Weeklog: 2015 wordt een rollercoaster voor de EU - Hoofdinhoud
Nog een paar dagen en dan vieren we weer het Nieuwjaar. Voor de Europese Unie gaat het een spannend jaar worden: er zijn verkiezingen op komst in Griekenland en Spanje, waarbij onze zusterpartijen het roer wel eens over zouden kunnen nemen. In nog veel meer eurolanden rommelt het. Steeds meer mensen verzetten zich tegen deze neoliberale EU. Het is de vraag of de eurozone intact blijft. Het establishment is bang, dat zie je aan Juncker die steeds wilder om zich heen slaat. Een rommelige maar ook kansrijke periode: laten we hopen dat we eind 2015 kunnen vaststellen dat we een keerpunt hebben bereikt en dat de nationale democratieën versterkt uit de strijd komen.
Eind november al publiceerde de Financial Times, toch bepaald geen linkse krant, een commentaar waarin de redactie toegaf dat modern links in Europa gewoon gelijk heeft: de schuldenberg in de zwakkere eurolanden is veel te hoog en alleen een flinke kwijtschelding van die schulden kan verdere stagnatie in de eurozone voorkomen. Dat is dan ook een van de voornaamste eisen van partijen als Syriza in Griekenland en Podemos in Spanje. Zij zijn niet voor een onmiddellijke exit uit de eurozone, maar sluiten die ook niet uit, als de heronderhandelingen over de staatsschuld en de gehate ‘hervormingsprogramma’s’ niet slagen. Kwijtschelding is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het kan immers ook niet zo zijn dat de noordelijke lidstaten permanent voor Zuid-Europa moeten blijven betalen, alleen om die landen in de eurozone te houden. Dat kan nog flink gaan schuren.
In Italië is de Cinque Stelle beweging aan de winnende hand: die willen per direct de euro opgeven. Datzelfde geldt voor Le Pen in Frankrijk, die eveneens in de opiniepeilingen aan kop gaat. En dan is er natuurlijk nog het VK waar het EU-lidmaatschap als zodanig ter discussie staat: ook Cameron wil heronderhandelen en in 2017 een referendum over het lidmaatschap uitschrijven.
De regeringsleiders blijven mooi weer spelen, maar wie goed kijkt, ziet dat de paniek toeneemt. Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, had al eerder de Grieken tegen Syriza gewaarschuwd, deze week richtte hij zijn pijlen op Nederland: CDA, PvdA en de VVD zouden zich veel positiever over de EU moeten opstellen, anders zouden ook in Nederland de ‘populisten’ aan het roer kunnen komen. Natuurlijk is dit onderdeel van zijn pogingen de Europese Commissie ‘politieker’ te maken, maar het is niet moeilijk om vast te stellen dat Juncker bang is. De EU wordt steeds minder populair en het verzet is aan de winnende hand.
Wat mij betreft is het tijd om nu maar in deze rollercoaster plaats te nemen: wel de veiligheidsriemen goed vast, maar de Europese Unie moet op de schop en daarom gaat 2015 een hobbelige rit worden. Als SP-eurofractie zijn we er klaar voor: onze alternatieven voor de huidige Europese Unie hebben we klaar liggen. Als in heel Europa de linkse krachten doorzetten en het manke kabinet Rutte II wordt vervangen door Roemer I, dan kan eind 2015 al veel bereikt zijn. Ik wens iedereen dan ook een spannend Nieuwjaar toe!