Spreektekst Ton Elias AO Luchtvaart - Hoofdinhoud

Mdv, we spreken vandaag voor de eerste keer als luchtvaartwoordvoerders met de staatssecretaris sinds de afschuwelijke ramp met Malaysia Airlines vlucht MH17 op 17 juli 2014, die ons allen diep geschokt heeft. De beelden van de stoet begrafenisauto's staan in het collectieve geheugen gegrift en zullen daar niet meer uit verdwijnen.

Het voortouw ligt terecht bij de collega’s van Buitenlandse Zaken en Veiligheid & Justitie en de staatssecretaris houdt ons geregeld schriftelijk op de hoogte. Niettemin wil ik aan de staatssecretaris vragen in hoeverre medewerkers van haar ministerie betrokken zijn bij de lopende onderzoeken, van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid, of anderszins? En kan ik de garantie krijgen dat de staatssecretaris alle aanwezige expertise ter beschikking stelt wanneer daar om wordt verzocht? Op 2 februari 2015 wordt in het Canadese Montréal een speciale veiligheidsconferentie van de internationale organisatie voor de burgerluchtvaart (ICAO) georganiseerd. Wie worden er vanuit Nederland afgevaardigd? Gaat de staatssecretaris zelf of een ander lid van het kabinet? En hoe worden wij geïnformeerd over de Nederlandse inzet? Ik hoor het graag.

Dan met een onvermijdelijk abrupte overgang naar de onderwerpen van dit algemeen overleg: Vóór 1 november jl. zou het Luchthavenbesluit voor de uitbreiding van Lelystad Airport door de staatssecretaris worden vastgesteld, zo verzekerde zij ons meermaals, nadat al vóór afgelopen zomer de politieke besluitvorming afgerond was. Op 21 oktober ontvingen wij een briefje met daarin het nieuws dat het vaststellen van het luchthavenbesluit vertraging oploopt. Niet desastreus voor de ontwikkeling van het vliegveld, wel buitengewoon vervelend voor de exploitant die erop zit te wachten. De reden? Er is een wettelijk niet verplicht advies gevraagd aan de Commissie MER, die vervolgens adviseerde om de overlast op vliegroutes die nooit gebruikt gaan worden nader te onderzoeken. Resultaat: 5 maanden vertraging.

MdV, dit is wat mijn fractie betreft eens maar nooit meer. Als ik een Citroën wil kopen ga ik me toch ook niet eerst 5 maanden lang verdiepen in de mogelijkheden van een Renault? Met dit soort vermeende bestuurlijke degelijkheid kunnen we de crisis- en herstelwet wel weggooien. Hoe kijkt de staatssecretaris hier op terug, zo vraag ik haar? Is zij het met mijn fractie eens dat besluiten op een gegeven moment simpelweg moeten worden genomen én uitgevoerd?

De aangevulde MER is enige weken geleden goedgekeurd en kan nu naar de Raad van State. Kan de staatssecretaris mij garanderen dat wij niet voor nog meer verrassingen komen te staan en dat het Luchthavenbesluit nu zonder getreuzel wordt vastgesteld?

Er is gelukkig ook positief nieuws te melden. Zo heb ik meerdere malen signalen ontvangen uit de recreatieve luchtvaartsector over knelpunten in de regelgeving bij ondermeer het uitgeven van recreatieve brevetten door de brancheorganisatie, het zoeken van duurzame toekomstige locaties voor de pleziervlucht en het verlenen van toestemming aan buitenlandse historische vliegtuigen om in Nederland bij vliegshows op te kunnen treden. De geldende regelgeving sluit hier niet goed aan bij de concrete wensen van de sector en ik heb de staatssecretaris dan ook al meerdere malen verzocht om constructief met betrokkenen te gaan kijken wat er mogelijk is binnen bestaande regelgeving en om zo nodig de regelgeving te wijzigen. Dat lijkt, zo horen wij vanuit de sector, nu ook daadwerkelijk te gebeuren. Een benadering die onze volle steun en vervolgens voortzetting verdient. Wij worden graag op de hoogte gehouden. Ik zeg dat ook maar even tegen de publieke tribune, altoos tevens redelijk bevolkt met belanghebbenden. Is er gekkigheid of aperte onredelijkheid, meld het ons als parlementariërs. Heus, we luisteren beter dan u soms denkt.

Per 1 januari 2015 worden de bestaande overlegorganen Commissie Regionaal Overleg Schiphol (CROS) en de Alderstafel Schiphol opgeheven en ondergebracht in de nieuwe Omgevingsraad Schiphol (ORS). Daarvoor is een ouderwets bureaucratisch verkiezingscircus opgetuigd; ik heb eens op hun website gekeken, en het is werkelijk fascinerend hoe dat gebeurt. De mening van de VVD over dergelijke stroperige overlegorganen is genoegzaam bekend: advies en overleg is prima, maar de besluiten worden in Den Haag genomen. Dit is en blijft de staatssecretaris toch met mij eens? Een situatie dat de facto het circus-Alders de beslissingen op luchtvaartgebied neemt, wil de VVD nooit meer terugzien.

Hoeveel mensen gaan er nu uiteindelijk zitting nemen in die Omgevingsraad? En hoe wordt bewerkstelligd dat de raad met objectief te rechtvaardigen adviezen komt, zodat niet diegene met de sterkste lobby de minste vliegtuigen over het huis krijgt?

Ook, en ik rond af, is nog altijd niet bekend wie de opvolger van oud PvdA-minister Hans Alders wordt als voorzitter van het huidige (en momenteel kwartiermaker van het nieuwe) luchtvaartgremium. Wat is de stand van zaken? Wordt ook aan een voorman of voorvrouw gedacht met een andere of, wellicht nog beter, geen partijkaart? Ook zouden bij een samenvoeging van twee organen tot één (financieel) voordeel moeten worden behaald, uit de stukken blijkt daar echter nog niets van. Waarom niet eigenlijk? Graag een heldere reactie op dit punt.

Let op: louter het gesproken woord geldt