts. In november 2012 was het Europees Parlement slachtoffer van een dergelijk actie, toen de Poolse schaliegasindustrie onder de noemer van "burgerinitiatief" onverhulde promotie maakte in het EP met een dure tentoonstelling.

Neprecensies

• 1) 

  Onderneemt de Commissie stappen om het toezicht op en het straffen van neprecensies aan te pakken? Kan de Commissie een inschatting maken van de extra winst die bedrijven door deze praktijken maken, als richtsnoer voor de strafmaat?

• 2) 

  Is de Commissie bereid volledige openheid te geven over de bedrijven die aangesproken worden op neprecensies?

Astroturfing

• 3) 

  Welke stappen onderneemt de Commissie stappen om burgerinitiatieven te toetsen aan de richtlijn 2005/29/EG die vastlegt dat partijen zich onder niet mogen voordoen als een consument?

• 4) 

  Is de Commissie bereid volledige openheid te geven over de bedrijven die zich schuldig maken aan astroturfing?

Afbeeling: http://www.sxc.hu/photo/1429039