Weeklog: Laat vrachtwagenchauffeurs niet het slachtoffer worden van de asielcrisis - Hoofdinhoud
Het Europese asielsysteem staat op instorten: na Griekenland is nu ook Italië een lidstaat geworden die volgens het Europese Mensenrechtenhof asielzoekers zo slecht behandelt, dat je er geen asielverzoeken meer aan mag overdragen. Dat soort nieuws vind je nog wel in de media, net als de verschrikkelijke toestanden met schipbreuken in de Middellandse Zee, waardoor duizenden migranten per jaar verdrinken. Minder bekend is dat onze vrachtwagenchauffeurs met steeds meer angst via de Kanaaltunnel naar Engeland rijden: het lukt amper om asielzoekers te beletten als verstekeling in de trailer mee te rijden en de politie biedt geen assistentie maar ziet de chauffeurs zelf als wetsovertreders. Dit zet de zaak helemaal op zijn kop en is de zoveelste reden waarom het Europese asielsysteem snel moet worden hervormd.
Calais schreeuwt al jaren om hulp: duizenden asielzoekers en migranten proberen naar Engeland te komen en wachten de eerste de beste mogelijkheid af om illegaal af te reizen. Een mogelijkheid is te proberen ongezien in een trailer te klimmen en je daarin door de Kanaaltunnel te laten vervoeren. Vrachtwagenchauffeurs zijn daar alert op, want als er migranten in hun wagen worden aangetroffen, kunnen ze flinke boetes verwachten.
Onlangs kreeg ik echter een mail van een chauffeur waar ik steil van achterover viel. Er is sprake van chaotische situaties bij de trein, en de politie aan de Franse kant van de treintunnel wekt de indruk de regie totaal kwijt te zijn. Chauffeurs die zich tot de politie wenden om hulp tegen migranten die ze in hun trailer hebben aangetroffen en niet vrijwillig willen vertrekken, worden niet alleen afgeblaft, maar soms zelf gezien als verdachten en opgepakt. Het relaas van de betrokken chauffeur maakte op mij de indruk dat de politie de eigen frustratie op de chauffeurs afwentelt. Schandalig natuurlijk, maar de oorzaak ligt waarschijnlijk dieper.
Doordat asielzoekers in een aantal lidstaten niet goed worden opgevangen, reizen ze door heel Europa op weg naar de lidstaat waar ze de beste opvang verwachten, of waar uitzicht op werk is, dan wel verwanten of kennissen van hen wonen. De lidstaten hebben dit niet meer in de hand. Op sommige plekken wordt dit in het bijzonder zichtbaar, zoals in Calais.
Het is dan ook de hoogste tijd voor een fundamentele heroriëntatie op het zogeheten Dublin-systeem dat de verantwoordelijkheid voor asielverzoeken regelt. Europese asielzoekerscentra in de EU, dichtbij de buitengrenzen, moeten ervoor gaan zorgen dat asielzoekers niet meer door heel Europa hoeven trekken op zoek naar nette opvang. Dat is goed voor iedereen. Na de mail van de vrachtwagenchauffeur weet ik dat ook die beroepsgroep een zucht van verlichting zal slaken, als er geen duizenden migranten en asielzoekers in Calais proberen op hun wagen te springen. Zoals het nu gaat, kan het niet langer: onschuldigen worden slachtoffer, terwijl de ministers van Immigratie gewoon op hun pluche blijven zitten. Tijd voor actie.