Een goed sociaal huurakkoord

Met dank overgenomen van J.S. (Jacques) Monasch i, gepubliceerd op vrijdag 3 juli 2015, 16:33.

Foto Flickr / CorporatieNL

Het kabinet heeft het sociaal huurakkoord dat Aedes (corporaties) en Woonbond (huurders) hebben gesloten voor de corporatiesector overgenomen. Dat is goed nieuws. De Partij van de Arbeid heeft vanaf de presentatie van dit akkoord het kabinet opgeroepen om het akkoord te steunen. Lagere huurstijging, een rem op het liberaliseren van de voorraad, geen hoge huurstijgingen meer van vrijkomende huurwoningen, betere kansen voor starters en verhuizers. Kortom, een goed akkoord.

De kern van het voorstel is dat vanaf 2016 de huren niet meer op basis van het inkomen worden verhoogd maar op basis van de ‘huursom’. Er komt per corporatie een maximum van inflatie plus 1%. Voor elke corporatie zal de toename van de huursom jaarlijks maximaal inflatie + 1% zal zijn. In de praktijk betekent dit dat de ruimte voor corporaties om de huur met meer dan inflatie te flink wordt beperkt.

Ook de ruimte om vrijkomende woningen in huurprijs op te trekken (huurharmonisatie in jargon) of te liberaliseren wordt aangepakt. Dat was de PvdA al langer een doorn in het oog. De extra huurinkomsten die corporaties genereren door harmonisatie en liberalisatie gaat in de toekomst ten koste van de ruimte die ze hebben om bij zittende huurders de huren boven inflatie te laten stijgen.

Omdat private verhuurders niet met een huursom kunnen werken, komt er voor hen een apart huurbeleid. Zij waren ook geen partij bij het sociaal huurakkoord. De huren van bij particuliere huurwoningen kunnen voortaan met maximaal 2,75% plus inflatie omhoog op jaarbasis.

Huurders en verhuurders (Woonbond en Aedes) willen zelf ook een oplossing zoeken voor het ‘scheef’ wonen. Sommige huurders wonen te goedkoop, anderen wonen veel te duur. Daar doen we al wat aan doordat per 1 juli de corporaties ‘passend’ moeten gaan toewijzen. Te veel mensen (zo’n 300.000) hebben in een paar jaar tijd een te dure huurwoning toegewezen gekregen.

Aedes en Woonbond willen met een eigen voorstel komen. Die ruimte krijgen ze van de regering. Maar ze moeten wel doorpakken. Als ze er niet uitkomen, kiest de regering voor haar eigen plan: elke vijf jaar checken we het inkomen van een huurder. Is het inkomen boven de 39000 euro uitgekomen, dan gaat de huur in stappen omhoog. De huurinkomsten uit deze verhoging moeten worden benut voor de bouw van nieuwe woningen of wordt in mindering gebracht op de huursom (gaat dus ten koste van de mogelijkheden om de huren voor andere huurders te verhogen) . Een sociaal evenwichtig voorstel dus. Maar, als gezegd, indien Aedes en de Woonbond betere plannen hebben, dan nemen we die over.

Jij zal ook wel vaak horen dat corporaties onvoldoende kunnen investeren. Corporaties hebben deze afspraak zelf gemaakt. Ze zien dus zelf af van inkomsten. Dat is goed nieuws voor huurders, maar ook een bewijs dat ze beter in de financiële middelen zitten dan steeds wordt beweerd. Een ruime meerderheid van alle corporaties is het ermee eens dat dit kan. De inkomsten uit de huren zijn ook met deze matiging van de huren ruim voldoende om woningen goed te onderhouden en alle verplichtingen na te komen. Het probleem dat bepaalde grote corporaties weinig investeringsruimte hebben komt niet door de wat lagere huren, maar omdat ze dikwijls te veel schulden hebben gemaakt in het verleden. Ze zijn te groot geworden, 'too big too fail'. Daarom willen we dat deze grote corporaties kleiner worden. Mochten ze dan in de problemen komen zoals Vestia, dan trekken ze niet het hele stelsel omver. Een goed sociaal evenwichtig akkoord dus voor de corporatiesector.