‘Als Poetin dreigt met de gaskraan, moet de EU dreigen met de geldkraan’ - Hoofdinhoud

DEN HAAG (PDC i) - Een week voor de Europese Parlementsverkiezingen gaat het in het Politiek Café in Den Haag over de situatie in Oekraïne, persvrijheid en kunst en cultuur in Europa. (Kandidaat-)Europarlementariërs Mireille de Jonge (CDA), Ivo Thijssen (D66), Kati Piri (PvdA) en Judith Sargentini (GroenLinks) gaan met elkaar en het publiek in debat.

Oekraïne

Hoewel veel bezoekers van het Politiek Café zich ernstige zorgen maken over de situatie in Oekraïne, stelt Kateryna Botanova van de Foundation Center of Contemporary Art in Kiev in een videoboodschap dat Europese waarden als vrijheid, mensenrechten en de rechtsstaat volgens haar momenteel meer gevaar lopen dan Oekraïne zelf. Wat zijn die Europese waarden precies? Mireille de Jonge noemt democratie, rechtsstaat en veiligheid als belangrijkste waarden. Ivo Thijssen voegt daar transparantie aan toe.

Corruptiebestrijding en controle op geldstromen

Ivo Thijssen vertelt dat hij heeft geskyped met vrienden in Oekraïne: ‘Zij zeiden: wat wij nodig hebben, is hulp in de strijd tegen corruptie. Dát is wat een land destabiliseert.' Judith Sargentini beaamt dat Europa de controle op geldstromen moet versterken: 'Europa is een project van nooit meer oorlog. Maar als Rusland ons dreigt met de gaskraan, dan moeten wij dreigen met de geldkraan. De vrienden van Poetin maken zich vooral zorgen dat hun geld verdwijnt.' De zoon van Janoekovitsj zou inmiddels al geld op een Europese rekening hebben gezet.

Dan is het woord aan Svitlana Berezhanska, exportmanager bij Pentrade. Zij woont al tien jaar in Nederland en houdt zich bezig met de problematiek in Oekraïne. Zij onderschrijft het belang van het strijden tegen corruptie en is ook voor meer Europees toezicht op veiligheid: ‘Rusland is een machtig land waar momenteel veel kernwapens worden geproduceerd. Er zijn nu vijftig bedrijven in Oost-Oekraïne bezig met kernwapens produceren. Europese landen worden tegen elkaar uitgespeeld en onze veiligheid staat zwaar onder druk.’

Persvrijheid

Het tweede onderwerp wordt ingeleid door een videoboodschap van Giovanni Melogli over persvrijheid en mediapluriformiteit.

Zou Europa zich naast het bestrijden van corruptie ook meer in moeten zetten voor meer persvrijheid in landen als Italië en Hongarije? Daar heeft de staat een groot deel van de pers in handen, waardoor de machthebbers zelf kunnen beslissen hoe er over hen wordt geschreven. Kati Piri vindt van wel. 'Als Hongarije nog geen EU-lidstaat was geweest, zou het nu geen lid mogen worden volgens de voorwaarden die de EU aan lidstaten stelt. De eisen die we stellen aan kandidaat-lidstaten moeten ook blijven gelden als het land al lid is.’

Om de democratie in EU-lidstaten te garanderen, zouden GroenLinks en D66 voorstander zijn van een Europeesbrede waakhond voor persvrijheid. Mediapluriformiteit is noodzakelijk in een democratische samenleving.

Uit de zaal  komt een kritische noot: ‘In Nederland mag je ook niet altijd alles zeggen. Negatieve opmerkingen over het koningshuis zijn verboden. We moeten ook naar onszelf kijken en niet alleen wijzen naar anderen.’

Europese kunst

Het laatste onderwerp dat wordt besproken is kunst. Hoe kan Europese kunst en cultuur ervoor zorgen dat we elkaar beter begrijpen in Europa? Volgens Steven ten Thije van het Van Abbemuseum is dat namelijk hard nodig, omdat Europa lijdt aan een crisis van de empathie.

Kati Piri vindt dat er geen gemeenschappelijk cultuurbeleid moet komen op Europees niveau: ‘Samenwerking tussen musea is prima, maar er moet niet te veel bepaald worden vanuit de EU.’

Ivo Thijssen geeft aan dat het budget voor kunst de komende jaren zal stijgen met 10%. Het doel daarvan is het ondersteunen van projecten om met elkaar samen te kunnen werken om een boodschap te kunnen verkondigen. Wat voor boodschap dat dan is, maakt niet uit.

Sargentini is geen voorstander van het idee voor een Europees museum. Een dergelijk museum zou een heel duidelijke visie hebben op de gemeenschappelijke Europese geschiedenis. ‘Maar er is niet één geschiedenis en er is ook niet één waarheid.’

Bekijk de foto's op Facebook.