Nederland aangeklaagd wegens drone aanval

Met dank overgenomen van H. (Harry) van Bommel i, gepubliceerd op woensdag 2 december 2015, 13:36.

In het weekend bracht De Volkskrant het nieuws naar buiten dat twee Somalische slachtoffers van een drone aanval de Nederlandse staat gaan aanklagen vanwege betrokkenheid hierbij. Dit omdat Nederland inlichtingen over Somalië met de Verenigde Staten deelt die gebruikt kunnen zijn bij de aanval met het onbemande vliegtuig. Ik vind het belangrijk dat hier opheldering over komt. Daarom heb ik, samen met collega Hachchi van D66, onderstaande vragen ingediend:

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht “Droneslachtoffers naar de rechter” ?

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat er bij deze drone-aanval sprake was van illegal targeted killing, uitgevoerd door de Verenigde Staten (VS)? Kunt u tevens bevestigen dat er onschuldige burgerslachtoffers zijn gemaakt bij deze targeted killing?

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat deze illegale targeted killing is uitgevoerd op basis van inlichtingen die door Nederland zijn ingewonnen en vervolgens aan de VS zijn verstrekt? Zo ja, hoe beoordeelt u het dat Nederlandse inlichtingen worden gebruikt voor illegale targeted killings?

Vraag 4

Indien u niet weet of Nederlandse inlichtingen zijn gebruikt bij deze drone-aanval, bent u beried dat alsnog te achterhalen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Bent u naar aanleiding van deze drone-aanval in Somalië en de beschuldigingen vorig jaar van de Amerikaanse drone-piloot bereid uw eerdere ferme uitspraak dat ‘het kabinet niet over aanwijzingen beschikt dat Nederlandse inlichtingen zijn gebruikt voor handelingen die in strijd zijn met het internationale recht’ te herzien? Zo nee, waarom niet? Kunt u bij uw antwoord tevens toelichten wat u verstaat onder een ‘aanwijzing’?

Vraag 6

Kunt u in alle gevallen uitsluiten dat Nederlandse inlichtingen die gedeeld worden met partnerlanden worden gebruikt voor buitenrechtelijke executies en aanvallen?

Vraag 7

Bent u gezien de drone-aanval in Somalië en de onschuldige burgerslachtoffers bereid om het delen van inlichtingen met de Verenigde Staten nader te bezien? Zo ja, kunt u de Kamer informeren welke consequenties u hieruit trekt? Zo nee, hoe verhoudt zich dat tot uw uitspraak in juli 2014 dat ‘als zou blijken dat een buitenlandse partner aantoonbare illegale targeted killings uitvoert waarvoor Nederlandse informatie wordt gebruikt, dit zal leiden tot het opnieuw beoordelen van de vraag of dergelijke inlichtingen met die partner worden gedeeld’?

Vraag 8

Deelt u de mening dat het van het grootste belang is om te voorkómen dat Nederlandse inlichtingen worden gebruikt voor het maken van onnodige burgerslachoffers? Zo ja, welke maatregelen neemt u om te voorkomen dat deze inlichtingen niet voor zulke verkeerde doeleinden wordt gebruikt?

Vraag 9

Kunt u aangeven of, en zo ja welke, garanties u stelt bij het delen van inlichtingen met partnerlanden?

Vraag 10

Kunt u de garantie geven dat u voorkomt dat er sprake kan zijn van het schenden van mensenrechten bij het delen van Nederlandse inlichtingen?

Vraag 11

Is het nog steeds staand beleid dat ‘het niet gebruikelijk is dat inlichtingendiensten elkaar melden voor welke doeleinden informatie dient’ . Deelt u de mening dat gezien de beschuldigingen nu en vorig jaar dat Nederlands inlichtingen worden gebruikt voor illegale targeted killings waarbij ook onschuldige burgerslachtoffers vallen, dit beleid aan herziening toe is? Zo nee, waarom niet?

Vraag 12

Erkent u dat u een actieve zorgplicht hebt om te voorkómen dat Nederlandse informatie wordt gebruikt voor schendingen van het internationaal en humanitair recht? Indien nee, waarom niet?

Vraag 13

Hoe bepaalt u of u Nederlandse inlichtingen deelt met partners wanneer onduidelijk is of deze informatie voor illegale of legale handelingen wordt ingezet? Welke criteria hanteert u bij het delen van zulke inlichtingen?

Vraag 14

Wat is de kritische grens op basis waarvan u bepaalt dat het niet langer juist is om inlichtingen te delen met partners, omdat deze inlichtingen worden gebruikt voor schendingen van het internationaal en/of humanitair recht?

Vraag 15

Kunt u aangeven wanneer het onderzoek van CTIVD naar de bijdrage van de MIVD aan targeting is afgerond? Gaat u de uitkomsten van het onderzoek met de Kamer delen?

Vraag 16

Op welke wijze gaat u zich binnen de VN en in bilateraal verbanden inzetten om meer duidelijkheid te verschaffen over de gelegitimeerde inzet van bewapende drones, de gegevens die daartoe worden gebruikt, en versterking van de naleving van de bestaande regels daarover?

Meer over ...