D66: met Erdogan als president drijft Turkije verder weg van Europees democratisch model

Met dank overgenomen van M.R. (Marietje) Schaake i, gepubliceerd op dinsdag 1 juli 2014, 2:00.

D66-Europarlementarier Marietje Schaake maakt zich zorgen over de koers van Turkije als de huidige premier Erdogan bij de presidentsverkiezingen in augustus tot president wordt verkozen. Erdogan werd vandaag genomineerd door de regeringspartij als presidentskandidaat. Schaake: “Premier Erdogan heeft de afgelopen jaren steeds meer voor een autoritaire regeringsstijl gekozen. Zijn harde optreden tegen critici, zowel binnen als buiten Turkije, heeft niet geholpen om een democratischere toekomst voor de Turkse bevolking dichterbij te brengen. De kansen op toetreding tot de EU worden kleiner wanneer er in plaats van democratische hervormingen voor centralisatie van macht wordt gekozen.”

Russische praktijken

Eerder gaf Erdogan al aan het presidentschap te willen verstevigen. Daarnaast wordt gesuggereerd dat de huidige President, Abdullah Gul, van plek zou wisselen met Erdogan om premier te worden zoals dat ook in Rusland tussen Medvedev en Putin gebeurde. De presidentsverkiezingen in augustus zijn de eerste waarbij Turken direct voor een president kunnen stemmen.Sinds december 2013 verkeert de Turkse rechtsstaat in een diepe crisis. De AK-partij heeft zich tegen een belangrijke voormalige bondgenoot, de Gülen-beweging, gekeerd en de twee zijn verwikkeld in een hevige machtsstrijd. Hoge AK-functionarissen, inclusief Erdogan zelf, zijn geïmpliceerd in corruptieschandalen.

Schaake: “In deze crisis heeft Erdogan fundamentele vrijheden steeds verder ondermijnd. Persvrijheid en vrijheid van meningsuiting staan ernstig onder druk. Naast zijn campagne tegen Gülen, heeft Erdogan de internationale gemeenschap onterecht beschuldigd van samenzwering tegen hem en Turkije. Dat soort samenzweringstheorieën zijn schadelijk en ongepast.” Schaake pleitte eerder voor een onafhankelijk internationaal onderzoek naar de rechtsstaat in Turkije. “De polarisatie is zo diep geworteld dat men er niet vanzelf gezamenlijk uit kan komen. Met Erdogan als president zal een oplossing niet dichterbij komen.”

Europa

Schaake wil dat Europa duidelijk maakt dat Erdogan en zijn partij een nieuwe koers moeten gaan varen, als het land aan de Europese toetredingscriteria wil gaan voldoen. Schaake: “Het moet glashelder zijn dat de systematische uitholling van de rechtsstaat en het met voeten treden van fundamentele vrijheden onacceptabel is en in strijd met Europese waarden. De toetredingsgesprekken met Turkije moeten een hefboom zijn voor een beter leven voor de Turkse bevolking. Mensenrechten en vrijheden moeten bovenaan de agenda staan in elk contact met de Turkse autoriteiten. Het Turkse volk heeft in protesten en demonstraties getoond dat het ook Europese waarden van vrijheid en democratie nastreeft.” Eerder riep Schaake de Europese Commissie op een verkiezingsobservatiemissie naar Turkije te sturen, om te laten zien dat democratie en mensenrechten voor de EU voorop staan.