DRONE AANVALLEN MET NEDERLANDSE HULP?

Met dank overgenomen van H. (Harry) van Bommel i, gepubliceerd op maandag 10 maart 2014, 19:06.

Afgelopen zaterdag stond er in het NRC Handelsblad een uitgebreid en zorgwekkend artikel over inlichtingen over Somalië die Nederland met de Verenigde Staten deelt. Het stuk is gebaseerd op documenten die door Edward Snowden zijn gelekt. Uit het artikel blijkt dat Nederland op grote schaal Somalisch telefoonverkeer onderschept en dit deelt met de Amerikaanse NSA. De Amerikanen gebruiken de data mogelijk voor het liquideren van terrorismeverdachten door aanvallen met bewapende drones. Eerder werd al bekend dat de NSA belangrijk is voor het uitvoeren van drone aanvallen. De SP heeft tijdens debatten in de Tweede Kamer al vaak kritiek geleverd op illegale Amerikaanse drone aanvallen en wij hebben herhaaldelijk ook gewezen op het gevaar dat Nederland hierbij betrokken kan raken. Over deze laatste kwestie werd een aantal maanden geleden ook een motie van ons aangenomen. Samen met mijn collega’s Jasper van Dijk en Ronald van Raak heb ik de volgende vragen over deze kwestie gesteld:

1

Wat is uw oordeel over het artikel ‘Nederlandse data mogelijk gebruikt bij drone-aanvallen’? 1)

2

Is het juist dat Nederlandse inlichtingen (van de MIVD) niet alleen zijn gebruikt voor antipiraterij-operaties, maar mogelijk ook voor liquidaties met drones? Zo nee, kunt u uitsluiten dat Nederlandse inlichtingen hiervoor zijn gebruikt?

3

Is het juist dat er sinds 2011 tussen de vijf en acht aanvallen met drones in Somalië zijn uitgevoerd waarbij tussen de tien en 24 slachtoffers zijn gevallen?

4

Is het juist dat Nederlandse inlichtingendiensten al sinds 2006 informatie uitwisselen met de Amerikaanse NSA? Vindt deze uitwisseling nog altijd plaats of is er door alle onthullingen aanleiding om deze te heroverwegen?

5

Is het juist dat vanuit het Friese Burum ‘vele miljoenen telefoongesprekken van Somaliërs’ zijn onderschept en gedeeld met de NSA? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

6

Deelt u de mening dat het door deze onthullingen aannemelijk is dat inlichtingen over Somalisch telefoonverkeer niet alleen zijn gebruikt voor de bestrijding van piraten, maar ook voor Amerikaanse terreurbestrijdingsoperaties, waaronder een programma voor targeted killing met drones? Kunt u uw antwoord toelichten?

7

Is het juist dat de Amerikaanse strijdkrachten geen onderscheid maken tussen de bestrijding van piraterij en terrorisme? Worden data tussen Nederland en de VS ook uitgewisseld via andere fora, zoals de “SHADE” conferenties in Bahrein? 2) Indien ja, kunnen de door Nederland geleverde inlichtingen ook gebruikt worden voor Amerikaanse anti-terreur operaties?

8

Zijn met behulp van Nederlandse inlichtingen leden van Al-Shabaab omgebracht?

9

Vindt u het aanvaardbaar dat Nederlandse inlichtingen gebruikt worden voor Amerikaanse drone-aanvallen, waaronder in landen waar geen sprake is van een gewapend conflict? Zo nee, wat onderneemt u om dit gebruik tegen te gaan?

10

Wat is de rechtsbasis op grond waarvan de Verenigde Staten in het kader van de terrorismebestrijding targeted killings uitvoeren in Somalië? Hoe beoordeelt u de juridische validiteit van deze basis voor het gebruik van geweld?

11

Kunt u aangeven of met betrekking tot het delen van inlichtingen met de Amerikanen over Somalië expliciet als voorwaarde is gesteld dat deze niet gebruikt mogen worden voor illegale targeted killings? Indien neen, waarom niet? 3)

Bronnen:

  • 1) 
    NRC, 8 maart 14
  • 2) 
    Eindevaluatie Nederlandse inzet in de antipiraterijoperaties Atalanta en Ocean Shield, van september 2011 tot en met december 2012 (p9)
  • 3) 
    Motie, https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-33750-V-21.html , 27 november 2013.

Meer over ...