Film & Debat: Those Who Feel the Fire Burning - Hoofdinhoud

De vluchtelingenstroom naar Europa houdt aan en is de afgelopen jaren verder toegenomen. De documentaire "Those Who Feel the Fire Burning" legt het schrijnende verhaal van één de vele vluchtelingen vast die per boot Europa willen bereiken. Eenmaal aangekomen wacht hen een leven in onzekerheid, volle opvangcentra en - mogelijk - de illegaliteit.

Op donderdag 23 april bespraken regisseur Morgan Knibbe i, Europarlementariër Dennis de Jong i (SP) en immigratiedeskundige Christian Mommers i in het Filmhuis Den Haag samen en met de zaal de film en wat Europa kan doen om het probleem te beteugelen.

Dit evenement werd mede mogelijk gemaakt dankzij het Filmhuis Den Haag, Montesquieu Instituut, Internationaal Perscentrum Nieuwspoort en ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat en is onderdeel van de Haagse Vrijheidsweken.

De nacht is pikzwart, de zee onstuimig. Woeste golven slaan stuk op een bootje vol vluchtelingen, waarin een meisje jammert dat ze niet naar Europa wil. Plots slaat een oude man overboord. Tevergeefs probeert hij de reddende handen te grijpen. Gekleurde bliksemschichten gaan over in het bovenaanzicht van een drukke stad. De verdronkene aanschouwt vanaf dat moment de realiteit vanuit een andere dimensie.

In een onconventionele, poëtische vorm legt regisseur Morgan Knibbe in "Those Who Feel the Fire Burning" een ernstig maatschappelijk probleem vast: de uitzichtloze situatie waarin de vluchtelingen zich bevinden die de oversteek wél tot een goed einde brengen. De zoekende ziel van de oude man haast zich langs de Zuid-Europese grens en blijft stilstaan bij de vele gedesillusioneerde mensen die hij in een kalm tempo en dicht op de huid observeert.

Ze blijken zich niet minder dan hijzelf in limbo te bevinden, wachtend aan de randen van het veronderstelde paradijs. Hij ziet mensen op straat als honden weggejaagd worden, volgt een illegale werker en een aan drugs verslaafde moeder en glipt naar binnen bij volgepakte opvangcentra. De stemmen van al deze mensen vermengen zich met de zijne tot een lappendeken van liefdevolle herinneringen, dromen en wensen.

"Those Who Feel the Fire Burning" is geproduceerd door BALDR Film met steun van Nederlands Filmfonds.

De publieke opinie en de politiek lijkt te zijn verdeeld in twee stromingen: zij die de vluchtelingen onderdak willen bieden, en zij die vinden dat de gelukszoekers moeten worden opgepakt en uitgezet. Regisseur Morgan Knibbe benadrukt dat iedere vluchteling een eigen verhaal heeft. De een is uit Senegal naar Europa gegaan om hier geld te verdienen voor zijn familie die is achtergebleven. Een ander is op de vlucht voor het geweld in eigen land. Door alle vluchtelingen die Europa binnen komen over één kam te scheren, lijkt een evenwichtige oplossing verder weg dan ooit.

Europarlementariër Dennis de Jong (SP) stelt dat de politiek al meer dan tien jaar in een kramp zit terwijl de problemen alleen maar groter worden. Het ontbreekt aan een plan dat alle kanten van de vluchtelingenproblematiek probeert aan te pakken. Het redden van bootvluchtelingen staat nu voorop, maar dat lost op de lange termijn niets op.

Europa heeft te kampen met instabiliteit in de landen om zich heen. Miljoenen mensen ontvluchten burgeroorlogen en de voortdurende onveiligheid in hun land. De Europese Unie zou de meest kwestbare groepen moeten opnemen en verder de VN vluchtelingenorganisatie i veel meer ondersteunen in de opvang in de regio. Zo moet worden voorkomen dat de landen waar de meeste vluchtelingen zitten ook instabiel worden.

Economische vluchtelingen trekken naar Europa omdat ze hier meer kansen zien. Ontwikkelingshulp, in de laatste jaren aangevuld met het versterken van de handelsrelaties, kan de situatie in hun eigen land wel verbeteren maar zal op zichzelf weinig bereiken. Belangrijker is het verdelingsvraagstuk. De winsten die nu worden opgestreken door de elites van het land en de buitenlandse multinationals moeten de bevolking ten goede komen.

Wat volgens De Jong, Knibbe en gespreksleider Christian Mommers in elk geval niets oplost is je alleen richten op de mensenhandelaren. De politiek moet eerlijk toegeven dat ze het ook niet weet en dat er geen pasklare oplossing voor handen is. In het licht van de speciale top van Europese regeringsleiders die op dat moment de problemen bespraken een ontnuchterende eindboodschap van Morgan Knibbe.

Op 5 mei staan we stil bij onze vrijheid. Die vrijheid is kostbaar en niet vanzelfsprekend en moet continu onderhouden en besproken worden. Om dit te realiseren slaan verschillende Haagse instellingen opnieuw de handen ineen en lanceren in de aanloop naar het Bevrijdingsfestival de Haagse Vrijheidsweken, een serie activiteiten over onderwerpen rond vrijheid, oorlog, vrede, democratie, rechtsstaat en internationale rechtsorde.

Van dinsdag 15 april tot en met maandag 5 mei 2015 staan ruim 40 activiteiten op het programma. Van debatten, wandelingen en tentoonstellingen tot films, lezingen en concerten.